ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΠΟΠΟΥΛΟΣ
Η Ιταλία θα είναι η πρώτη χώρα που θα εγκαταλείψει την Ευρωζώνη; Το μόνο βέβαιο σήμερα, στις αρχές του 2017, είναι η αβεβαιότητα στον πολιτικό ορίζοντα της χώρας, με το Βερολίνο να εύχεται κάποιο εκλογικό ατύχημα στη Ρώμη, να μη δημιουργήσει ντόμινο αποσταθεροποίησης στην Ευρωζώνη και τον πρώην πρωθυπουργό Ματέο Ρέντζι να θέλει πρόωρες εκλογές όσο το δυνατόν συντομότερα, καθώς πιστεύει, και σωστά, ότι ο χρόνος δουλεύει υπέρ του ετερόκλητου αντισυστημικού λαϊκισμού, με κύριο εκφραστή το Κίνημα των Πέντε Αστέρων του Μπέπε Γκρίλο και μεταμεληθέντες συστημικούς συνοδοιπόρους, τη Φόρτσα Ιτάλια του Μπερλουσκόνι και τη Λέγκα του Βορρά του Σαλβίνι.
Οι προειδοποιήσεις ότι οι εξελίξεις στην Ιταλία είναι ένα ατύχημα σε αναμονή για το σημερινό status quo στην Ευρωζώνη πληθαίνουν, με κίνδυνο να αποκτήσουν δυναμική αυτοεκπληρούμενης προφητείας, να φέρουν δηλαδή πιο κοντά αυτό το οποίο προσπαθούν να αποτρέψουν ή να καθυστερήσουν.
Ανήμερα Πρωτοχρονιά σε συνέντευξη στην εφημερίδα Tagesspiegel ο επικεφαλής του Οικονομικού Ινστιτούτου IFO, Fuest, θεωρεί πολύ πιθανό ότι οι ψηφοφόροι στην Ιταλία να θελήσουν να εγκαταλείψουν την Ευρωζώνη, αν το επίπεδο ζωής τους δεν βελτιωθεί: «Το επίπεδο ζωής στην Ιταλία είναι το ίδιο με αυτό του 2000, αν δεν αλλάξει, κάποια ώρα οι Ιταλοί θα πουν δεν θέλουμε πια το ευρώ», υπογράμμισε.
Σε περίπτωση κρίσης, συνέχισε, ένα Πρόγραμμα Διάσωσης της Ιταλίας θα φορτώσει τους Γερμανούς φορολογούμενους ανεξέλεγκτες επισφάλειες και κατά συνέπεια η Μπούντεσταγκ δεν πρέπει να εγκρίνει ένα παρόμοιο πρόγραμμα.
Τη σκυτάλη πήρε τη Δευτέρα ο πρωθυπουργός της Σλοβακίας Φίτσο, της χώρας που μόλις παρέδωσε την εξάμηνη προεδρία της Ε.Ε. στη Μάλτα, με την Μπρατισλάβα να ταυτίζεται με τις επιλογές και απόψεις της Γερμανίας.
Πρέπει να τεθεί τέρμα στις περιπέτειες των δημοψηφισμάτων τόνισε ο Φίτσο αναφερόμενος στη νίκη του Brexit τον Ιούνιο και την πρόσφατη ήττα του Ρέντζι στις αρχές Δεκεμβρίου. «Τι θα κάνουμε αν προκηρυχθεί δημοψήφισμα στην Ιταλία για την παραμονή ή όχι της χώρας στην Ευρωζώνη και οι Ιταλοί ψηφίσουν υπέρ της εξόδου;», πρόσθεσε.
Είναι φανερό ότι εκτός συνόρων, στη Γαλλία, στην Ολλανδία και στη Γερμανία, αλλά και στην Ισπανία όπου δεν υπάρχουν εκλογές στον ορίζοντα, αλλά μια ασταθής κυβέρνηση μειοψηφίας, ότι ένα εκλογικό ατύχημα, δηλαδή μια πρωτιά του Γκρίλο στις πρόωρες βουλευτικές εκλογές θα πριμοδοτούσε πολιτική αστάθεια και θα ενδυνάμωνε αντισυστημικές δυνάμεις. Στην παραπάνω θεώρηση θα ήταν καλό αν οι εκλογές στην Ιταλία γίνουν μετά το φθινόπωρο, όταν θα έχει κλείσει ο εκλογικός κύκλος στην υπόλοιπη Ευρωζώνη, στην Ολλανδία, τη Γαλλία και τη Γερμανία.
Εκλογές το φθινόπωρο είναι αδιανόητες για την Ιταλία, με τη συζήτηση να αφορά τη διεξαγωγή τους είτε στα τέλη Μαρτίου είτε τον Ιούνιο, με τη βεβαιότητα που προαναφέραμε ότι ο χρόνος δουλεύει υπέρ του Γκρίλο και με ζητούμενο αν μια νίκη της Ακροδεξιάς στην Ολλανδία και μια εντυπωσιακή παρουσία της Λεπέν στο δεύτερο γύρο της προεδρικής εκλογής θα είναι εξελίξεις που θα ενθαρρύνουν ή θα αποθαρρύνουν την αντισυστημική ψήφο.
Με τα παραπάνω δεδομένα η πανηγυρική Σύνοδος Κορυφής στη Ρώμη, τον Μάρτιο, για τον εορτασμό της εξηκοστής επετείου της ίδρυσης της ΕΟΚ των Έξι κινδυνεύει να γίνει μπούμερανγκ, αντί δηλαδή να δώσει το μήνυμα μιας δυναμικής που αντέχει στις δοκιμασίες, να δώσει το μήνυμα ότι το πλαίσιο και οι όροι της Ευρωζώνης είναι αδιαπραγμάτευτοι, μια άκαμπτη θέση που είναι και η γραμμή των Μέρκελ - Σόιμπλε στην παρατεταμένη προεκλογική εκστρατεία στη Γερμανία που έχει ήδη αρχίσει.
Για να ανασχεθεί η δυναμική της Εναλλακτικής για τη Γερμανία (AfD), το Βερολίνο είναι αποφασισμένο να διακινδυνεύσει την πριμοδότηση του αντισυστημικού αντιευρωπαϊκού λαϊκισμού στην υπόλοιπη Ευρωζώνη.
Αντισυστημικό ντόμινο
Είναι φανερό ότι εκτός συνόρων της Ιταλίας, στη Γαλλία, στην Ολλανδία και στη Γερμανία, αλλά και στην Ισπανία ένα εκλογικό ατύχημα, δηλαδή μια πρωτιά του Γκρίλο στις πρόωρες βουλευτικές εκλογές θα πριμοδοτούσε πολιτική αστάθεια και θα ενδυνάμωνε αντισυστημικές δυνάμεις.