Με αφετηρία την Ελλάδα, η κυβέρνηση της
οποίας έκλεισε με το χειρότερο μέχρι σήμερα τρόπο μία ακόμη αξιολόγηση
(με μέτρα, χωρίς βέβαιη τη συμμετοχή του ΔΝΤ, παραμονή εκτός του QE,
καμία αναφορά στην ελάφρυνση του χρέους, μη είσπραξη της δόσης των 6,1
δις €, απειλή χρεοκοπίας τον Ιούλιο), βαριά σύννεφα καταιγίδας συγκεντρώνονται ξανά στον ουρανό της Ευρωζώνης
– ειδικά από την πλευρά της Ισπανίας και της Ιταλίας, όπου η ΕΚΤ έχει
μεν καταφέρει μέχρι στιγμής να ελέγξει τις χρηματοπιστωτικές
αναταράξεις, αλλά τα θεμελιώδη τους μεγέθη παραμένουν εξαιρετικά
επικίνδυνα.
Ειδικότερα, η δυσπιστία όσον αφορά την
οικονομική σταθερότητα αυτών των δύο χωρών αυξάνεται γεωμετρικά –
γεγονός που τεκμηριώνεται από τα ισοζύγια πληρωμών του συστήματος της
Ευρωζώνης (Target II), τα οποία δείχνουν μία σταδιακή φυγή κεφαλαίων και καταθέσεων από όλες τις χώρες του ευρωπαϊκού Νότου.
Το χάσμα δε μεταξύ των πιστωτών και οφειλετών της ΕΚΤ έχει αναρριχηθεί
σε εντυπωσιακές διαστάσεις – αφού η Ιταλία όφειλε στα τέλη Δεκεμβρίου
356 δις € στο σύστημα, η Ισπανία ακολουθούσε με 328 δις €, ενώ η Ελλάδα
και η Πορτογαλία 70 δις €.
Ο μεγαλύτερος πιστωτής παραμένει η Γερμανία με 754 δις €, ακολουθούμενη από το Λουξεμβούργο με 187 δις € και την Ολλανδία με 87 δις €
– ενώ η κατάσταση έχει επιδεινωθεί από τα μέσα του έτους (γράφημα),
όπου οι οφειλές της Ιταλίας αυξήθηκαν κατά 60 δις € και της Ισπανίας
κατά 25 δις €, με τις απαιτήσεις της Γερμανίας από την άλλη πλευρά να
αυξάνονται κατά 100 δις €.
.
Η ΕΚΤ προσπαθεί βέβαια να καθησυχάσει
τις αγορές, ισχυριζόμενη ότι το θέμα είναι καθαρά τεχνικό – ενώ
οφείλεται κυρίως στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης που λειτουργεί ήδη
από το 2015, έχοντας φτάσει πλέον στο 1,6 τρις €. Η θέση της αυτή είναι
μεν σωστή από μία πλευρά (ανάλυση), αλλά το ρίσκο για τις πιστώτριες χώρες δεν παύει να υπάρχει, στην περίπτωση της χρεοκοπίας ή εξόδου κάποιου μέλους από την Ευρωζώνη. Πόσο μάλλον εάν καταρρεύσει τελικά η νομισματική ένωση, αδυνατώντας να διαχειρισθεί τις τεράστιες ασυμμετρίες στο εσωτερικό της.
Σε κάθε περίπτωση, η φυγή κεφαλαίων από
το Νότο επιβαρύνει ακόμη περισσότερο τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι
συγκεκριμένες χώρες – ειδικά η Ιταλία, στην οποία μαίνεται μία
τραπεζική κρίση άνευ προηγουμένου. Την ίδια στιγμή βέβαια αρκετά κεφάλαια εγκαταλείπουν την Ευρώπη, επίσης το ευρώ,
επιλέγοντας πιο ασφαλείς αγορές και νομίσματα, λόγω του φόβου διάλυσης
της Ευρωζώνης – η οποία δεν είναι καθόλου απίθανη αλλά, αντίθετα, μάλλον
απαραίτητη, εξαιτίας της διαφορετικής νομισματικής πολιτικής που έχει
ανάγκη η κάθε επί μέρους χώρα-μέλος της.
Την ίδια στιγμή η αύξηση των ποσοστών
του Εθνικού Μετώπου στη Γαλλία, το οποίο τάσσεται υπέρ της επιστροφής
της χώρας στο εθνικό της νόμισμα, έχοντας δηλώσει ήδη πώς θα τη
δρομολογήσει (άρθρο), έχει πανικοβάλλει τους επενδυτές – οι
οποίοι έχουν πια συνειδητοποιήσει πως τα χρήματα τους κινδυνεύουν αφού
οι περισσότεροι (80%) έχουν αγοράσει ομόλογα υπαγόμενα στο εθνικό δίκαιο
της Γαλλίας. Επομένως είναι δυνατόν να μετατραπούν με μία απλή απόφαση της Βουλής σε φράγκα – όπως συνέβαινε στην Ελλάδα, πριν από την προδοσία του PSI.
Από την άλλη πλευρά βέβαια οι
συγκεκριμένες δηλώσεις της κυρίας Le Pen, εφόσον δεν εκλεγεί και δεν
εγκαταλείψει σύντομα η Γαλλία την Ευρωζώνη, θα αποδειχθούν ζημιογόνες
για τη χώρα – ενώ είναι ήδη ζημιογόνες για πολλές άλλες. Η αιτία είναι το ότι, οι
επενδυτές πλέον ενδιαφέρονται είτε για ομόλογα που υπάγονται στο
αγγλικό δίκαιο, είτε απαιτούν υψηλότερα επιτόκια λόγω του αυξημένου
ρίσκου – γεγονός που αποτελεί έναν ακόμη κίνδυνο για την Ευρωζώνη, όσον αφορά τη διάλυση της.