Του Στρατή Μαζίδη
Μολονότι έχουν περάσει 18 ολόκληρα χρόνια από εκείνο το πρωινό που η Ελλάδα ξυπνούσε βλέποντας στους δέκτες της τον ηγέτη του PKK, Αμπντουλάχ Οτσαλάν ανάμεσα σε πράκτορες της ΜΙΤ και ένα ολόκληρο θρίλερ να εξελίσσεται για την τύχη των εγκλωβισμένων Ελλήνων και Κούρδων στην πρεσβεία στην Κένυα, ακόμη δεν έχει χυθεί άπλετο φως ως προς το ρόλο ορισμένων.
Χρειάζεται να ακούσει κανείς πολλές εκπομπές, να διαβάσει αρκετά κείμενα όπως η έκθεση Κωστούλα και το βιβλίο του Καλεντερίδη ώστε να καταλήξει σε ορισμένα συμπεράσματα.
Το πρώτο πράγμα που μπορούμε να πούμε είναι ότι από τη στιγμή κατά την οποία Τουρκία-ΗΠΑ (Ισραήλ;) είχαν συμφωνήσει να παραδοθεί ο Οτσαλάν στα χέρια της Αγκυρας τότε απλά αναζητείτο ο τρόπος και ενδεχομένως ο χρήσιμος ηλίθιος.
Ο Σάββας Καλεντερίδης έχει αποκαλύψει κάτι πολύ σημαντικό ως προς το ρόλο των ΗΠΑ αναφερόμενος στο πρώτο ταξίδι του Οτσαλάν στη Ρωσία και τις πιέσεις που δεχόταν ο υπουργός εξωτερικών Πριμακόφ από την ομόλογό του Ολμπράιτ ώστε να μη δοθεί άσυλο στον Οτσαλάν. Η Ρωσία του αλκοολικού Γιέλτσιν, η οποία ήταν κι αυτή εξαρτημένη από τις δόσεις του ΔΝΤ, έδιωξε τελικά τον Απο.
Αυτή η αναφορά, όπως επίσης και τα όσα αναφέρει ο τότε ΥΠΕΞ, Πάγκαλος στους Φακέλους του Παπαχελά το 2002 μετά την παράδοση του Οτσαλάν, ότι δηλαδή η Ολμπράιτ ήταν πολύ θυμωμένη μαζί του γιατί βοηθούσε "τρομοκράτες", φανερώνουν πως οι ΗΠΑ είχαν ενεργότατο ρόλο.
Το πόσο ενεργό έρχεται να το διαφωτίσει μια αποκάλυψη της εφημερίδας Ραντικάλ της Τουρκίας, στην οποία έχει κάνει αναφορά σε άρθρο του ο Νίκος Μπογιόπουλος:
Το καλοκαίρι του 2004, στην εφημερίδα «Ελευθεροτυπία» (25/8/2004) αναδημοσιεύτηκε κείμενο της τουρκικής εφημερίδας «Ραντικάλ» στο οποίο γινόταν λόγος για την υπόθεση Οτσαλάν. Στο κείμενο υποστηριζόταν ότι:
«... ο τότε πρεσβευτής των ΗΠΑ στην Αθήνα, Νίκολας Μπερνς, πραγματοποίησε συνάντηση με τον κ. Πάγκαλο, ο οποίος του τόνισε ότι η ελληνική πλευρά επιδιώκει μεν να απομακρύνει από τη χώρα τον Οτσαλάν, αλλά αυτό δεν κατέστη εφικτό μέχρι στιγμής. Τότε - κατά τη "Ραντικάλ" - ο Μπερνς πραγματοποίησε μια κρίσιμη επέμβαση: "Φροντίστε να αποστείλετε τον Οτσαλάν στην Κένυα και τα υπόλοιπα είναι δική μας υπόθεση", φέρεται ειπείν στον Θ. Πάγκαλο...».
Αυτά έγραφε η «Ραντικάλ» και αναδημοσιεύτηκαν στον ελληνικό Τύπο. Και, βεβαίως, δεν είναι δική μας πρόθεση να τα υιοθετήσουμε. Είναι όμως υπόθεση του καθενός να αναρωτηθεί: Υπήρξε η ευθιξία από τους πρωταγωνιστές εκείνης της ντροπιαστικής υπόθεσης να καταρρίψουν τους ισχυρισμούς των λόγω δημοσιευμάτων;
Στην εκπομπή του Παπαχελά, ο Πάγκαλος φαίνεται άλλοτε να μιλά με πειθώ και δυναμικά σε ορισμένα ζητήματα, και άλλοτε, πχ όταν ερωτάται για τα περιβόητα "πετάξτε τους έξω από την πρεσβεία" ή ως προς συγκεκριμένες αποκαλυπτικές αναφορές της έκθεσης Κωστούλα, να ισχυρίζεται πως αυτός δεν άκουσε, να κουνά τα χέρια του, το στόμα του ή να κουνιέται κι ο ίδιος ολόκληρος. Δηλαδή μοιάζει σα να κρύβει κάτι.
Σε καμία περίπτωση δεν υπονοώ πως ο Πάγκαλος παρέδωσε τον Οτσαλάν. Θα φανεί παρακάτω το γιατί. Σίγουρα όμως έκανε μάλλον σημαντικά λάθη από ένα σημείο και μετά φαλτσάροντας ως «μεγάλος τραγουδιστής» κατά την κορύφωση της συναυλίας.
Συνεπώς είχαμε διαρκώς απέναντί μας τους Αμερικανούς.
Επιπλέον ήταν και ο ίδιος ο Οτσαλάν. Του είχε διαμηνυθεί ξεκάθαρα πως δεν πρέπει να έρθει στην Ελλάδα. Αδιαφόρησε βάζοντας παράλληλα σε κίνδυνο και μια χώρα η οποία είχε βοηθήσει ποικιλοτρόπως τον αγώνα του. Το έκανε δε δύο φόρες. Και είναι απορίας άξιο πως η ΕΥΠ η οποία θα έπρεπε να παρακολουθεί κάθε του κίνηση από την ώρα που εγκατέλειψε την Ελλάδα μετά την πρώτη του επίσκεψη, δεν μπόρεσε να αντιληφθεί τη δεύτερη παράνομη είσοδό του στη χώρα.
Επίσης ο Οτσαλάν έπεσε θύμα υποσχέσεων ομάδας ανθρώπων που αποδείχθηκαν πλούσιοι στα λόγια και ανύπαρκτοι στα έργα. Όλοι αυτοί που δρουν παράλληλα με το κράτος (βουλευτές, απόστρατοι κτλ), φαίνεται να το εκπροσωπούν, αλλά τελικά δεν το εκπροσωπούν.
Ένας ακόμη παράγοντας είναι και η ανευθυνότητα του ίδιου του Απο και του περιβάλλοντός του. Έχουμε τονίσει και σε άρθρα μας στη Freepen.gr για το Συριακό πως οι Κούρδοι είναι δεινοί πολεμιστές αλλά κακοί πολιτικοί-διπλωμάτες.
Για παράδειγμα κακώς εγκατέλειψε ο Οτσαλάν τη Ρώμη σε πρώτο χρόνο και σε δεύτερο χρόνο κάκιστα είχε μάθει όλος ο κόσμος ότι επίκειται να μεταβεί στην Ολλανδία με αποτέλεσμα η τοπική κυβέρνηση να κινητοποιηθεί και να μπλοκάρει αυτήν την επιλογή. Όπως επίσης "προδόθηκε" κατά τη δεύτερη παρουσία του στη Ρωσία.
Με άλλα λόγια, ο Οτσαλάν δε φρόντισε να φυλάγεται.
Η χώρα μας βρέθηκε με ένα πρόβλημα το οποίο δε θα έπρεπε να έχει αντιμετωπίσει, ωστόσο, και αυτό πρέπει να μας προβληματίσει, δόθηκαν πολλές φορές λύσεις, που όμως δεν έγιναν δεκτές:
Α. Ο Καλεντερίδης προτείνει σχέδιο μεταφοράς του Οτσαλάν στην Ιταλία δια θαλάσσης. Μέσα σε ελάχιστο χρόνο αυτό είχε διαρρεύσει και οι Ιταλοί κινητοποιήθηκαν για τη φύλαξη των ακτών της Αδριατικής.
Β. Ο Καλεντερίδης πρότεινε στην ελληνική κυβέρνηση να μην πραγματοποιήσει καμία επαφή σε επίπεδο αξιωματούχων με τον Οτσαλάν όταν ξαναήρθε στη χώρα σε ένα πλαίσιο του στιλ "δεν ξέρω τίποτε, δε γνωρίζω τίποτε". Δεν τον άκουσα.
Γ. Ο Πάγκαλος προτείνει να πάρει μαζί του τον Οτσαλάν στις Βρυξέλλες και εκεί να διεθνοποιήσει το πρόβλημα. Δε βρήκε στήριξη.
Δ. Ο πρέσβης Κωστούλας προτείνει τη μεταφορά του Απο στο κτίριο του ΟΗΕ στο Ναϊρόμπι όπου πραγματοποιείτο εκείνη την εποχή σημαντική διάσκεψη. Απερρίφθη.
Από τα Α-Β-Γ και Δ αυτό που καταλαβαίνει κανείς είναι ότι πάντα υπήρχε μια σκιά, μια αόρατη παρουσία η οποία είτε α. ήξερε τα πάντα από την πρώτη στιγμή και καθοδηγούσε το παιχνίδι αναλόγως και β. εμπόδιζε συγκεκριμένες εξελίξεις κλείνοντας μια προς μια τις επιλογές του Οτσαλαν οδηγώντας τον μαεστρικά στο τζετ που τον μετέφερε στην Τουρκία.
Οι επιλογές διεθνοποίησης του ζητήματος υπήρξαν και οι καλύτερες δυνατές. Μια προσωπικότητα όπως ο Οτσαλάν, όσο και αν πρόσεχε (που δεν πρόσεχε) δε θα μπορούσε να κρύβεται εσαεί σε σπίτια φίλων, ανθρώπων που εκπροσωπούν ένα παράλληλο κράτος και μετά εξαφανίζονται και πρεσβευτικές κατοικίες.
Το τελευταίο μυστήριο είναι η μετάβαση στην Κένυα. Ποιος είχε την ιδέα αυτή; Αν βρείτε ποιος είπε να πάει στο Ναϊρόμπι, τότε ίσως ανακαλυφθεί η άκρη του νήματος. Είναι εκπληκτικό πάντως ότι κανείς δεν το δέχεται.
Η ΕΥΠ αναφέρει πως η Κένυα υπήρξε πρόταση από το ΥΠΕΞ, ο Πάγκαλος πάλι στην εκπομπή αναφέρει την ΕΥΠ, παρεμβαίνει τότε έξαλλος ο επί Οτσαλάν επικεφαλής, Σταυρακάκης και αρνείται μετ' επιτάσεως την όποια εμπλοκή της ΕΥΠ στην επιλογή της Κένυας. Τότε ο Πάγκαλος αναφέρει ότι η Κένυα ήταν ενδιάμεσος σταθμός ανεφοδιασμού διότι τελικός προορισμός ήταν η Νότια Αφρική όπου είχε διασυνδέσεις η ΕΥΠ και ο απερχόμενος Μαντέλα θα έδινε άσυλο στον Οτσαλάν, αλλά κάτι στράβωσε.
Ακόμη όμως κι αν είναι έτσι, γιατί απογειώθηκε τελικά ο Οτσαλάν; Όλα εν πτήσει χάλασαν; Κι αν ναι, γιατί δεν εστάλη το αεροσκάφος σε άλλο προορισμό αποφεύγοντας το Ναϊρόμπι όπου ήταν γεμάτο πράκτορες της CIA;
Πάντως οι όλες περιγραφές τόσο στην έκθεση Κωστούλα όσο και στο βιβλίο του Καλεντερίδη αποδεικνύουν πως οι Κενυάτες και οι λοιποί ήταν ενήμεροι για την άφιξη του Οτσαλάν στη χώρα. Συνεπώς γνωρίζαν ότι θα παραμείνει εκεί και πως δεν πρόκειται να πάει κάπου αλλού.
Είναι επίσης αξιοσημείωτη η αναφορά του Πάγκαλου πως άλλος ήταν ο αποφασισθείς τόπος διαμονής του Οτσαλάν στην Κένυα και όχι η κατοικία του πρέσβη.
Η ουσία είναι ότι με κάποιο αόρατο τρόπο απορρίπτονταν λογικές επιλογές για τον Οτσαλάν και οδηγήθηκε στην Κένυα. Φοβάμαι ότι υπήρχαν άνθρωποι που έπαιξαν διπλό ρόλο εξυπηρετώντας σχέδια τρίτων και όχι της Ελλάδας.
Είναι πασιφανές λοιπόν ότι ο Οτσαλάν παραδόθηκε από την Ελλάδα στην Τουρκία η οποία εκμεταλλεύθηκε την τότε συγκυρία με την ασθένεια του πατέρα Ασαντ και άρπαξε τον Οτσαλάν ή για να το πούμε καλύτερα, παρήγγειλε στις ΗΠΑ και της τον παρέδωσαν.
Όμως με την ιστορία Οτσαλάν συνέβησαν δύο ακόμη γεγονότα, που οφείλουμε να τα τοποθετήσουμε στο ευρύτερο κάδρο.
Το πρώτο είναι η αποναρκοθέτηση του Σάββα Καλεντερίδη. Μπορεί να μην πέτυχαν να τον καθαρίσουν στην Κένυα ώστε να φορτωθεί μετά όλες τις ευθύνες, ωστόσο ένας ικανός αξιωματικός με σειρά απίθανων ιστοριών να τον συνοδεύουν από τα χρόνια που υπηρετούσε στην Τουρκία, είχε πλέον βγει εκτός παιχνιδιού. Ο Σάββας (γιατί είναι φίλος και Μικρασιάτης) αποστρατεύθηκε. Μπορεί να παλεύει με τον Ινφογνόμωνα, τις παρεμβάσεις και τις αναλύσεις του, είναι βέβαιο ότι ακόμη κινείται σε διάφορα επίπεδα για να βοηθήσει το καλώς εννοούμενο εθνικό συμφέρον, αλλά ξέρει πως δεν είναι το ίδιο. Τουλάχιστον πέτυχε να καθαρίσει το όνομά του και ο κόσμος του αναγνωρίζει αρκετά. Το είχα σημειώσει σε ένα άρθρο μου για τα Ιμια παρουσιάζοντας μια ανάλυσή του, θα το επαναλάβω. Αυτός ο τύπος με το παχύ παραδοσιακό μικρασιάτικο μουστάκι πρέπει να επιστρέψει στην ΕΥΠ και να αναλάβει τα ηνία της εν λευκώ και επ'αόριστον. Δε χρειάζεται να του πεις τι να κάνει. Ξέρει αυτός. Άλλωστε είναι μια υπηρεσία πληροφοριών μόνος του.
Το δεύτερο είναι ο Θεόδωρος Πάγκαλος. Μπορεί να μην είναι συμπαθής, τον έχουμε χλευάσει άπειρες φορές, έχει όμως μυαλό, ενδιαφέρουσα σκέψη και θεωρώ πως υπήρξε πατριώτης όσο παράξενο κι αν ακούγεται με τις ατυχέστατές του στιγμές στην κρίση των Ιμίων, τη σημαία και τον άνεμο ως συνέπεια της αμετροέπειάς του. Τουλάχιστον περισσότερο από άλλους. Ο Πάγκαλος δεν ήταν αρεστός στους Αμερικάνους. Με την υπόθεση Οτσαλάν κατάφεραν να τον ξεφορτωθούν και αυτόν. Έτσι άνοιξε ο δρόμος για το Γιώργο Παπανδρέου της ζεμπεκιάς, του Καστελόριζου και του Μνημονίου. Άραγε θα υπήρχαν όλα αυτά αν δεν είχε βγει ο Πάγκαλος από τη μέση το 1999;
Σε ένα έγκλημα λένε ότι πρέπει να έχεις υπομονή και παρατηρικότητα για να δεις ποιος ωφελήθηκε ώστε να φτάσεις σιγά σιγά στην άκρη του νήματος. Πάντα όμως να κοιτάς το ευρύτερο (χρονικό και γεωγραφικό) κάδρο. Οι πιθανοί ένοχοι είναι περισσότεροι από ένας.