Δύο χρόνια ΣΥΡΙΖΑ, λοιπόν. Δύο χρόνια καταχνιάς και αγωνίας. Δύο χρόνια σκοτεινά και δυσβάσταχτα, όπως και τα προηγούμενα από το Μνημόνιο και δώθε. Η περίοδος της αυταπάτης - με πραγματικές μάχες αλλά και με οικονομική επιβάρυνση που οδηγούσε τη χώρα κατ ευθείαν στον τοίχο-,έδωσε τη θέση της στον ζοφερό Ιούλιο της ήττας : η αριστερή κυβέρνηση σκίζει το Δημοψήφισμα και όχι το Μνημόνιο. Αυτό το υπογράφει. Ήταν η ώρα της μεγάλης δοκιμασίας για την πρώτη απόπειρα της κλασικής Αριστεράς να κυβερνήσει.
Τις δεύτερες εκλογές ο Τσίπρας τις κέρδισε επειδή έπεισε ότι είχε πολεμήσει με τα θηρία. Σχετικώς εύκολο έργο: αμήχανα και με βεβαρημένο παρελθόν τα δύο μνημονιακά κόμματα, πού προσυπέγραψαν άλλωστε το Τρίτο Μνημόνιο, δίχως εναλλακτική πρόταση η ΛΑΕ και πίστωση χρόνου στον ΣΥΡΙΖΑ. Ό,τι πρέπει για να καταδείξει ότι είναι εφικτή η αριστερή κυβερνησιμότητα, και δη υπό δύσκολες συνθήκες.
Ας αφήσουμε στην άκρη τις ένθεν και ένθεν ευκολίες. Ότι τάχα η Ελλάδα είχε βρει τον δρόμο της, αλλά την βύθισε η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ. Και από την άλλη, ότι τάχα το αριστερό Μνημόνιο δεν είναι τόσο επαχθές. Και, βέβαια, ότι η κυβέρνηση θα τα καταφέρει με το χρέος, θα προστατεύσει την πλειονότητα που χειμάζεται, θα πολεμήσει την διαπλοκή κλπ κλπ.
Τρίτο Μνημόνιο, λοιπόν, και αναπόφευκτη η κυβίστηση. Σε όλα! Οι δανειστές κρατούσαν συνεχώς υψωμένο το ματωμένο μαχαίρι και υπενθύμιζαν στον ΣΥΡΙΖΑ ότι βρίσκεται στη θέση εκείνων που παλιά αποκαλούσε προδότες και γερμανοτσολιάδες. Και ότι πρέπει να κάνει ακριβώς ό,τι και εκείνοι. Όπως και έγινε. Με ορισμένες αναλαμπές παραχωρήσεων στο θέμα του χρέους και στα πλεονάσματα, καθώς και με υπαρκτές αντιστάσεις σε κάποια κρίσιμα ζητήματα.
Όμως το Μνημόνιο δεν χωρατεύει. Αφενός υποχρεώνει σε πλήρη συμμόρφωση και αφετέρου …εγγυάται ότι δεν υπάρχει διέξοδος, έτσι όπως δομήθηκε-με ομολογημένα λάθη από το ΔΝΤ και αδιανόητες, εξοντωτικές εμμονές για φορολογία και λιτότητα. Ευπειθής ο ΣΥΡΙΖΑ αποδεχόταν και υπέγραφε ό,τι κατά το παρελθόν θεωρούσε απαράδεκτο ( Cosco, Ελληνικό, Αεροδρόμια κλπ), με λίγες βελτιώσεις, αλλά κατ ουσίαν με ίδια ή και χειρότερη γεύση.
Παρ όλα αυτά ,ουτε υποχωρούσαν σημαντικά οι δανειστές ουτε συμφωνούσαν μεταξύ τους περι το δέον γενέσθαι στα θέματα του χρέους και των πλεονασμάτων. Διαφωνίες κορυφής με θύμα την χώρα μας, η κυβέρνηση της οποίας παρέμενε αμήχανη, καταγγέλλοντας πότε το ΔΝΤ και πότε τον Σόιμπλε. Κι έτσι, στον αέρα η δεύτερη αξιολόγηση και ορατός ο κίνδυνος όχι απλώς να χαθεί η ευκαιρία για κάποια βελτίωση των οικονομικών ( με ένταξη στην ποσοτική χαλάρωση κλπ), αλλά να επιδεινωθεί η κατάσταση. Σε λίγο καιρό θα ξέρουμε.
Στα οικονομικά ζόφος, λοιπόν. Αλλά στα υπόλοιπα; Εκεί που επίσης υστερούσε τραγικά η χώρα , έχοντας ένα κράτος- ερειπιώνα, την διαφθορά στα ύψη και την διαπλοκή να λύνει και να δένει; Δυστυχώς, λίγα πράγματα. Καλές προθέσεις, σπασμωδικές κινήσεις και πενιχρή συγκομιδή. Φάνηκε στο θέμα των τηλεοπτικών αδειών και στις εν γένει καθαρτήριες επιχειρήσεις εναντίον της διαπλοκής.
Εντάξει, δεν αλλάζει σε δυό χρόνια ένα προβληματικό καθεστώς. Αλλά , απ ό,τι φάνηκε, ούτε ο ΣΥΡΙΖΑ διέθετε πλήρες και επεξεργασμένο πρόγραμμα. Ούτε, βέβαια, τους ανθρώπους για να το φέρουν εις πέρας. Είχε καταφανώς υποτιμήσει το γεγονός ότι σε χώρες που υστερούν, όπως η Ελλάδα, συνιστά ριζοσπαστική πολιτική η ανακαίνιση του κράτους και η διαχείριση. Ναι. Και για ένα κόμμα της Αριστεράς.
Αιχμαλωτισμένος από το δυναστικό Μνημόνιο και οδυνηρά αναντίστοιχος προς τις προεκλογικές του εξαγγελίες, ο ΣΥΡΙΖΑ επιχείρησε να δείξει το αριστερό του πρόσημο με κάποιες θεσμικές παρεμβάσεις (Σύμφωνο Συμβίωσης ) , αλλά και με διαφορετική θεώρηση στο Μεταναστευτικό και στο Εκκλησιαστικό (θρησκευτικά, εκκλησιαστική περιουσία).
Η πραγματικότητα τον αναχαίτισε: το Προσφυγικό απαιτούσε διαχειριστική δεινότητα και όχι ιδεοληπτικές ελαφρότητες. Όσο για την Εκκλησία, αποδείχτηκε και πάλι σκληρό καρύδι. Επομένως, δεν είχε νόημα η εμμονή Φίλη ούτε η σχετική ρητορεία, που απευθυνόταν κυρίως στο αμήχανο εσωτερικό του κυβερνώντος κόμματος. Ο κόσμος που υποφέρει και μάχεται για την επιβίωση, ελάχιστα ενδιαφέρεται για τέτοιου είδους –τουλάχιστον άκαιρες-μάχες. Κάθε πράγμα στον καιρό του.
Κάτι σαν κατακλείδα: Ο ΣΥΡΙΖΑ που πήρε την εξουσία με ηχηρές πλην ανέφικτες εξαγγελίες, είχε την αυταπάτη ότι θα καταφέρει και κερδίσει κάτι περισσότερο για τη χώρα στην σύγκρουση με τους δανειστές. Απέτυχε. Και εγκλωβίστηκε στο εξοντωτικό Μνημόνιο… Ανέτοιμος να κυβερνήσει, υποτίμησε ταυτόχρονα τον κίνδυνο που καιροφυλακτεί για κάθε κόμμα που κυβερνά. Τον κίνδυνο της οξείδωσης και της ενσωμάτωσης στην λογική του συστήματος.
Ήδη, η κοινή αίσθηση είναι ότι η περίπτωσή του αποτελεί «μια από τα ίδια», έστω κι αν τον αδικεί (π.χ στο πεδίο της διαφθοράς στελεχών, υπουργών κ.α ). Όπως και να ΄χει, κινδυνεύει άμεσα όχι απλώς να χάσει τις εκλογές, αλλά να συρρικνωθεί απελπιστικά. Αν επιπλεύσει-και πόσο μάλλον αν διεκδικήσει και πάλι με αξιώσεις την εξουσία- θα πρόκειται για θαύμα.