του Κωνσταντίνου ΒΕΡΓΟΥ*
Στην επικαιρότητα επανέρχεται ο προβληματισμός για το νόμισμα που πρέπει να έχει η χώρα. Είναι όμως πραγματικό το δίλημμα μεταξύ ΕΥΡΩ και Δραχμής, ή αποτελεί ερώτημα-παγίδα;
Υπάρχουν πολλοί που προβληματίζονται με το ΕΥΡΩ. Το Ευρωπαϊκό αυτό νόμισμα, αν και επέτρεψε στους Έλληνες να συναλλάσσονται με σταθερή ισοτιμία, δεν επέτρεψε την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της οικονομίας. Επιπλέον, παρέχει στον κύριο Σόιμπλε , λόγω εναρμόνισης των χωρών που έχουν ΕΥΡΩ, την δυνατότητα να εκβιάζει και θα συνεχίσει να εκβιάζει επ’ άπειρο όλες τις χώρες για την πλήρωση των παράλογων κριτηρίων "συνοχής", που δημιουργούν μακροχρόνια ύφεση για όλους, και συνεχή κέρδη για τις Γερμανικές εταιρίες. Το ΕΥΡΩ δικαιολογημένα πολλοί θεωρούν ότι μεταβλήθηκε σε εργαλείο φτωχοποίησης και εκβιασμού των χωρών της ΕΕ. Η χώρα με το ΕΥΡΩ πλέον ζει χειρότερα από ότι επί Δραχμής.
Όμως και η Δραχμή έχει σημαντικά μειονεκτήματα. Υψηλά επιτόκια, ασταθής ισοτιμία είναι κάποια αλλά όχι όλα. Γύρισμα της χώρας στη Δραχμή θα απαιτήσει πρόβλεψη ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών της τάξης των 40 ως 70 δισ. Η πρώτη χρονιά μετάβασης θα οδηγήσει πιθανότατα σε υποτίμηση 55% και μείωση του ΑΕΠ κατά 8%. Όμως από το δεύτερο έτος η χώρα θα απεγκλωβιστεί από την μακρόχρονη κρίση και θα οδηγηθεί σε ταχύτατη ανάπτυξη, καθώς θα διαθέτει ευέλικτη ισοτιμία, ανταγωνιστικότητα και δυνατότητα να προσαρμόζει τα επιτόκια στις ανάγκες του οικονομικού κύκλου της χώρας και όχι εκείνου της Γερμανίας και Ολλανδίας.
Για να πετύχει όμως μετάβαση στη δραχμή θα απαιτηθεί όχι μόνο πρόγραμμα για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών αλλά και σχεδόν ισοσκελισμένος προϋπολογισμός ενώ θα βοηθήσουν και ιδιωτικοποιήσεις όπως και τώρα, ώστε να αποπληρώνονται τα χρέη εύκολα και το κόστος δανεισμού να μένει χαμηλό. Με ισοσκελισμένο ισολογισμό, και ΜΟΝΟ, ο εξωτερικός δανεισμός εύκολα θα αντικατασταθεί από χαμηλότοκο εσωτερικό δανεισμό και η χώρα θα μπει σε "χρυσή περίοδο". Μετάβαση στη δραχμή θα απαιτήσει επομένως θυσίες αλλά αν συνοδευτεί από 50% διαγραφή δανείων, και ρήτρα "ταβανιού αποπληρωμής" (π.χ. ως 6% του ΑΕΠ) όπως εκείνου της ρύθμισης του Γερμανικού χρέους του 1953, όταν χάρισε η Ελλάδα στη Γερμανία με άλλες χώρες το μισό της χρέος, η Ελλάδα δύναται να κερδίσει.
Υπάρχει όμως λύση προς αυτή την κατεύθυνση, που ίσως απαιτεί διπλή ρήξη με δανειστές και αρχική αποφασιστικότητα; Αν δεν υπάρχει αποφασιστικότητα για "νοικοκύρεμα", τότε η δραχμή ίσως αποδειχτεί μια λύση που θα οδηγήσει σε υψηλό πληθωρισμό και σοβαρή δυσκολία. Από την άλλη, η παραμονή στο ΕΥΡΩ, με κλειστές ουσιαστικά τράπεζες, και με την συνέχιση της εποπτείας από τον ESM/ ΕΕ, με συνέχιση προγραμμάτων σταθεροποίησης, οδηγεί σε νέα πολυετή και ατελείωτα προγράμματα λιτότητας και ύφεσης.
Επομένως, αν και ένα ευέλικτο νόμισμα επιτρέπει την αναζωογόνηση των 3 βασικών παραγωγικών πυλώνων της Ελληνικής οικονομίας που είναι η Ναυτιλία (1η Ναυτική δύναμη παγκοσμίως) ο Τουρισμός (6η στην Ευρώπη), και η Οικοδομή, το κλειδί βρίσκεται στο "νοικοκύρεμα των εξόδων" στην μη επιστροφή στο καθεστώς σπαταλών και στην χρονική αναδιάρθρωση (60-80 έτη) και διαγραφή του χρέους (50%) που πρέπει να συνοδεύει την οποία λύση για να έχει έννοια! Αν όχι, καλύτερα την οποία κίνηση να την ξανασκεφτούμε. Η κυβέρνηση πρέπει να διαπραγματευτεί, όμως, την οποιαδήποτε ρύθμιση (που ίσως απαιτεί δημοψήφισμα) όσο πιο άμεσα μπορεί, ώστε να πετύχει την καλύτερη συμφωνία για τη χώρα, ασχέτως νομίσματος!
* Ο κ. Κωνσταντίνος Βέργος είναι Καθηγητής Χρηματοοικονομικών, Πανεπιστήμιο Πόρτσμουθ, Αγγλία