Της ΑΛΙΚΗΣ ΚΟΤΖΙΑ
Νέες εντάσεις και αναφλέξεις υποφώσκουν στα Βαλκάνια, μια εικοσαετία μετά τους αιματηρούς και αδελφοκτόνους πολέμους.
Οι ασταθείς Δημοκρατίες που προσπάθησαν να ορθοποδήσουν μετά τη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας βρίσκονται και πάλι μπροστά σε αδιέξοδο, λόγω της εκτεταμένης διαφθοράς, των εθνικισμών και της μισαλλοδοξίας.
Ιδιαιτέρως στην Αλβανία και τα Σκόπια, οι φωνές του αλυτρωτισμού δημιουργούν μαζί με τη διαφθορά ένα επικίνδυνο κοκτέιλ για την σταθερότητα της περιοχής.
Πολλά από τα προβλήματα των βαλκανικών χωρών και γενικότερα της Νότιας Ευρώπης αναδύθηκαν προσφάτως με τον προσδιορισμό του «βαλκανικού δρόμου», από τον οποίο δεκάδες χιλιάδες πρόσφυγες από τη Μέση Ανατολή προσπαθούσαν να περάσουν για να φθάσουν στη Γερμανία, την Αυστρία ή τις σκανδιναβικές χώρες.
Ωστόσο, δεν είναι το προσφυγικό πρόβλημα που προκαλεί αναταραχή στις χώρες των Βαλκανίων.
Τα μεγάλα εσωτερικά προβλήματα, η βαθιά οικονομική κρίση και η διόγκωση του κομματικού κράτους έχουν οδηγήσει σε κατάρρευση τις δομές πολλών χωρών.
Στα Δυτικά Βαλκάνια, η Αλβανία και η ΠΓΔΜ βρίσκονται εδώ και πολύ καιρό σε πολιτική και κοινωνική αναταραχή.
Οι εξελίξεις αφορούν άμεσα τη χώρα μας, καθώς οι εθνικιστικές τάσεις που υποδαυλίζουν οι κυβερνήσεις τους και ιδίως ο μεγαλοϊδεατισμός της Αλβανίας υπονομεύουν την καλή γειτνίαση και τις διμερείς σχέσεις.
Τα Βαλκάνια τον τελευταίο καιρό έχουν λάβει υψηλή θέση στα διεθνή MME, λόγω των συνεχών εντάσεων.
Δεν είναι τυχαίο πως πριν από δύο μήνες δημοσιεύτηκε άρθρο στο αμερικανικό περιοδικό «Foreign Affairs» για την αποτυχημένη πολιτική συμφιλίωσης της Ουάσιγκτον και της Ε.Ε. στην περιοχή.
Το άρθρο μιλούσε για επαναχάραξη συνόρων, ώστε να ανακοπεί η αναπόφευκτη νέα ένοπλη σύγκρουση.
Για τον ιστότοπο Balkanlnsight.com η αναταραχή στα Βαλκάνια άρχισε να εκδηλώνεται πιο φανερά εξαιτίας των διαδηλώσεων στη Ρουμανία.
Οι πολυπληθείς αντικυβερνητικές διαμαρτυρίες, που δεν έχουν ακόμη καταλαγιάσει, με αίτημα την παραίτηση της σοσιαλδημοκρατικής κυβέρνησης φαίνεται ότι αποτέλεσαν τη θρυαλλίδα για να ξεκινήσει ένα γενικότερο κίνημα διαμαρτυρίας από τις παραδουνάβιες περιοχές έως τα Δυτικά Βαλκάνια.
Το αίτημα είναι σχεδόν ενιαίο και διαχρονικό: καταπολέμηση της διαφθοράς που υποκινείται από πολιτικούς οι οποίοι βρίσκονται σε κυβερνητικές θέσεις για πολλά χρόνια.
Ενδεικτικό είναι ότι ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης στην Αλβανία Λουλτζίμ Μπάσα βρισκόταν πριν από λίγες μέρες σε μεγάλη διαδήλωση στο Βουκουρέστι. Ο ίδιος προανήγγειλε τη διαμαρτυρία του περασμένου Σαββάτου στα Τίρανα.
ΑΛΒΑΝΙΑ: Καζάνι που βράζει
Η Αλβανία, που μπαίνει σιγά – σιγά σε προεκλογική περίοδο, συνταράσσεται από διαδηλώσεις και διαμαρτυρίες.
Ο αρχηγός του αντιπολιτευόμενου Δημοκρατικού Κόμματος, Λουλτζίμ Μπάσα, έχει στήσει με οπαδούς του ένα μεγάλο αντίσκηνο έξω από το πρωθυπουργικό γραφείο και δηλώνει ότι δεν πρόκειται να φύγει από εκεί μέχρι την ανατροπή του Εντι Ράμα.
Στη μεγάλη διαδήλωση του Σαββάτου συμμετείχε και η Ένωση Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, που εκπροσωπεί την ελληνική μειονότητα της Αλβανίας – η οποία έχει καταγγείλει την αδιαφορία των κρατικών αρχών στην απώλεια περιουσιών των ομογενών.
Ο πρόεδρος και βουλευτής του κόμματος, Βαγγέλης Ντούλες, ζήτησε από το Σοσιαλιστικό Κίνημα Ολοκλήρωσης, που συμμετέχει στον κυβερνητικό συνασπισμό με το Σοσιαλιστικό Κόμμα του Ράμα, να εγκαταλείψει την κυβέρνηση οδηγώντας την σε ανατροπή, «θέλουμε να συνεχίσουμε τον αγώνα για τη δημοκρατία που ξεκίνησε ο λαός μας πριν από 26 χρόνια», τόνισε ο Μπάσα.
Η αντιπολίτευση ζητεί την άμεση παραίτηση του Ράμα, τονίζοντας ότι ο πρωθυπουργός δεν αποτελεί εγγύηση για ελεύθερες και δημοκρατικές εκλογές.
Κατηγορεί, δε, την κυβέρνηση για διαφθορά και, όπως αναφέρει, ότι έχει μετατρέψει την Αλβανία σε μια τεράστια φυτεία κάνναβης που έχει πλημμυρίσει την Ευρώπη!
Ο Αλβανός πρωθυπουργός Εντι Ράμα, που διατηρεί στενές σχέσεις με την Τουρκία, δεν ενοχλείται πάντως από τις υπερεθνικιστικές τάσεις που απειλούν την ηρεμία στα Δυτικά Βαλκάνια.
ΡΟΥΜΑΝΙΑ: Έκρυθμη κατάσταση
Από τις μαζικότερες διαδηλώσεις μετά την πτώση του κομμουνισμού το 1989 συγκλονίστηκε το τελευταίο διάστημα η Ρουμανία, όπου εκατοντάδες χιλιάδες αγανακτισμένοι πολίτες βγήκαν στους δρόμους ζητώντας να αποσυρθεί ένα διάταγμα για την αμνήστευση κρατικών αξιωματούχων.
Η κυβέρνηση συνασπισμού Σοσιαλδημοκρατών/Φιλελεύθερων υπό τον πρωθυπουργό Σορίν Γκριντεάνου απέσυρε τις ρυθμίσεις που επιχείρησε να περάσει με συνοπτικές διαδικασίες, η οργή ωστόσο στη μεγαλύτερη χώρα των Βαλκανίων δεν ξεθύμανε.
Το πλήθος, που συγκεντρώνεται ειρηνικά στους δρόμους και τις πλατείες των μεγαλουπόλεων, προειδοποιεί τους πολιτικούς ότι θα παραμείνει σε επιφυλακή για το επόμενο «ατόπημα» και ζητάει την απομάκρυνση υπουργών, αλλά και την παραίτηση της ίδιας της κυβέρνησης, μόλις ένα μήνα και κάτι μετά την ανάληψη των καθηκόντων της.
ΒΟΣΝΙΑ: Υποφώσκει ο Εμφύλιος
Οι σχέσεις μεταξύ της ημιαυτόνομης Σερβικής Δημοκρατίας της Βοσνίας και της κυβέρνησης του Σεράγεβο παραμένουν στο κόκκινο.
Βυθισμένη στην οικονομική κρίση και τη διαφθορά, η Βοσνία δεν ήταν το παράδειγμα της «συμβίωσης» που θέλησαν να παρουσιάσουν οι πρωτεργάτες των συνθηκών ειρήνης της δεκαετίας του 1990.
Τους τελευταίους μήνες η αντιπολίτευση της σερβικής Δημοκρατίας της Βοσνίας διοργανώνει μεγάλες διαδηλώσεις, διαμαρτυρόμενη κατά της κυβέρνησης του προέδρου Μίλοραντ Ντόντικ (της σερβικής οντότητας εντός του ομόσπονδου κράτους).
Το εκρηκτικό κλίμα στη διαιρεμένη σε οντότητες χώρα πυροδοτούν και οι εθνικιστικές σερβικές ομάδες από το Βελιγράδι, με αποτέλεσμα η κατάσταση στο ομόσπονδο κράτος να θυμίζει μπαρούτι.
Σκόπια: Κενό εξουσίας
ΤΟ ΕΘΝΙΚΙΣΤΙΚΟ συντηρητικό κόμμα VMR0 του Νίκολα Γκρούεφσκι δεν έχει καταφέρει να σχηματίσει κυβέρνηση, αν κι έχουν περάσει σχεδόν τρεις μήνες από τις εκλογές, όπου νίκησε με οριακή διαφορά τους Σοσιαλδημοκράτες.
Η ΠΓΔΜ βρίσκεται ουσιαστικά σε πολιτική αναταραχή εδώ και δύο χρόνια καθώς η αντιπολίτευση δεν αναγνωρίζει την κυβέρνηση.
Ο Γκρούεφσκι, που δήλωσε πως θέλει την προσφυγή σε νέες κάλπες, είχε λάβει διερευνητική εντολή στις αρχές Ιανουαρίου και ξεκίνησε πολυήμερες διαβουλεύσεις με το αλβανικό κόμμα DUI, καθώς δεν έχει την αυτοδυναμία στο Κοινοβούλιο.
Οι διαβουλεύσεις έληξαν χωρίς αποτέλεσμα και, όπως φαίνεται, η μικρή χώρα θα παραμείνει όμηρος τα ακυβερνησίας και της πολιτικής στασιμότητας.
Τα τελευταία δύο χρόνια, ο λαός των Σκοπίων είναι ανάστατος, κατεβαίνοντας πολύ συχνά στους δρόμους.
Πριν από τις εκλογές ζητούσε την παραίτηση της διεφθαρμένης κυβέρνησης του Γκρούεφσκι.
ΚΟΣΟΒΟ: Αιμορραγία…
ΤΟ ΚΟΣΣΥΦΟΠΕΔΙΟ είναι ένα ματωμένο κεφάλαιο στην Ιστορία των Βαλκανίων.
Το Foreign Affairs πρότεινε ανταλλαγή εδαφών για να λυθεί το πρόβλημα με το Κοσσυφοπέδιο. Δηλαδή το βόρειο τμήμα, που κατοικείται κυρίως από Σέρβους, να προσαρτηθεί στη Σερβία και σε αντάλλαγμα η Σερβία να αναγνωρίσει την ανεξαρτησία της πρώην επαρχίας της.
Οι Αλβανοί που ζουν στο νότιο τμήμα της Σερβίας να προσαρτηθούν στην Αλβανία ή στην περιοχή γύρω από το Πρέσεβο.