Ούτε το φως στην άκρη του τούνελ ούτε τον πάτο του βαρελιού έχει δει ακόμη η αγορά, η οποία συνεχίζει να μετρά απώλειες ακόμα και σε αμυντικούς κλάδους, όπως είναι αυτός των τροφίμων. Αποτέλεσμα, τα λουκέτα να αυξάνονται με γεωμετρική πρόοδο, deals διάσωσης να παραμένουν παγωμένα (χαρακτηριστική είναι η περίπτωση της Μαρινόπουλος, όπου η διάσωσή της έχει κολλήσει στο δικαστήριο), ουρές να συνωστίζονται στα δικηγορικά γραφεία, και τα Πρωτοδικεία της χώρας να μην προλαβαίνουν να εκδικάσουν υποθέσεις για ένταξη επιχειρήσεων στον Πτωχευτικό Κώδικα.
Αυτό είναι το αποτύπωμα που αφήνει πίσω του το 2016, διαψεύδοντας τις προσδοκίες που είχαν καλλιεργηθεί από κυβερνητικά στελέχη για... ανάσταση. Αυτή δεν ήρθε, όπως δεν έχει έρθει ακόμη και η ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης η οποία σέρνεται, όπως και η χώρα, παρασύροντας μαζί της επιχειρήσεις, νοικοκυριά, την κατανάλωση και την εμπιστοσύνη, η οποία αποτελεί βασικό στοιχείο για να εισέλθει η οικονομία στον ενάρετο κύκλο. Μέχρι στιγμής και μέχρι νεωτέρας η οικονομία συνεχίζει να βρίσκεται στον φαύλο κύκλο. Οι απώλειες της φετινής χρονιάς, που ξεπερνούν, με βάση εκτιμήσεις παραγόντων της αγοράς, τα 3 δισ. ευρώ, δεν αφήνουν περιθώρια για εφησυχασμό. Αντιθέτως, χτυπάνε το καμπανάκι για ακόμα μία δύσκολη χρονιά.
Πλήγμα σε τρεις πυλώνες
Τι έγινε, όμως, τη χρονιά που φεύγει στο εμπόριο, στη βιομηχανία, στην κατανάλωση και πώς επηρεάζεται ο πρωτογενής τομέας από τη νέα κατάρρευση, η οποία έχει χτυπήσει και το καλάθι της νοικοκυράς;
- Η αγορά του οργανωμένου λιανεμπορίου τροφίμων καταγράφει από τις αρχές του έτους μέχρι και τις αρχές Δεκεμβρίου υποχώρηση άνω του 7% σε όγκο πωλήσεων, κάτι που έρχεται να επιβεβαιώσει ότι ρευστό δεν υπάρχει ούτε για βασικά καταναλωτικά προϊόντα που αποτελούν ανελαστική δαπάνη, όπως είναι τα ψώνια του σούπερ-μάρκετ. Ακόμα πιο σοκαριστικά είναι τα στοιχεία σε επιμέρους κλάδους, όπως, π.χ., τον κλάδο του γάλακτος, όπου η πτώση στο ενδεκάμηνο "κλείδωσε" στο -16%. Εξέλιξη η οποία έχει χτυπήσει την πρωτογενή παραγωγή, η οποία εφέτος αναμένεται να μειωθεί κατά 10% σε σχέση με την παραγωγή της περασμένης χρονιάς.
- Την ίδια στιγμή, ο δείκτης κύκλου εργασιών στον κλάδο της βιομηχανίας παρουσίασε μείωση 2,8% τον Οκτώβριο σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2015 και υποχώρηση 9,7% σε σχέση με τον Σεπτέμβριο του 2016. Ακόμα μεγαλύτερη ήταν η "ψαλίδα" της μείωσης σε επίπεδο δωδεκαμήνου. Συγκεκριμένα, ο μέσος δείκτης στο δωδεκάμηνο Νοεμβρίου 2015 - Οκτωβρίου 2016 υποχώρησε κατά 6,8%, έναντι μείωσης 9,9% το αντίστοιχο διάστημα της περιόδου 2014-2015.
- Σε ό,τι αφορά το εμπόριο, και δη τα διαρκή καταναλωτικά αγαθά, παράγοντες του κλάδου υποστηρίζουν πως η χρονιά θα κλείσει με απώλειες της τάξεως του 2%-2,5% σε σχέση με το 2015, με τους απαισιόδοξους να μιλούν για απώλειες κοντά στο 10%.
Η εκτίμηση για διψήφιο ποσοστό υποχώρησης στις πωλήσεις διαρκών καταναλωτών αγαθών εδράζεται στην πορεία του Δεκεμβρίου, ο οποίος ήταν "κακός" και δεν κατάφερε να διπλώσει τις απώλειες της προηγούμενης περιόδου, όπως συνέβαινε κατά το παρελθόν. Βέβαια, η πίεση στις πωλήσεις του Δεκεμβρίου αποδίδεται στο μπαράζ προσφορών στις οποίες έχουν επιδοθεί οι έμποροι καθ' όλη τη διάρκεια του χρόνου προκειμένου να φέρουν πελάτες στα μαγαζιά τους.
Πρακτική η οποία μπορεί σε κάποιες περιπτώσεις να φέρνει τζίρο, όπως οι ενδιάμεσες εκπτώσεις του Νοεμβρίου, ωστόσο εξανεμίζει τα περιθώρια κέρδους των εμπορικών καταστημάτων. Και όχι μόνο. Το κυνήγι των προσφορών αναγκάζει μεγάλη μερίδα επιχειρήσεων να υποκύψουν σε αυτήν τη λογική χωρίς ουσιαστική διαπραγμάτευση με τον προμηθευτή, με αποτέλεσμα στο τέλος της ημέρας να "αγοράζουν" ρευστότητα.
Αναδημοσίευση από το "Κεφάλαιο" που κυκλοφορεί.