Μανώλης Κοττάκης
Το περιστατικό με ιδιοκτήτη καντίνας και το κενό εξουσίας
Το καλοκαίρι έκανε θραύση στο YouTube ένα βιντεάκι που τραβήχτηκε σε παραλία της Πιερίας. Δύο δημόσιοι υπάλληλοι, εφοριακοί, μεταμφιεσμένοι σε τουρίστες, ο άνδρας με κοντό παντελόνι και καπέλο ψάθα και η γυναίκα με τζιν και ντεκολτέ, φαίνονταν σε αυτό να επισκέπτονται μια καντίνα για να ελέγξουν τον καταστηματάρχη αν κόβει αποδείξεις. Παρήγγειλαν δύο «βρόμικα», περίμεναν την απόδειξη και, όταν δεν τους δόθηκε, αποκάλυψαν την ιδιότητά τους αλλά και την πρόθεσή τους να εφαρμόσουν τον νόμο: να του επιβάλουν πρόστιμο.
Η συνέχεια τους επιφύλαξε μια οδυνηρή έκπληξη. Εξαλλος ο καταστηματάρχης άρχισε να τους βρίζει και να τους απειλεί. Βγάζοντας το μισό σώμα του έξω από το παράθυρο της καντίνας, φώναζε: «Φύγετε τώρα! Είστε μηνυόμενοι και κατηγορούμενοι γιατί εκπροσωπείτε κατοχική κυβέρνηση! Θα σας καθίσω στο σκαμνί! Αντί να πάρετε τα λεφτά που σας δίνει ο Σώρρας, κυνηγάτε τον κοσμάκη;» Οι εκπρόσωποι του νόμου αιφνιδιάστηκαν. Οχι μόνο από την οργίλη αντίδραση του καντινιέρη, αλλά και από το γεγονός ότι το επεισόδιο καταγραφόταν από την κάμερα κινητού αγνώστου.
Η νταρντάνα εφοριακός δοκίμασε να παίξει την ατρόμητη, «ας γράφει η κάμερα» είπε και επέμεινε. Οταν όμως και οι δύο κατάλαβαν πως δεν μπορούν να τον κάνουν καλά, χαμήλωσαν τους τόνους και του ζήτησαν να βγει έξω «να τα βρούμε». Ναι! Αυτό βρήκαν να πουν οι εκπρόσωποι του κράτους στον ελεγχόμενο! «Να τα βρούμε». Και όταν αυτός βγήκε και κάθισε σαν αγάς πάνω στο ψυγείο με τα παγωτά, άκουσε την νταρντάνα να του λέει «Εχεις τα δίκια σου» και τον άλλο να συμβιβάζεται: «Θα σου κόψουμε μία παραβασούλα και εντάξει!» «Πόσα θα μου κοστίσει η παραβασούλα;» ρώτησε καχύποπτος ο αγάς. «200 ευρώ».
«Ε, άμα είναι τόσο, τότε κόψτε μου τρεις!» αποκρίθηκε μεγάθυμα. Ανακαλώ στη μνήμη μου το επεισόδιο γιατί, όταν ήρθε στη δημοσιότητα το βίντεο, σχολίασα: Τι μέλλον μπορεί να έχει ο τόπος, όταν οι Αρχές διαπραγματεύονται με τον φορολογούμενο; Τι μέλλον έχει, όταν ο ελεγχόμενος γίνεται ελέγχων και οι ελέγχοντες ελεγχόμενοι; Πρόκειται για κλασικό κενό εξουσίας. Το παράδειγμα θα έπρεπε να περιληφθεί στο βιβλίο των Ρόμπινσον - Ατζέμογλου «Πώς τα κράτη αποτυγχάνουν». Και με συγχωρείτε, το ζήτημα εδώ δεν είναι ο Σώρρας. Το ζήτημα είναι ποιοι άφησαν να δημιουργηθεί τόσο μεγάλο κενό εξουσίας ώστε να βρει τρύπα για να σφηνώσει στο μυαλό του καντινάρχη ο κάθε Σώρρας...