Του Θεόδωρου Κατσανέβα
Η εισαγωγή διπλού νομίσματος αποτελεί σήμερα μια αναγκαία όσο και αποτελεσματική διέξοδο για τα αδιέξοδα της ελληνικής οικονομίας Με την εισαγωγή ενός δεύτερου εγχώριου νομίσματος, μπορεί να καλυφθεί το μεγαλύτερο μέρος των εσωτερικών συναλλαγών σε μισθούς, συντάξεις,προμήθειες κλπ, πού στο σύνολό τους αναλογούν περίπου στο 75% του ΑΕΠ. Οι εξωτερικές συναλλαγές, εισαγωγής,εξαγωγές, εισπράξεις από τον τουρισμό, τη ναυτιλία κλπ., θα διενεργούνται σε ευρώ. Το γεγονός ότι σήμερα, το ισοζύγιο πληρωμών είναι ισοσκελισμένο, διευκολύνει απόλυτα μια τέτοια προοπτική. Η αποπληρωμή του χρέους θα γίνει με διακανονισμό που θα περιλαμβάνει κούρεμα και μακροπρόθεσμη αναδιάρθρωσή του. Η δυνατότητα παροχής ρευστότητας με εγχώριο νόμισμα, θα επιτρέψει στην κυβέρνηση να διαπραγματευτεί χωρίς τον κίνδυνο οικονομικής παράλυσης από την εκβιαστική μη παροχή ρευστότητας σε ευρώ από τους δανειστές.
Η κυκλοφορία παράλληλων νομισμάτων αποτελεί κοινή πρακτική σε πολλές αν όχι στις περισσότερες χώρες διεθνώς. Το ευρώ και το δολάριο γίνονται άτυπα αποδεκτά σε όλες σχεδόν τις χώρες εκτός ευρωζώνης μέσα και έξω από την Ε.Ε. Στην Τουρκία, Κουβέϊτ, Σαουδική Αραβία, Εμιράτα,στην Αφρική,την Ασία,τη νότια Αμερική, γίνονται άτυπες ελεύθερες συναλλαγές σε δολάρια. Το ίδιο ισχύει και σε χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης που δεν είναι στην ευρωζώνη με δολάρια αλλά και ευρώ. Στο Λίβανο όπως και αλλού, γίνονται και επίσημες συναλλαγές στο τοπικό νόμισμα και σε δολάρια.
Σε ορισμένες χώρες κυκλοφορούν δυο νομίσματα, το τοπικό και ένα δεύτερο μετατρέψιμο σε τοπικό νόμισμα. Οι πολίτες των χωρών αυτών εισπράττουν το μισθό τους και πληρώνουν για τα βασικά τους αγαθά με τοπικό νόμισμα, όμως τα εισαγόμενα είδη και οι υπηρεσίες όπως ο τουρισμός υπολογίζονται με το παράλληλο νόμισμα.
Μια μορφή εναλλακτικού νομίσματος είναι τα IOUs (χρεόγραφα αναγνώρισης οφειλής), τα οποία δεν έχουν ακριβώς τα ίδια χαρακτηριστικά με το χρήμα. Η πολιτεία της Καλιφόρνιας το 1999 και το 2009 κατέβαλε υποχρεώσεις της με IOUs για δύο μήνες (δηλαδή με αναγνώριση χρέους) σε 100.000 υπαλλήλους της καο προμηθευτές. Το πείραμα πέτυχε καθώς από πίσω υπήρχε η στήριξη της FED. Τα IOU ή ΑΝ (Ανταλλάξιμο Νόμισμα) ή Geuro, ή όποιος αλλιώς μπορεί να ονομαστούν μπορεί να χρησιμοποιηθούν μέσα σε μια χώρα για την πραγματοποίηση διαφόρων συναλλαγών, ενισχύοντας τη ρευστότητα. Επιπλέον, μπορούν να μετατραπούν σε ευρώ ή δολάρια για την αγορά εισαγόμενων προϊόντων.
Η Ελβετία, μια από τις πλέον πλούσιες και ισχυρές χώρες διεθνώς, χρησιμοποιεί με επιτυχία δύο νομίσματα εδώ και 75 χρόνια, το Ελβετικό φράνκο και το WIR φράνκο. Το δεύτερο είναι ένα ανεξάρτητο σύστημα συμπληρωματικού νομίσματος που εξυπηρετεί τις επιχειρήσεις και τις επενδύσεις. Η WIR Bank διαχειρίζεται το WIR φράνκο, το οποίο χρησιμοποιείται σε συνδυασμό με το ελβετικό φράγκο που είναι ηλεκτρονικό νόμισμα.
Στην περίπτωση της Ελλάδας, το μειονέκτημα του διπλού νομίσματος είναι η πιθανότητα να μετατραπεί σε πληθωριστικό χρήμα, να υποτιμάται συνεχώς έναντι του ευρώ και να χάνει ραγδαία την αγοραστική του αξία. Κάτι τέτοιο μπορεί να αντιμετωπιστεί αν η Τράπεζα της Ελλάδος δεν εκδώσει περισσότερο χρήμα από το γνωστό δείκτη Μ2 που πρακτικά αντιστοιχεί σε περίπου 20% του ΑΕΠ,δηλ.32-35 δις ευρώ.
Το μεγάλο πλεονέκτημα του διπλού νομίσματος, είναι η δυνατότητα άμεσης παροχής ρευστότητας στην οικονομία που θα έχει δύο ευεργετικά αποτελέσματα. Θα βγάλει την οικονομία από την περιδίνηση ύφεσης και τον αποπληθωρισμό όπου βρίσκεται. Και ακόμα πιο σημαντικό, θα δώσει τη δυνατότητα στην ελληνική κυβέρνηση να διαπραγματευτεί με τους Εταίρους και τους δανειστές χωρίς το πιστόλι στον κρόταφο. Ο λόγος που δεν έχει γίνει κάτι τέτοιο μέχρι τώρα, είναι ακριβώς αυτός. Γιατί απλούστατα, οι δανειστές-βασανιστές, μας κρατούν σε διαρκή ομηρία, ανοιγοκλείνοντας την κάνουλα της ρευστότητας στο μοναδικό νόμισμα με το οποίο επιτρέπονται συναλλαγές, δηλ. στο "άγιο δισκοπότηρο" του ευρώ.