Του Στέλιου Συρμόγλου
Η νατουραλιστική απεικόνιση της κοινωνίας πάνω σ' ένα τεντωμένο σκοινί, με το βάθος το απροσμέτρητο από κάτω να προσπαθεί να εξισορροπήσει φόβο, αγωνία, ανασφάλεια και προσδοκία, με τα γκρεμίσματα γύρω της από ανερμάτιστες πολιτικές και εύγλωττη εξαπάτηση του λαού, καταδείχνει την αδιέξοδη πραγματικότητα
Κανείς δεν είναι αμέτοχος κάποιας ευθύνης και ενοχής, που ωστόσο έχασαν τον προσωπικό τους χαρακτήρα και απέκτησαν την κοινωνική τους διάσταση. Με την πολιτική να μη στέκεται στο ανθρώπινο. Με τα πρόσωπα και τις καταστάσεις να παίρνουν θέσεις στην όπερα του πόνου της κοινωνίας, για να υμνολογήσουν το "θάνατο του κύκνου", που συμβολίζει την καθαρότητα των ιδεών και των απόψεων.
Μια κοινωνία μετατράπηκε σε όπερα. Με το δραματικό στοιχείο των "αποδεκατισμένων" θεσμών, με υποτείνουσα τη "σταύρωση" του κοινωνικού δικαίου και το "θάνατο" της κοινωνικής αξιοπρέπειας. Με το σαρκασμό ή και αυτοσαρκασμό των σκεπτόμενων πολιτών, τη σαδιστική ειρωνεία των εξουσιαστών και τη σάπια καρδιά των παντός είδους ιερουργών της πολιτικής και της επιχειρηματικής απληστίας και πλεονεξίας.
Με τα σύμβολα να έχουν χάσει το νόημά τους. Με το πολιτικό στοιχείο σε έξαρση στο πλαίσιο των ευκαιριακών γεγονότων, αλλά και στο γενικότερο κλίμα της κοινωνικής ζωής που ανακυκλώνει τα γεγονότα. με την επικράτηση του μύθου στην ελληνική κοινωνία. Και μολονότι οι Ελληνας δεν θέλει να είναι απομυθοποιημένος, τον απομυθοποίησαν τα έργα του!
Η αισθητική που αναδύεται μέσα από τη σύζευξη κοινωνικής φοβίας, ψευδαίσθησης και πολιτικής ανικανότητας, μωρίας και αναλγησίας, του ρεαλισμού του παρόντος και της πεισιθάνατης προοπτικής, είναι τελικά η αισθητική του ρεαλιστικού μηδενισμού.
Είναι η αισθητική που δένει βαθιά με τη θεώρηση της κοινωνικής πραγματικότητας, με την οδύνη της κοινωνίας. και η σωρεία των λέξεων που την περιγράφουν,δεν μπορούν να έχουν την κομψή ευαισθησία του απαλού συναισθήματος. Εχουν συχνά την "αγριάδα" που αναλογεί στα γεγονότα και στη διάσταση της ανατρεπτικής ιδέας.
Τα δε πρόσωπα αφομοιώνονται μέσα στα γεγονότα που πλαταίνουν και δημιουργούν τις καταστάσεις-πλαίσια. Και μας κρατούν το πέρασμα στη καθολική στάση ζωής μέσα στις βιωμένες πραγματικότητες.
Κι αυτές οι βιωμένες πραγματικότητες με τη πολλότητα του νοήματός τους, όπως προβάλλει από διαπλασμένες καταστάσεις, δεν μας απαλλάσσουν ως κοινωνία από τη δουλικότητα της προσαρμογής σε συγκεκριμένη θεώρηση. Και είναι "πραγματικότητες" ασυγκόλλητες, γεμάτες ρωγμές που στάζουν αγανάκτηση, απογοήτευση ρουφιανιά, απάτη ψέμα και δόλο, πολιτική καβαλλίνα και ραγισμένες ελπίδες μπλεγμένες σε πεθαμένες ιδέες.
Είναι το ραγιάδικο και ντερβίσικο συνάμα στοιχείο σε ασφυκτικό εναγκαλισμό. Είναι οι απογυμνωμένες αβρότητες, οι χρεωκοπημένες ηθικές,η "λαμπαδηφορία" των αναξίων και των βλακών, η λατρεία της υποκρισίας, η αθωότητα των αδικαίωτων και η "ωραιότητα" των τάφων, όπου βρίσκονται καταπλακωμένες οι μεγάλες ιδέες του έθνους.
Και είναι η αναπόδραστη ιστορική ανάγκη, η κοινωνική πλάνη που θυμίζει "ντροπιασμένη εποχή" στον τροπικό του τίποτα. , απ' όπου προβάλλει το μηδέν με τη μελωδία των εραστών των μεγάλων λόγων και σχημάτων.
Τελικά, όσα βιώνουμε ως κοινωνία, όσα κουδουνίζουν στα καλοταισμένα με ψέματα αυτιά μας, τείνουν να περάσουν από τη σάρκα στη μνήμη και στο πνεύμα, καθώς η ισοπέδωση, η κατεδάφιση συνοδεύεται από ίση αδιαφορία.
Το τελευταίο κράτημα στο εθνικό κατρακύλισμα παραμένει ο φόβος και ο πετροκαταλύτης χρόνος. Το ζωώδες ίσως ξυπνήσει το αδιάφορο πνεύμα και τη ξεφτισμένη οργή.
Μέχρι τότε θα ανεχόμαστε να μας κοροιδεύουν με την δήθεν "τάξη" στο τηλεοπτικό πεδίο και την "πάταξη" της διαπλοκής, ενώ όλα συνωστίζονται σ' ένα πλαίσιο προκαθορισμένο από την αναγκαιότητα των διαπλεκόμενων συμφερόντων και της εκλεκτικής τους συγγένειας με την πολιτική του ωχαδερφισμού ή θα αναμένουμε ο επόμενος Σαρδανάπαλος της πολιτικής να "σκίσει" τα μνημόνια!..