ΧΡΗΣΤΟΣ ΔΕΜΕΤΗΣ
Την ώρα που οι συζητήσεις για την επίλυση του Κυπριακού εντείνονται μπαίνοντας στην επόμενη τους φάση, με τους Ελληνοκύπριους ηγέτες να προσπαθούν να έρθουν σε συνεννόηση με την απέναντι πλευρά, στην πλευρά Αναστασιάδη υπάρχει διάχυτος φόβος πως η Ρωσία ενδέχεται να δυναμιτίσει τη συμφωνία προβάλλοντας τα δικά της εμπόδια για να εξυπηρετήσει τα συμφέροντα της.
Αυτό εξηγείται γιατί κατά το Politico, η Μόσχα έχει ελάχιστα να κερδίσει από την επανένωση του νησιού μετά από 40 χρόνια.
Όπως αναφέρει το Politico, μια συμφωνία θα μείωνε τις εντάσεις ανάμεσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση και την Τουρκία, θα άνοιγε τον δρόμο για περαιτέρω συνεργασία ανάμεσα στην ΕΕ και το ΝΑΤΟ μιας και πλέον η Τουρκία θα αναγνωρίζει την Κύπρο ως ενιαίο και ανεξάρτητο κράτος και θα έδινε στην Τουρκία μια νέα πηγή για εισαγωγές φυσικού αερίου. Από την άλλη, η επίλυση του ζητήματος θα ήταν μια τεράστια διπλωματική επιτυχία για τις Βρυξέλλες.
Τι από τα παραπάνω συμφέρει τη Ρωσία; Τίποτα.
Ο φόβος της Ελληνοκυπριακής πλευράς είναι ότι η Μόσχα χρησιμοποιεί τα Μέσα Ενημέρωσης της και τα social media καθώς και τους εθνικιστικούς της θύλακες, όπως και την ελληνορθόδοξη εκκλησία, για να υπονομεύσει τη συμφωνία.
"Η κυβέρνηση μας είναι ενήμερη για αυτές τις ρωσικές πρακτικές και παρακολουθεί στενά την όλη κατάσταση", δήλωσε στο Politico κοντινή πηγή του προέδρου Νίκου Αναστασιάδη. Η ανησυχία σχετίζεται με τις ψηφιακές επιθέσεις που έχει εξαπολύσει το Κρεμλίνο προς την ΕΕ το τελευταίο διάστημα, βομβαρδίζοντας με "ψεύτικες" ειδήσεις και κάνοντας προπαγάνδα υπέρ λαϊκίστικων και αντιευρωπαϊκών - ευρωφοβικών κινημάτων.
Η Ρωσία δεν μετέχει άμεσα στις συζητήσεις που λαμβάνουν χώρα στη Γενεύη μεταξύ Αναστασιάδη και Ακιντζί με τη συμμετοχή αξιωματούχων από την Ελλάδα, την Τουρκία, το Ηνωμένο Βασίλειο, τα Ηνωμένα Έθνη και φυσικά, την ΕΕ. Παρόλα αυτά, υπάρχει έντονη ανησυχία πως θα χρησιμοποιήσει τη διπλωματία της για να επηρεάσει τις τελικές αποφάσεις.
Ο Ρώσος πρεσβευτής της Μόσχας στην Κύπρο, Stanislav Osadchiy, έχει προβεί σε αμφιλεγόμενες κινήσεις το τελευταίο διάστημα, καυτηριάζοντας την πολιτική Αναστασιάδη. Όπως αναφέρει η εφημερίδα της Κύπρου, "Πολίτης", ο Osadchiy ήταν ο μόνος ξένος διπλωμάτης που μετείχε σε συνάντηση των μικρότερων πολιτικών κομμάτων του νησιού που αντιτίθενται στην ένωση με τους υπάρχοντες όρους. Η κίνηση του εκλαμβάνεται ως κίνηση πολιτικής σκοπιμότητας.
Την εν λόγω ημερίδα οργάνωσαν τα αντιπολιτευόμενα τον πρόεδρο Νίκο Αναστασιάδη στο Κυπριακό, κόμματα, ΔΗΚΟ, ΕΔΕΚ, Συμμαχία Πολιτών, Αλληλεγγύη και Οικολόγοι Συνεργασία Πολιτών. Ο Osadchiy έδωσε στη συνέχεια εξηγήσεις στον Κύπριο Πρόεδρο για την παρουσία του στην εκδήλωση του ενδιάμεσου χώρου για το Κυπριακό.
Στο Politico μίλησε και ο επικεφαλής του Eurasia Group, Mujtaba Rahman, ο οποίος είπε πως "η Ρωσία κάτι κερδίζει, πάντα ήταν αντίθετη στην επανένωση και τώρα ασκεί μεγάλη επιρροή μέσω ΗΕ και μέσω Τουρκίας".
Διαίρει και βασίλευε
Αξίζει να σημειωθεί ακόμη πως η Ρωσία προσπάθησε να μπλοκάρει την επίλυση του Κυπριακού το 2004, όταν άσκησε βέτο στο συμβούλιο ασφαλείας του ΟΗΕ που πρότεινε αλλαγές οι οποίες θα έμπαιναν σε εφαρμογή εάν η χώρα ψήφιζε υπέρ της επανένωσης. Τον Νοέμβριο άλλωστε ο ο Λαβρόφ ζήτησε ο ΟΗΕ να μην "επιβάλει το δικό του όραμα" για τον διακανονισμό του Κυπριακού.
Τα συμφέροντα της Μόσχας έχουν να κάνουν με τη στρατηγική θέση της Κύπρου και με το γεγονός πως ως ενιαίο κράτος, θα "πήγαινε" προς το ΝΑΤΟ. Στο παρελθόν η Μόσχα "φλέρταρε" με την ιδέα του να δημιουργήσει μια δική της βάση στο νησί, κάτι που το ΝΑΤΟ θα εκλάμβανε ως πρόκληση.
Επίσης, η Ρωσία θέλει να διατηρήσει το υπάρχον status quo στην Κύπρο και για δικούς της οικονομικούς λόγους, μιας και το νησί για χρόνια λειτουργούσε σαν φορολογικός παράδεισος για Ρώσους μεγιστάνες. Η Μόσχα μάλιστα δάνεισε στη χώρα δισεκατομμύρια δολάρια κατά την οικονομική κρίση του 2011, για να διασφαλίσει την ασφάλεια των ρωσικών κεφαλαίων που βρίσκονταν στο νησί.
Η Κύπρος παίζει επίσης κομβικό ρόλο στη στρατηγική φυσικού αερίου του Πούτιν. Στην ευρύτερη περιοχή της έχουν εντοπιστεί κοιτάσματα φυσικού αερίου. Μια ενιαία Κύπρος θα μπορούσε να γίνει σημαντικός προμηθευτής αερίου τόσο για την Τουρκία όπως σχολίαζε το Politico παραπάνω, όσο και για τη Νοτιοανατολική Ευρώπη, περιορίζοντας έτσι την κυριαρχία της ρωσικής πλευράς στον τομέα αυτό. Κάτι τέτοιο, προϋποθέτει φυσικά επανένωση και κοινή οικονομικοπολιτική στρατηγική.
Η διαιρεμένη Κύπρος "συμφέρει" τη Ρωσία που προσπαθεί να ολοκληρώσει τον TurkStream της Gazprom που θα μεταφέρει ρωσικό αέριο στην Τουρκία και την Ευρώπη. Η ενωμένη Κύπρος θα επέτρεπε ευκολότερα το πέρασμα από τα εδάφη της σε άλλον ανταγωνιστικό αγωγό από την Αίγυπτο ή το Ισραήλ, πέραν του αερίου που θα μπορούσε να εκμεταλλευτεί και να εξάγει η ίδια η Κύπρος ως ενιαίο κράτος.