Δυσπιστώ με εκείνους τους ανθρώπους που γνωρίζουν τόσο καλά τι επιθυμεί ο
θεός να κάνουν, διότι παρατηρώ πως τούτο πάντοτε συμπίπτει με τις δικές
τους επιθυμίες!
Susan B. Anthony
Κάθε ζωντανός οργανισμός έχει κατά φύσιν ανάγκες, π.χ., για οξυγόνο και
τροφή. Όθεν, οι αναγκαίες και φυσικές επιθυμίες των ανθρώπων σκοπιμότητα
έχουν είτε την επιβίωση και την ευεξία μας ή την ευδαιμονία μας (Σχ.
1), ενώ κάθε μας αναγκαία και φυσική επιθυμία είναι μία συνειδητή ώθηση
προς κάτι, το οποίο υπόσχεται απόλαυση και ικανοποίηση κατά την επίτευξή
του.
Οι άνθρωποι μπορεί να επιθυμούμε ή να θέλουμε κάτι ή όχι, το οποίο
πραγματικά έχουμε ανάγκη ή όχι. Σε αντίθεσι με τις επιθυμίες μας,
ωστόσο, δεν είναι πάντοτε εύκολο να συνειδητοποιούμε τις κατά φύσιν ή
φυσικές μας ανάγκες.
Π.χ., εφ’ ενός μεν, οι άνθρωποι μπορεί να μην επιθυμούμε ασβέστιο στην
διατροφή μας, επειδή αγνοούμε τούτη την κατά φύσιν ανάγκη μας. Αφ’
ετέρου δε, μπορεί να έχουμε ακόμη και ισχυρές επιθυμίες, θέλοντας
πράγματα που δεν χρειαζόμαστε καν, ακόμη και εκείνα που μας βλάπτουν,
όπως είναι, φερ’ ειπείν, τα εθιστικά ναρκωτικά.
Εντελώς αντίθετη στον αχαλίνωτο ατομικισμό, η εκλαΐκευση του ατομισμού
μέσω του επικουρισμού συμβάλλει σημαντικά στην ευταξία της ικανοποιήσεως
των ανθρωπίνων επιθυμιών, ακόμη και υπό το δεσποτικό καθεστώς. Λίγες
μόνον πηγές του επικουρείου ατομισμού έχουν διασωθεί, όσον όμως αφορά
στις ανάγκες και τις επιθυμίες των ανθρώπων, ο επικούρειος ατομισμός
διακρίνει σαφώς κάθε μας επιθυμία σε μάταιη και φυσική (Σχ. 1).
Είναι απερισκεψία και ιταμότητα οι άνθρωποι να επιδιώκουμε την
ικανοποίηση επιθυμιών μας, οι οποίες είναι τόσο κενές περιεχομένου και
μάταιες, όσο και μη αναγκαίες, έστω και αν τούτες είναι φυσικές. Πάντοτε
με μέτρο, η σύνεση και η φρόνηση απαιτούν την ικανοποίηση των επιθυμιών
μας που είναι φυσικές, αναγκαίες και σκοπιμότητα έχουν είτε την
επιβίωση και την ευεξία μας ή την ευδαιμονία μας, όπου η πνευματική μας
κυρίως ευδαιμονία ταυτίζεται με την σκοπιμότητα της φιλοσοφίας (Σχ. 1).
Η ικανοποίηση των φυσικών και αναγκαίων επιθυμιών μας μειώνει τον πόνο,
όπως για παράδειγμα, το ύδωρ νεαρόν ή φρέσκο νερό διώχνει την δίψα μας.
Οι φυσικές αλλά μη αναγκαίες επιθυμίες διαφοροποιούν την ηδονή, χωρίς
όμως να εξουδετερώνουν ένα πραγματικό δεινό όπως, φερ’ ειπείν, η με
βουλιμία κατανάλωση πολυτελών εδεσμάτων.
Μη φυσικές, μάταιες και μη αναγκαίες είναι οι επιθυμίες κάποιων
νοσούντων ατόμων, τα οποία σφόδρα επιθυμούν και ποθούν αγάλματα του
εαυτού τους, απεριόριστο πλούτο, εξουσία και ισχύ, και χρυσά στεφάνια
δόξας και κλέους. Δυστυχώς, το ανθρώπινο είδος μας δεν έχει ακόμη
ανακαλύψει τα όρια αυτών των αρρωστημένων και παρακμιακών επιθυμιών·
κατά τον επικούρειο ατομισμό, ωστόσο, κακομοιριά και φτώχεια δεν είναι
απαραίτητα η πενία, αλλά να λαχταράς διαρκώς πολύ περισσότερα από όσα
έχεις.