Έχει τύχει ποτέ να ξυπνήσετε απότομα επειδή νιώσατε ότι πέφτετε από το κρεβάτι ή από κάποιο ψηλό κτίριο; Εάν ναι, σίγουρα απορείτε τι προκαλεί αυτή την αλλόκοτη αίσθηση...
Το φαινόμενο ονομάζεται υπναγωγικός σπασμός –γνωστό και μυοκλονικός σπασμός– και περιγράφει τις ακούσιες συσπάσεις των μυών στα χέρια, στα πόδια ή σε ολόκληρο το σώμα. Ο υπναγωγικός σπασμός συμβαίνει τη στιγμή που μας παίρνει ο ύπνος.
Σύμφωνα με το Εθνικό Ίδρυμα Ύπνου των ΗΠΑ, τα αίτια του φαινομένου δεν είναι σαφή, υπάρχουν όμως μερικές «δημοφιλείς» θεωρίες. Μία θεωρία είναι ότι οι σπασμοί προκύπτουν από την επιβράδυνση της λειτουργίας του νευρικού συστήματος τη στιγμή που αποκοιμιόμαστε: Καθώς ο ρυθμός της αναπνοής, ο καρδιακός παλμός και η θερμοκρασία του σώματος πέφτουν, μεταβάλλεται ο μυϊκός τόνος και αυτή η μεταβολή πυροδοτεί τους ακούσιους σπασμούς. Μια άλλη θεωρία είναι ότι ενώ αποκοιμιόμαστε, ο εγκέφαλος «ερμηνεύει» με λάθος τρόπο την χαλάρωση των μυών ως σήμα ότι πράγματι πέφτουμε κι έτσι δίνει εντολή στους μυς να σφίξουν απότομα.
Ο υπναγωγικός σπασμός δεν αποτελεί ένδειξη για κάποιο πρόβλημα υγείας, οπότε δεν χρειάζεται να μας ανησυχεί εάν συμβαίνει συχνά. Αξίζει να σημειωθεί, ωστόσο, ότι η αυξημένη πρόσληψη καφεΐνης, η έντονη σωματική δραστηριότητα το βράδυ, η συναισθηματική φόρτιση και η έλλειψη ύπνου συνδέονται με μεγαλύτερη συχνότητα των σπασμών. Εάν οι σπασμοί σάς εμποδίζουν να απολαύσετε ένα χαλαρωτικό και αποκαταστατικό ύπνο, συμβουλευτείτε τον γιατρό σας.