«Έχουμε δηλώσει με τον πιο κατηγορηματικό τρόπο ότι δεν υπάρχει περίπτωση να νομοθετήσουμε ούτε ένα ευρώ επί πλέον μέτρα από όσα προβλέπει η συμφωνία και, πολύ περισσότερο, για την περίοδο μετά το τέλος του προγράμματος», δήλωνε στις 25 Ιανουαρίου στην «Εφημερίδα των Συντακτών» ο Αλέξης Τσίπρας, σε μία συνέντευξη για δύο χρόνια διακυβέρνησης του τόπου από ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ. Οι εξελίξεις, ωστόσο, των τελευταίων ημερών και η ρητορική του πρωθυπουργού, δείχνει ότι προετοιμάζεται για έναν ακόμη «έντιμο συμβιβασμό» ή «συνθηκολόγηση» (ανάλογα από ποια οπτική θα το δει κανείς) προκειμένου να μην τιναχθεί το τρίτο πρόγραμμα στήριξης στον αέρα.
Ρεπορτάζ: Θεοδόσης Παπανδρέου
Η απόλυτη λοιπόν (α)συμφωνία λόγων και έργων γίνεται πράξη. Πώς; Η κυβέρνηση υπογράφει 3,6 δισ. ευρώ μέτρα σε δύο φάσεις και κλείνει την αξιολόγηση. Οι δανειστές της Ευρωζώνης και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο έχουν καταλήξει μεταξύ τους σε συμφωνία για μια κοινή στάση που θα παρουσιάσουν στην Ελλάδα, δήλωσε υψηλόβαθμος αξιωματούχος της ευρωζώνης. «Υπάρχει συμφωνία για να παρουσιαστεί ένα κοινό μέτωπο στους Έλληνες», δήλωσε ο αξιωματούχος της ευρωζώνης.
Το «πακέτο», πάντοτε σύμφωνα με ευρωπαϊκές πηγές, περιλαμβάνει την προληπτική νομοθέτηση από την Ελλάδα μέτρων περίπου 3,6 δισ. ευρώ (2% του ΑΕΠ) σε δύο σκέλη. Όπως μετέδωσε, δε, το Reuters το σχέδιο προβλέπει λήψη μέτρων 1,8 δισ. ευρώ μέχρι το 2018 και άλλων 1,8 δισ. ευρώ μετά το 2018 με ρήτρα «ακύρωσης». Τα μέτρα επικεντρώνονται στη διεύρυνση της φορολογικής βάσης –δηλαδή στη μείωση του αφορορολόγητου– και σε περικοπές συντάξεων.
Πρόθεση του «ήπιου» άξονα των δανειστών είναι να συμπληρωθεί το εν λόγω πακέτο με αντισταθμιστικά μέτρα ανακούφισης. Το σχέδιο φέρεται να περιλαμβάνει τους στόχους για τα πρωτογενή πλεονάσματα, όχι όμως και το θέμα του χρέους, όπως είπε ο επικεφαλής του Eurogroup, Γερούν Ντάισελμπλουμ – γεγονός, που εγείρει ερωτήματα για το εάν και πώς ο κυοφορούμενος συμβιβασμός διασφαλίζει τον ελληνικό στόχο για ένταξη στην ποσοτική χαλάρωση (QE) της ΕΚΤ.
Ανεξαρτήτως, πάντως, της τελικής φόρμουλας του συμβιβασμού ελληνικές κυβερνητικές πηγές επαναλαμβάνουν σταθερά ότι η οποιαδήποτε συμφωνία προϋποθέτει και τη διασφάλιση ότι τα ελληνικά ομόλογα θα ενταχθούν στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ.
Εάν αυτό επιτευχθεί, το πιθανότερο σενάριο είναι πως το ΔΝΤ θα παραμείνει σε ρόλο τεχνικού συμβούλου στο ελληνικό πρόγραμμα και το –«ταμπού» για τον Βόλφγκανγκ Σόιμπλε– θέμα του χρέους θα παραπεμφθεί για μετά τις γερμανικές εκλογές, όπως άλλωστε επιθυμούσε διακαώς ο Γερμανός ΥΠΟΙΚ.
Αμφίσημα μηνύματα
Η πρόταση φέρεται να συνοδεύεται και από σχέδιο της Κομισιόν που περιλαμβάνει και προσδιορισμό των μεσοπρόθεσμων μέτρων για το χρέος, κάτι που όμως τελεί υπό την αίρεση των χθεσινών αμφίσημων μηνυμάτων από τον εκπρόσωπο του ΔΝΤ Τζέρι Ράις.
Ο κ. Ράις επέμεινε στην ανάγκη για άμεσες «μεταρρυθμίσεις» από την Ελλάδα αλλά αρνήθηκε να επαναβεβαιώσει και την έτερη απαίτηση του ΔΝΤ προς τους Ευρωπαίους, δηλαδή την αποσαφήνιση των μεσοπρόθεσμων μέτρων για το χρέος.
Τα μεσοπρόθεσμα μέτρα παραμένουν το «κλειδί» της απεμπλοκής, καθώς αποτελούν και την προϋπόθεση που θέτει ο πρόεδρος της ΕΚΤ, Μάριο Ντράγκι, για να εντάξει την Ελλάδα στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης.
«Οι διαβουλεύσεις έχουν πάρει αρκετό χρόνο, αλλά νομίζω πως βρισκόμαστε στη σωστή κατεύθυνση», ήταν το μήνυμα του Γερούν Ντάισελμπλουμ πριν από τη συνάντηση, ενώ και ελληνικές κυβερνητικές πηγές επιβεβαίωναν πως έχει υπάρξει «εντατική προεργασία».
«Εάν όλοι οι εταίροι κάνουν τώρα ένα βήμα για να συγκλίνουν μεταξύ τους, μπορούμε να ολοκληρώσουμε την αξιολόγηση και τελικά να γυρίσουμε σελίδα σε ένα δύσκολο κεφάλαιο», δήλωσε από την πλευρά του ο κατά συνήθεια αισιόδοξος Επίτροπος Οικονομικών Υποθέσεων της Ε.Ε., Πιερ Μοσκοβισί, στους «Financial Times», όπως αναφέρει δημοσίευμα της εφημερίδας. «Είμαστε σε μία διχάλα στον δρόμο: Μπορούμε επιλέξουμε να κτίσουμε στην πρόοδο που έχει γίνει ή να θέσουμε αυτή σε κίνδυνο», πρόσθεσε ο Επίτροπος.
Το ίδιο δημοσίευμα σημειώνει ότι ο υπουργός Οικονομικών της Ολλανδίας και πρόεδρος του Eurogroup, Γερούν Ντάισελμπλουμ, είχε το βράδυ της Πέμπτης εντατικές συζητήσεις με διεθνείς ομολόγους του, σε μία προσπάθεια να λυθεί το αδιέξοδο, ενώ για τον ίδιο λόγο συνεδρίασε το Euro Working Group. Αν και το χρέος της Ελλάδας δεν λήγει πριν από τον Ιούλιο, οι Αρχές θεωρούν ότι πρέπει να επιτευχθεί μια σημαντική πρόοδος έως τα μέσα Φεβρουαρίου, ώστε να αποφευχθεί η πολιτικοποίηση του θέματος στις επερχόμενες ολλανδικές και γαλλικές εκλογές, αναφέρει η εφημερίδα.
Επιστρέφουν Δευτέρα ή Τρίτη
Σχετικά με την προνομοθέτηση μέτρων, πηγή της Ε.Ε. σημειώνει πως η Επιτροπή αν και δεν τα βλέπει με θετική διάθεση, εάν αυτό χρειάζεται για να επιτευχθεί μια τεχνική συμφωνία και να αποφύγουμε παράταση στην αβεβαιότητα, δεν θα σταθεί εμπόδιο.
Συνεπώς, στόχος χθες ήταν να συμφωνηθεί όσο περισσότερο γίνεται ένα περίγραμμα μέτρων, τα οποία θα ικανοποιούν τις απαιτήσεις του ΔΝΤ, έτσι ώστε να δώσει τη συγκατάθεσή του και να επιστρέψουν οι επικεφαλής των θεσμών στην Αθήνα.
Η επιστροφή τους, σύμφωνα με άλλη κοινοτική πηγή με γνώση των διαπραγματεύσεων, πρέπει να γίνει στις αρχές της εβδομάδας, δηλαδή τη Δευτέρα ή την Τρίτη, έτσι ώστε να υπάρχει αρκετός χρόνος για μια τεχνική συμφωνία πριν από το Eurogroup της 20ής Φεβρουαρίου.
Θα πρέπει εδώ να σημειωθεί πως, στις 24 Φεβρουαρίου που θα διαλυθεί το Κοινοβούλιο της Ολλανδίας στη Χάγη, δεν θα υπάρχει κανένας χώρος ελιγμών, λόγω προεκλογικής περιόδου.