Του Στέλιου Συρμόγλου
Παρά την αδυναμία να εξηγήσουμε πως η ενέργεια στον άνθρωπο μετατρέπεται σε σκέψη, δεν παύουν οι άνθρωποι να σκέπτονται. Η ορθή λειτουργία της σκέψης εκτιμάται, ωστόσο, από την αξία των παραγομένων αποτελεσμάτων. Από τις αλήθειες που δημιουργεί, ακολουθεί και εφαρμόζει ο άνθρωπος.
Ετσι ξεπηδάει το φιλοσοφικό βίωμα του ανθρώπου. Από τη σφαίρα αυτή δεν πρέπει να μείνει τίποτε απ' έξω. Η πληθώρα των υλικών ίσως αντικαταστήσει την άμεση αναρρίχηση και βοηθήσει στην προσπέλαση αυτού του αγνώστου.
Αρχίζοντας από το θετικό λόγο που αποτελεί τον κυρίαρχο της εποχής αυτής, λέμε ότι στηρίζεται σε νόμους που θεμελιώνουν το ακλόνητο οικοδόμημα της επιστήμης. Οι νόμοι αυτοί βγήκαν από τη μέτρηση και την παρατήρηση και βεβαιώθηκαν στην καθημερινή πείρα και στα καθημερινά γεγονότα.
Ο μεγάλος αυτός σταθμός της πνευματικής εξέλιξης οδηγεί τώρα προς μια καινούργια και ουσιαστικότερη προσέγγιση στα ερωτήματα του ανθρώπου, στην αναζήτηση ενός γενικότερου νόμου, που να εξηγεί τους άλλους νόμους, την αιτία και τις λειτουργίες τους. Είναι φανερό ότι έχει προηγηθεί μια επιτάχυνση που βοήθησε τη ζωή, που της πρόσφερε ικανότητα και δύναμη, αλλά που γκρέμισε ισορροπία και κατάργησε τις προηγούμενες σχέσεις, φέρνοντας την πρόοδο της τεχνικής στο κατακόρυφο, που έχει προκαλέσει όμως παρενέργειες σαν εκείνες που φέρνουν τα φάρμακα.
Η αιτία των νόμων αυτών και η δυνατή σύνδεσή τους αποτελεί για τη σημερινή διανόηση μια επιδίωξη, που θα βοηθήσει να ελευθερωθεί το πνεύμα από τις εξαρτήσεις του,για να μπορέσει να αντικρούσει στο μέλλον την πληρότητα της λειτουργίας του, με τις καθαρές εξηγήσεις και αναφορές του προς ό,τι υπάρχει μέσα και έξω από τον άνθρωπο.
Από τα ερωτήματα που τίθενται ενδιαφέρουν οι δράσεις εκείνες που αποκαλύπτουν το νόημα της ανθρώπινης ύπαρξης. Τη λειτουργία και της σχέσεις της στην παλιά και στη σύγχρονη κοινωνία. Οι πνευματικές, οι θρησκευτικές και οι κοινωνικές εκδηλώσεις και πως φανερώνονται στις διάφορες νοητικές κατηγορίες. Ποια σύνδεση μπορεί να υπάρχει με την κοσμική λειτουργία και αν είναι της ίδιας ή άλλης εντελώς ανεξάρτητης σύστασης, ανάλογης ή αντίστροφης σύνδεσης.
Μπορούν χωριστά οι ψυχονοητικές λειτουργίες να εξηγούν την έννοια του κόσμου και να δρουν με ομόρροπη ή αντίρροπη κατεύθυνση; Και τι πρέπει να αναμένεται; Η αποθέωση ή η καταστροφή; Είναι όργανο υποταγής ο νους ή εχθρός του κόσμου και πως κρίνεται η θέση του;
Ερωτήματα που χρήζουν απαντήσεων και βρίσκονται σε διαρκή σύγκρουση στο πέρασμα των αιώνων με τις ατομικότητες, αλλά δεν αντικρούουν την πίστη ότι ο άνθρωπος είναι μέρος του κόσμου. Δεν είναι ο ίδιος ο κόσμος, γιατί αν ήταν ο ίδιος ο κόσμος, ο Θεός, το Σύμπαν, δεν θα είχε σχέση με τον εαυτό του, αλλά θα ανήκε σ' άλλον κόσμο.