ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΛΕΛΙΑΤΣΟΣ
Τις τελευταίες μέρες ακούμε από διάφορους κύκλους ακόμη και υπουργούς για την κατάργηση του νόμου περί πλειστηριασμού πρώτης κατοικίας και το ερώτημα που τίθεται είναι τελικά ποιον συμφέρει αυτή η αναστολή του μέτρου.Ας πάρουμε ένα τυχαίο παράδειγμα: Αγόρασε κάποιος ένα σπίτι πριν 5-6 χρόνια περίπου έναντι 200.000 ευρώ και σήμερα χρωστά περισσότερο από 220.000 ευρώ. Ο λόγος που χρωστά τόσα είναι διότι έχει να πληρώσει το στεγαστικό του σχεδόν 2 χρόνια διότι δεν έχει να πληρώσει και οι τόκοι υπερημερίας αυξάνονται ραγδαίως. Το ερώτημα λοιπόν που τίθεται είναι, αν είσαστε τράπεζα, τι θα κάνατε; Θα βγάζατε το σπίτι αυτό στον πλειστηριασμό; Αυτό το σπίτι σήμερα, στην καλύτερη περίπτωση αξίζει 100.000 ευρώ.
Αν το βγάλεις όμως στον πλειστηριασμό, δεν θα πάρεις ούτε 100.000 αλλά μάλλον 80.000 στην καλύτερη των περιπτώσεων. Και δεν νομίζω να βρεθούν πολλοί να το πάρουν ακόμη και με 80.000 ευρώ.Άρα από την πλευρά της τράπεζας, η ζημιά είναι δεδομένη. Αν προσπαθήσει να βγάλει το ακίνητο στον πλειστηριασμό, αυτομάτως θα εγγράψει στον ισολογισμό της ζημιά,
Αν δεν κάνει τίποτα, πάλι ζημιά θα έχει, αλλά τουλάχιστον λογιστικά θα εγγράφει απαιτήσεις και ότι θα έχει να λαμβάνει αυτό το ποσό.Από την άλλη, ο δανειολήπτης δεν έχει κανένα κίνητρο να αποπληρώσει αυτό το δάνειο. Γνωρίζει ότι το ακίνητο αξίζει τα μισά και επίσης γνωρίζει ότι το ακίνητο αυτό δεν θα πάρει την αξία του δανείου ούτε σε 30 χρόνια. Ως αποτέλεσμα έχει πάρει την απόφαση να σταματήσει την πληρωμή και να μην κάνει τίποτα και απλά αναμένει το πότε η τράπεζα θα του κοινοποιήσει ότι βγάζει το ακίνητο στον πλειστηριασμό για να πάει στο ενοίκιο.
Σημειώστε, όχι ότι δεν θέλει, αλλά διότι δεν έχει.Το ερώτημα είναι τώρα πως θα λυθεί αυτό το πρόβλημα; Ας δούμε λοιπόν τι έγινε στις ΗΠΑ όταν προέκυψε η κρίση των στεγαστικών δανείων η ιδέα ήταν να μειωθούν τα προβληματικά στεγαστικά δάνεια στα όρια της πραγματικής αξίας του ακινήτου.Αυτό από την μια θα δώσει κίνητρο σε αυτόν που έχει το στεγαστικό δάνειο να πληρώσει και από την άλλη, η τράπεζα θα λαμβάνει ξανά ταμειακές ροές, έστω χαμηλότερα ποσά, ενώ μέχρι πρότινος δεν ελάμβανε τίποτα από τον δανειστή.
Πολλές Αμερικανικές τράπεζες έκαναν από μόνες τους αυτή τη ρύθμιση σε πολλούς δανειολήπτες και μάλιστα, είτε πλήρωναν είτε δεν πλήρωναν το στεγαστικό τους δάνειο, μόνο και μόνο επειδή το στεγαστικό δάνειο είχε μεγάλη απόκλιση από την πραγματική τιμή του ακινήτου.Το ζητούμενο είναι πως θα λυθεί το πρόβλημα που υπάρχει και προς όφελος των τραπεζών αλλά και των δανειοληπτών και αυτή η λύση είναι η πιο ενδεδειγμένη από όλες τις πλευρές . Θα πρέπει η πολιτική ηγεσία να μαζευτεί με τις τράπεζες και να βγάλουν νέα πλάνο για το πως μπορεί αυτό το πρόβλημα να λυθεί.
Το πόσο θα πρέπει να κουρευτούν ορισμένα στεγαστικά δάνεια, σε ποιες περιοχές και με τι εισοδηματικά κριτήρια είναι θέμα προς διαβούλευση. Αυτό που έχει σημασία είναι ότι αν δεν γίνει μια τέτοια είδους τακτοποίηση, όπως περίπου έχουν κάνει οι Αμερικάνοι, τότε το πρόβλημα δεν θα λυθεί και θα είναι ένα βαρίδι στην οικονομική ανάπτυξη αυτής της χώρας για πάντα.Το μόνο σίγουρο είναι ότι έτσι και αλλιώς, με τον έναν ή με τον άλλο τρόπο, τη χασούρα οι τράπεζες θα την πάρουν, διότι δε μπορεί να γίνει αλλιώς, διότι αυτό λέει η πραγματικότητα των αριθμών και της κατάστασης.Και η μόνη επιλογή που δεν είναι επιλογή, είναι ότι κάτι τέτοιο δεν μπορεί ή πρέπει να γίνει.
Σε κάθε περίπτωση δανειακής σύμβασης όμως επ`ουδενί το τελικό συνολικό χρέος δεν πρέπει να ξεπερνά έναν συγκεκριμένο μαθηματικό τύπου που μόνο οι κεντρικοί τραπεζίτες ξέρουν πολύ καλά και δεν τον διδάσκουν πουθενά και δεν είναι άλλος από τον τύπο: Χ=1,62χΔ(t/18) όπου Χ το τελικό ποσό αποπληρωμής, όπου Δ το αρχικό δάνειο και όπου t η διάρκεια αποπληρωμής σε έτη.
Το ότι κάποιοι ενδεχομένως θα ευνοηθούν από μια τέτοια τακτοποίηση, δεν είναι λόγος να μην την κάνουμε, διότι το όφελος για την εθνική οικονομία είναι τεράστιο και αυτό το ξέρουν πολύ καλά οι τραπεζίτες που σήμερα παραβιάζουν κάθε έννοια λειτουργίας των κεντρικών τραπεζών στο πειραματόζωο που λέγεται Ελλάδα.