Τα εθνικά κράτη επιτίθενται το ένα στο άλλο ηλεκτρονικά εδώ και μια δεκαετία ή και περισσότερο. Οι ιστορικοί θα δώσουν τελικά ένα όνομα και μια ημερομηνία έναρξης και λήξης, γράφει ο Martin Belam.
Η δουλειά του ιστορικού συχνά είναι να συγκεντρώνει ευρεία θέματα και τάσεις και στη συνέχεια να τους δίνει έναν έντονο τίτλο, που οι άνθρωποι μπορούν εύκολα να αναγνωρίσουν και να κατανοήσουν. Έτσι καταλήγουμε σε ετικέτες όπως "Η παρακμή και η πτώση της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας" ή «Η άνοδος του Χίτλερ και το Τρίτο Ράιχ". Ως κάποιος που σπούδασε Ιστορία, είχα αυτή την έντονη περιέργεια για το πώς οι ιστορικοί του μέλλοντος θα βλέπουν τα χρόνια μας. Είναι εύκολο να φανταστεί κανείς τα σχολικά βιβλία σε εκατό χρόνια με κεφάλαια που ξεκινούν με τον Ρίγκαν και τη Θάτσερ και τελειώνουν με την παγκόσμια οικονομική κρίση και με τίτλους κάτι σαν το "Δυτική νεοφιλελεύθερη συναίνεση, 1979-2008".
Αλλά οι σύγχρονοι ιστορικοί αναφέρονται σπάνια σε αυτά τα γεγονότα με ονόματα, ή βλέπουν τις αιχμηρές γραμμές που το μέλλον θα συντάξει. Δεν θα φαινόταν προφανές με την κατάληψη του Καλαί το 1347 πως αυτή η αποφασιστική πολιορκία ήταν απλά μία πρώιμη εξέλιξη σε έναν δυναστικό αγώνα που θα γινόταν γνωστός ως εκατονταετής πόλεμος. Αυτό με κάνει πάντα να αναρωτιέμαι τι ευρύτερα πρότυπα θα μπορούσαν να λείπουν από τη δική μας ζωή, και έχω σκεφτεί ότι θα μπορούσαμε ήδη να ζούμε τον Πρώτο Παγκόσμιο Κυβερνοπόλεμο -απλά δεν το έχουμε αναγνωρίσει ή ονομάσει ακόμα.
Πως θα έμοιαζε ένα χρονοδιάγραμμα αυτού του πολέμου σε ένα ιστορικό του μέλλοντος; Λοιπόν, το 2007 μοιάζει με ένα καλό σημείο εκκίνησης - με μια συντονισμένη σειρά από κυβερνο-επιθέσεις εναντίον της Εσθονίας. Αυτές ήταν ιδιαίτερα αποτελεσματικές, επειδή το κράτος της Βαλτικής έχει ωθήσει τόσο μεγάλο μέρος της δημόσιας ζωής του online. Οι επιθέσεις γενικά θεωρείται ότι προέρχονταν από τη Ρωσία με κρατική έγκριση. Αυτό είναι απλά ένας λόγος για τον οποίο υποψιάζομαι ότι ο κυβερνοπόλεμος θα προκαλέσει ατελείωτες συζητήσεις μεταξύ των ιστορικών.
Ο κυβερνοπόλεμος είναι ένα μέτωπο όπου τα εθνικά κράτη προσπαθούν να αποκτήσουν πλεονέκτημα έναντι άλλων κρατών και κάνουν σχέδια για επίθεση. Το 2008 υπήρξαν γεγονότα που ένας ιστορικός μπορεί να υφάνει σε μια αφήγηση ενός παγκόσμιου κυβερνοπολέμου, όταν αρκετά υποβρύχια καλώδια internet κόπηκαν κατά τη διάρκεια του έτους, διακόπτοντας την επικοινωνία στο διαδίκτυο και επηρεάζοντας ειδικότερα τη Μέση Ανατολή. Μερικοί έχουν υποστηρίξει ότι αυτά ήταν ατυχήματα που προκλήθηκαν από τα πλοία που σέρνουν τις άγκυρες τους, αλλά ως επί το πλείστον παραμένουν άλυτα μυστήρια, με την υποψία ότι μόνο κρατικοί φορείς θα είχαν τον απαιτούμενο εξοπλισμό και τις γνώσεις για να στοχεύσουν τα καλώδια. Φυσικά, θα μπορούσαν να φταίνε και οι καρχαρίες.
Το 2010 το σκουλήκι Stuxnet χρησιμοποιήθηκε για να επιτεθεί στο πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν. Μεταφερόμενο σε μηχανές Microsoft Windows και με λογισμικό που στόχευε ειδικά στη Siemens, το Stuxnet αναφέρθηκε ότι κατέστρεψε με επιτυχία συσκευές ταχείας φυγοκέντρησης που χρησιμοποιούνται για την ανάπτυξη πυρηνικού υλικού στο Ιράν. Οι αναλυτές εκείνη την εποχή θεώρησαν ότι ο ιός των υπολογιστών ήταν τόσο εξελιγμένος, που θα πρέπει να είχε αναπτυχθεί με την κρατική στήριξη - "δείχνοντας" συχνά στις ΗΠΑ ή και τους Ισραηλινούς.
Μια άλλη περίπτωση από το 2010, ήταν η δημοσιοποίηση από το WikiLeaks τηλεγραφημάτων της αμερικανικής πρεσβείας, στην οποία συμμετείχε και η Guardian. Είναι επίσης ένα από τα πράγματα που κάνει τον Πρώτο Παγκόσμιο Κυβερνοπόλεμο να διαφέρει από τον συμβατικό πόλεμο: ο συνδυασμός των εθνικών κρατών που συμμετέχουν με τις ομάδες πίεσης, πληροφοριοδότες και χάκερς. Μαζί με τον κρατικό μηχανισμό, ένας ιστορικός αυτής της περιόδου του ηλεκτρονικού πολέμου, θα πρέπει να αναφέρει τον Τζούλιαν Ασάνζ, την Τσέλσι Μάνινγκ, τον Έντουαρντ Σνόουντεν, τους Anonymous και τον Συριακό Ηλεκτρονικό Στρατό, ως βασικούς παράγοντες.
Αναμφισβήτητα ζούμε σε ένα γεγονός παγκόσμιας εμβέλειας. Η Βόρεια Κορέα είναι ύποπτη για πειρατεία ως έναν τρόπο για την επίτευξη των διπλωματικών στόχων τους. Το FBI την κατηγόρησε δημοσίως ότι χάκαρε τη Sony Pictures το 2014, αποκαλύπτοντας εμπιστευτικές πληροφορίες της εταιρείας. Ήταν μια πειρατεία σε μια ιαπωνική εταιρεία, με στόχο ένα ασιατικό κράτος, με σκοπό να πιέσει τον αμερικανικό βραχίονα της εταιρείας κατά τη διάρκεια μιας ταινίας.
Στην πορεία υπήρξαν και άλλες εξίσου παράξενες ιδιορρυθμίες του πολέμου - τα μολυσμένα κλειδιά USB που διανεμήθηκαν σε στρατιωτική βάση των ΗΠΑ το 2008, ή η περίεργη κλοπή φορητού υπολογιστή σε μια εγκατάσταση στη Σκωτία που είχε πρόσφατα επισκεφτεί μια επίσημη κινεζική αντιπροσωπεία. Αυτό που οι ιστορικοί όμως δεν θα είναι σε θέση να αγνοήσουν είναι η προεκλογική εκστρατεία των ΗΠΑ το 2016, που επηρεάστηκε από τους ισχυρισμούς περί κυβερνοεπιθέσεων και email που διέρρευσαν - και η εκφρασμένη δημόσια εικασία ότι υπήρξε μια προσπάθεια να χάκαρε τις μηχανές καταμέτρησης των εκλογών μια ξένη δύναμη. Θα μπορούσε να είναι άνευ προηγουμένου, αλλά δεν πρόκειται να φτάσει τόσο μακριά. Χθες ο Ομπάμα ανακοίνωσε αντίποινα των ΗΠΑ και η Γερμανία ήδη ενισχύει τις δυνάμεις της για ενδεχόμενη παρέμβαση στις εκλογές του 2017.
Τι λόγος υπάρχει για να υποθέσουμε ότι αυτά τα γεγονότα θα μπορούσαν τελικά να ομαδοποιηθούν ως ο πρώτος παγκόσμιος κυβερνοπόλεμος από τους ιστορικούς; Για μένα, είναι η ιδέα ότι οι εχθροπραξίες θα μπορούσαν επίσημα να λάβουν τέλος. Μπορείτε να προβλέψετε ένα σενάριο όπου η Ρωσία, η Κίνα και οι ΗΠΑ μπορεί να δουν ένα αμοιβαίο όφελος στην αποκλιμάκωση των επιθέσεων στον κυβερνοχώρο μεταξύ των τριών, καθώς επίσης και να αρχίσουν να ανησυχούν συλλογικά σχετικά με τις δυνατότητες κυβερνοπολέμου που αναπτύσσονται σε μια σειρά μικρότερων εθνικών κρατών. Θα αρχίσει με μια σύνοδο κορυφής του ΟΗΕ για τον κυβερνοπόλεμο, καθώς και την ανάπτυξη κάποιου κώδικα δεοντολογίας, ή μια συνθήκη ενάντια στον κυβερνοπόλεμο που θα παρέχει στους ιστορικούς ένα τακτοποιημένο καταληκτικό σημείο. Δεν σημαίνει, βέβαια, ότι τα εθνικά κράτη θα σταματήσουν την ηλεκτρονική επιτήρηση ή την ανάπτυξη συστημάτων χάκινγκ, αλλά όπως με τους περισσότερους πολέμους που δεν παραδίδουν μια αποφασιστική νίκη, τελικά θα γίνει πάρα πολύ ακριβός και θα προκαλέσει μεγάλη αναστάτωση για να διατηρηθεί.
Είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι το Διαδίκτυο αρχικά προήλθε από την έρευνα της άμυνας, σχεδιασμένο για να παρέχει δυνατότητες επικοινωνίας σε περίπτωση πυρηνικής επίθεσης. Δεν θα με εξέπληττε αν σε εκατό χρόνια οι στρατιωτικοί θα το θυμούνται για τους στρατιωτικούς σκοπούς κυρίως και ότι ζούμε την πρώτη φορά που χρησιμοποιείται με θυμό.