Οταν νωθροί εγκέφαλοι, που ωστόσο παράγουν ασύστολο πολιτικό ψέμα, δίνουν μορφή στο ασύλληπτα αυταρχικό πρόσωπο του κράτους, τότε η ατομική ελευθερία - πολιτική και πνευματική- υποτάσσεται στη θέληση των εκπροσώπων των όποιων ανομολόγητων συμφερόντων της εξουσίας.
Και τα άτομα εκχωρούν με επίμεμπτη προθυμία τα δικαιώματά τους, ακόμη και τον εγκέφαλό τους. Οπότε ο ένας εγκέφαλος λειτουργεί για τους πολλούς, το πλήθος. Και ο ένας εγκέφαλος αποφασίζει για την ολότητα. Η αφομοίωση των θελήσεων στη μια θέληση διαμορφώνει τα αυταρχικά καθεστώτα. Και η παρακμή της της ελευθερίας συνοδεύει την παρακμή της προσωπικότητας, σαν δυναμικού πυρήνα της κοινωνίας και του πολιτισμού.
Στην Ελλάδα των τελευταίων χρόνων, όπου εφαρμόζονται μνημονιακές πολιτικές και παραβιάζεται συχνά κατάφωρα το Σύνταγμα, δεν έχουμε τη θέληση ενός σύγχρονου τυράννου, έχουμε ωστόσο τη θέληση εκτρωματικών πολιτικών, ακόρεστους για εξουσία και με άφθονη έκκριση σιέλου κατά την εκστόμιση των πολιτικών ψεμάτων, που κατόρθωσαν να απορροφήσουν και να καταδικάσουν σε αδράνεια τις ατομικές θελήσεις.
Κατόρθωσαν να επιβάλλουν την αίσθηση της ομαδικής ευθύνης στους πολίτες για την κατάντια της χώρας, μοιράζοντας ταυτόχρονα "συγχωροχάρτια" στους πραγματικά υπεύθυνους για την εθνική περιπέτεια. Γιατί περί εθνικής περιπέτειας πρόκειται!..
Η δραματική απόληξη εσφαλμένων πολιτικών των εκάστοτε κυβερνήσεων, η επιβολή της πολιτικής αυθαιρεσίας και ενίοτε της ασυδοσίας, δεν θα μπορούσε να προέλθει από το ανώνυμο πλήθος, που ή δέχεται τις περισσότερες φορές με απάθεια τις νέες του αλυσίδες -γιατί δεν βλέπει να διαφέρουν και πολύ από τις παλιές- ή αντιδρά βίαια, όταν η ανάγκη της ελευθερίας έχει κατεργαστεί τις συνειδήσεις και η ψυχολογία της μάζας βρίσκεται στο κλίμα της δυναμικής διεκδίκησης των δικαιωμάτων της.
Η συνείδηση της ομαδικής ευθύνης είναι πάντα ένα από τα επιτεύγματα των ολοκληρωτικών καθεστώτων, εκεί όπου η προσωπική εξουσία έχει κατορθώσει να γίνει πυρήνας ενός νέου μυστικισμού. Το "μαζί τα φάγαμε" ας μην παρασύρει τους μωρόπιστους του τόπου τούτου!