Το όχημα αυτό είναι πολύ γνωστό, τόσο στους οικονομολόγους, όσο και στους ηγέτες όλων των χωρών της οικουμένης . Είναι τα χαρτονομίσματα μεγάλης αξίας. Όμως, κανένας απ’ αυτούς δεν θέλησε, μέχρι τώρα, να το ακινητοποιήσει. Φαίνεται λοιπόν, ότι η κυκλοφορία του “μαύρου” χρήματος είναι γι’ αυτούς –κυρίως για τους ηγέτες – ευνοϊκή, γιατί δεν είναι δυνατόν να δώσει κανείς κάποιαν άλλη ερμηνεία.
Αιμίλιος Κομίνης
Διπλωματούχος
ηλεκτρολόγος μηχανικός
Πριν από πολλά χρόνια, η κυκλοφορία των χαρτονομισμάτων ήταν απολύτως αναγκαία . Σήμερα όμως, που ζούμε στον αιώνα της ηλεκτρονικής επιστήμης και της πληροφορικής και όλες οι εμπορικές συναλλαγές μπορούν κάλλιστα να πραγματοποιούνται με το λεγόμενο “πλαστικό χρήμα”, δηλαδή με τις πιστωτικές και τις χρεωστικές κάρτες και με τραπεζικές επιταγές, είναι απορίας άξιον, πώς δεν βρέθηκε μέχρι τώρα ένας τουλάχιστον ηγέτης, μιας προηγμένης τεχνολογικώς χώρας, να καταργήσει τα χαρτονομίσματα της χώρας του.
Πριν από δυόμισι περίπου χρόνια, ο οικονομολόγος Πέτερ Μπόνφινγκερ, μέλος της λεγόμενης Επιτροπής Σοφών της γερμανικής κυβέρνησης, σε συνέντευξη που είχε δώσει στο γερμανικό περιοδικό Der Spiegel, τάχθηκε υπέρ της κατάργησης των χαρτονομισμάτων . Ζήτησε μάλιστα από την γερμανική κυβέρνηση να υποστηρίξει την ιδέα αυτή σε παγκόσμιο επίπεδο . Την ίδια άποψη, εξ’ άλλου, είχε εκφράσει και ο οικονομολόγος, καθηγητής του Χάρβαρντ Κένεθ Ρόγκοφ . Οι λόγοι για τους οποίους, οι δύο αυτοί επιφανείς οικονομολόγοι, είχαν προτείνει την κατάργηση των χαρτονομισμάτων είναι προφανείς : Θα κατασταλεί η κυκλοφορία του “μαύρου” χρήματος και συνεπώς θα καταπολεμηθεί η διαφθορά, σε ό,τι αφορά τις παράνομες συναλλαγές και κατ’ επέκταση η φοροδιαφυγή.
Δύο, πολύ γνωστές στη χώρα μας, από τις παράνομες αυτές συναλλαγές, είναι τα “φακελάκια” που διακινούνται μεταξύ ιδιωτών και οι “μίζες” που αποδίδονται σε κρατικούς λειτουργούς, από τους προμηθευτές του Δημοσίου και τους εργολάβους των Δημοσίων έργων . Και στις δύο αυτές περιπτώσεις, οι ετήσιες απώλειες από τα έσοδα του κράτους είναι τεράστιες, και δεν θα ήταν υπερβολή, αν κάποιος τις εκτιμούσε σε μερικές δεκάδες δισεκατομμυρίων ευρώ . Και ενώ στην πρώτη περίπτωση, το κράτος χάνει τον φόρο που αντιστοιχεί στο περιεχόμενό τους, στη δεύτερη περίπτωση, δεν είναι ότι χάνει τον φόρο που αντιστοιχεί στο ποσόν της μίζας, αλλά επιβαρύνεται πολλαπλάσια, από την υπερκοστολόγηση των προμηθειών και των δημοσίων έργων . Το γεγονός, που δεν έχει κανείς αμφισβητήσει, ότι στη χώρα μας το κόστος κατασκευής ενός χιλιομέτρου εθνικής οδού ( ταχείας κυκλοφορίας ), είναι τρεις φορές μεγαλύτερο, απ’ ότι το αντίστοιχο ιδίας οδού στη Ισπανία, μας δίνει μια “πικρή γεύση” αυτών των υπερκοστολογήσεων.
Άλλες πολύ μεγάλες απώλειες εσόδων, ανυπολόγιστες, έχει το κράτος σήμερα και από το λαθρεμπόριο του καπνού και των καυσίμων και τη διακίνηση ναρκωτικών.
Για να εκτιμήσουμε τώρα, πόσο ευμενείς επιπτώσεις και όχι μόνο οικονομικές, αλλά και κοινωνικές, θα είχε για τη χώρα μας η κατάργηση των χαρτονομισμάτων, θα πρέπει να κάνουμε μία υπόθεση : Ότι η Οικονομική και Νομισματική Ένωση, στην οποία ανήκουμε, θα αποφάσιζε να καταργήσει την κυκλοφορία όλων των χαρτονομισμάτων ακόμη και εκείνα των πέντε ευρώ και να κυκλοφορούν μόνο κέρματα, αξίας μέχρι πέντε ευρώ, για τις συναλλαγές μικρού ύψους, πρώτης ανάγκης. Τότε, όλοι οι έμποροι, οι ελεύθεροι επαγγελματίες και επιτηδευματίες ( γιατροί, δικηγόροι, μηχανικοί, υδραυλικοί, ελαιοχρωματιστές κ.λ ) θα ήσαν υποχρεωμένοι να δέχονται πιστωτικές ή χρεωστικές κάρτες ή τραπεζικές επιταγές . Φυσικά, οι επιταγές θα έπρεπε να είναι αυστηρώς προσωπικές και να κατατίθενται στις τράπεζες μόνο από τον αποδέκτη, στον λογαριασμό του . Ούτε βέβαια θα μπορούσαν να είναι μεταχρονολογημένες ή ακάλυπτες, γιατί σ’ αυτές τις περιπτώσεις θα επιβάλλονταν αυστηρότατες ποινές . Συνεπώς, τα εισοδήματα των πολιτών θα ήσαν όλα καταγεγραμμένα στο φορολογικό μητρώο, καθώς και όλες οι αγορές των ακινήτων, εντός της χώρας, μέσω των υποθηκοφυλακείων.
Θα μπορούσε ίσως τώρα, κάποιος από τους αναγνώστες να μου αντιτάξει: Αν αποφασιζόταν μόνο η κατάργηση των χαρτονομισμάτων σε ευρώ, δεν θα εξακολουθούσαν να γίνονται παράνομες συναλλαγές με χαρτονομίσματα άλλων χωρών, για παράδειγμα με δολάρια, που είναι ευρείας κυκλοφορίας και αποδοχής ; Και θα του απαντούσα : Ναι, αλλά για έναν πολίτη, ευρισκόμενο σε μια χώρα της ΟΝΕ, η αγορά τους, μέσω τραπέζης, θα έπρεπε να είναι απολύτως αιτιολογημένη, εκτός αν επισκεπτόταν μια άλλη χώρα, εκτός ΟΝΕ και διέθετε εκεί τραπεζικό λογαριασμό . Προφανώς, για να είναι επιτυχής 100 % η καταστολή των παράνομων συναλλαγών, η κατάργηση των χαρτονομισμάτων θα πρέπει να εφαρμοστεί σε παγκόσμια κλίμακα.
Συμπερασματικά λοιπόν, θα μπορούσαμε να πούμε ότι, αν εφαρμοζόταν η υπόθεση αυτή στις χώρες της ΟΝΕ, και με τον παράλληλο εκσυγχρονισμό της σχετικής νομοθεσίας, μόνο τότε θα ήταν εφικτή, κατά ένα μεγάλο ποσοστό ,η πάταξη της διαφθοράς και κατ’ επέκταση της φοροδιαφυγής . Και τότε μόνον θα αποκαθίστατο η δικαιοσύνη, σε ότι αφορά τις υποχρεώσεις των πολιτών έναντι του κράτους, ώστε να εναρμονίζονται με τις διατάξεις του Συντάγματος.