Οι δηλώσεις του προέδρου του ΣτΕ Νίκου Σακελλαρίου έξω από το Μαξίμου ήταν ασυνήθιστες για κορυφαίο δικαστικό λειτουργό. Και προκύπτουν επτά ερωτήματα για το σύγχρονο κράτος δικαίου
Γράφει ο Μιχάλης Μιχαήλ
Δεν χρειάζεται να σχολιαστούν ούτε όσα ακούγονται περί εξαγοράς των συνειδήσεων των δικαστών από την κυβέρνηση με την υπόσχεση του Αλέξη Τσίπρα ότι δεν θα θιγούν οι μισθοί τους, ούτε αν οι εισοδηματικές διεκδικήσεις τους είναι βάσιμες και δίκαιες, ούτε ότι επιβεβαιώνεται η βαθιά θεσμική κρίση που διέρχεται η χώρα με όσα συμβαίνουν στη Δικαιοσύνη. Είναι κατά βάσιν δουλειά των κομμάτων ή οιουδήποτε άλλου να εκτιμήσει τα γεγονότα και να τοποθετηθεί.
Οι δηλώσεις όμως του προέδρου του Συμβουλίου της Επικρατείας, Νίκου Σακελλαρίου, έξω από το Μαξίμου, την Πέμπτη, μετά την συνάντηση των προέδρων των τριών ανώτατων δικαστηρίων με τον κ. Τσίπρα, προκαλούν εύλογα ερωτήματα για το κράτος δικαίου και την πεποίθηση των πολιτών ότι προστατεύονται από τις αυθαιρεσίες της κάθε εξουσίας.
Ο κ. Σακελαρίου προχώρησε σε μια άκρως πολιτική δήλωση, τουλάχιστον ασυνήθιστη για κορυφαίο δικαστικό λειτουργό. Είπε μεταξύ αλλών: « …το καθήκον μας ως δικαστών είναι να πιάσουμε το σφυγμό της ελληνικής κοινωνίας και να μπορέσουμε με τις αποφάσεις μας και την άψογη τήρηση της διαδικασίας μήπως τυχόν δώσουμε μια ελπίδα, μια ώθηση προς τα εμπρός στην κοινωνία». Και προσέθεσε ότι το ΣτΕ έδειξε μέχρι τώρα το κοινωνικό του πρόσωπο και θα συνεχίσει να το κάνει, επικαλούμενος «τη μάχη που έδωσε το δικαστήριο για να μην μειωθούν περαιτέρω μισθοί και συντάξεις».
Κι εδώ ανακύπτουν τα μείζονα ερωτήματα για το σύγχρονο κράτος δικαίου:
1. Από πότε οι δικαστές δεν δικάζουν με βάση το Σύνταγμα και τους ισχύοντες νόμους αλλά με κριτήριο το τι θέλει η κοινωνία;
2. Πώς ορίζεται ο σφυγμός της ελληνικής κοινωνίας;
3. Κι αν θεωρηθεί ότι σφυγμός είναι αυτό που θέλει η πλειοψηφία αυτό δεν είναι πολιτική διαπίστωση;
4. Τα δικαιώματα της μειοψηφίας πώς κατοχυρώνονται;
5. Ποιοι δικαστές θα το κρίνουν αφού ο καθένας ως πολίτης ψήφισε το Α ή το Β ή το Γ κόμμα;
6. Από πού κι ως πού οι δικαστές έχουν καθήκον να δώσουν ώθηση στη κοινωνία;
7. Από πότε ένα δικαστήριο δίνει μάχη να μην μειωθούν οι μισθοί και οι συντάξεις και δεν εξετάζει αν είναι νόμιμες και συνταγματικές οι αποφάσεις της εκάστοτε κυβέρνησης;
Τα ερωτήματα αυτά κι ορισμένα ακόμη άπτονται της πολιτικής λειτουργίας σε μια κοινοβουλευτική δημοκρατία και ο ρόλος της Δικαιοσύνης είναι να ελέγχει την κάθε εξουσία αν τηρεί τους νόμους και το Σύνταγμα . Επίσης να κρίνει την κάθε πράξη του οποιουδήποτε πολίτη σύμφωνα με τα πραγματολογικά στοιχεία και τους υφιστάμενους νόμους. Αν δεν το κάνει και κίνητρο είναι η πολιτική ερμηνεία των πραγμάτων, τότε υπάρχει πρόβλημα.
Φαίνεται λοιπόν πώς ο πρόεδρος του ΣτΕ δεν έχει κατανοήσει τον Ζαν Ζακ Ρουσό. Γιατί από τη Γαλλική Επανάσταση μέχρι σήμερα, σχεδόν δυόμισι αιώνες, η διάκριση των εξουσιών είναι συστατικό στοιχείο της σύγχρονης Δημοκρατίας. Είναι σαφώς οριοθετημένες οι σχέσεις και οι αρμοδιότητες τους. Όταν συγχέονται και αμφισβητούνται, τραυματισμένη βγαίνει η Δημοκρατία.