Της Δήμητρας Καδδά
Οι διαπραγματεύσεις εξ αποστάσεως ανάμεσα στο επιτελείο του υπουργού Οικονομικών, Ευκλείδη Τσακαλώτου, και των τεσσάρων θεσμών, οι μεταξύ των δανειστών ζυμώσεις αλλά και οι πολυεπίπεδες πολιτικές διαβουλεύσεις συνεχίζονται αδιάλειπτα, το ίδιο και τα σενάρια που σβήνουν και ξαναγράφουν - εντός και εκτός συνόρων – για το πακέτο των μέτρων που θα πρέπει να ληφθούν, για το "κενό" του 2018, αλλά και για τον προληπτικό "κόφτη".
Τα σενάρια περιλαμβάνουν από διαφορετικές "εκδοχές" της περικοπής του αφορολόγητου, αυξήσεις και άλλων εμμέσων φόρων (και του ΦΠΑ), έως περικοπές δαπανών για επιδόματα, υγεία, ακόμη και συντάξεις (που αποτελούν την τελευταία κόκκινη γραμμή της κυβέρνησης).
Μόνο ο τελικός λογαριασμός των μέτρων (4,5 δισ. ευρώ ζητά το ΔΝΤ) παραμένει ακόμα άγνωστος. Αναμένεται να φανεί αν θα υπάρξουν τη Δευτέρα τα "αποκαλυπτήρια" των προθέσεων του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (με επίκεντρο τη μορφή της συμμετοχής του στο πρόγραμμα), όπως αυτές θα εκφραστούν από τη νέα σύνθεση του Διοικητικού του Συμβουλίου (εκ μέρους των ΗΠΑ).
Αλλά και από την ευρωπαϊκή πλευρά των θεσμών η πίεση συνεχίζεται με πολλαπλά "κρούσματα" να ξεδιπλώνονται για μία ακόμα φορά χθες εκ μέρους της Γερμανίας. Η Άγκελα Μέρκελ έδωσε σαφές μήνυμα προόδου των διαπραγματεύσεων με τους θεσμούς (και όχι σε πολιτικό επίπεδο) για μία συμφωνία γρήγορα.
Αλλά η καγκελάριος μίλησε από τη Μάλτα και για μία Ευρώπη δύο ταχυτήτων…Ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών Βόλφανγκ Σόιμπλε "χτύπησε" εκ νέου χθες εξηγώντας ότι είναι "γενναιόδωρος" με την Ελλάδα και αναδεικνύοντας το θέμα της καθυστέρησης στην υλοποίηση της υφιστάμενης συμφωνίας (2η αξιολόγηση) με τους ευρωπαϊκούς θεσμούς. "Σε περίπτωση που ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας εφαρμόσει το 60% από αυτά που υπέγραψε τότε η Ελλάδα θα σημειώσει πρόοδο", ανέφερε λίγες ημέρες μετά την επιστολή Τσακαλώτου, που αναφέρει ότι έχει ολοκληρωθεί κάτι παραπάνω από το ένα τρίτο των προαπαιτούμενων, ακόμα ένα τρίτο είναι σε τροχιά ολοκλήρωσης και το τελευταίο ένα τρίτο είναι θέμα πολιτικής διαπραγμάτευσης…
Και αν το "μήνυμα" της Γερμανίας είναι η επιτάχυνση της διαδικασίας "σύγκλισης", τότε "απαιτείται" εφαρμοστικός νόμος πριν την "τεχνική συμφωνία". Και η ελληνική πλευρά, (που δηλώνει έτοιμη να εφαρμόσει ένα πολύ μεγάλο μέρος των προαπαιτούμενων) έχει όπως αναφέρουν αρμόδιες πηγές και την "πλατφόρμα" νομοθέτησης: κατατέθηκε στη Βουλή με διαδικασία επείγοντος το σχέδιο νόμου του Υπουργείου Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων για την "Ρύθμιση θεμάτων του Κρατικού Πιστοποιητικού Γλωσσομάθειας, της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδας και άλλες διατάξεις".
Το χρονολόγιο
Η επόμενη (επίσημη) ημερομηνία "κλειδί" είναι αυτή της 9ης Φεβρουαρίου. Έχει προγραμματιστεί να συναντηθούν στις Βρυξέλλες υπό τον Τόμας Βίζερ οι επικεφαλής των θεσμών και οι εκπρόσωποι των ΥΠΟΙΚ της Ευρωζώνης για τη σύνοδο του EWG.
Επισήμως θα προετοιμάσουν το Eurogroup της 20ής Φεβρουαρίου. Αλλά αν κρίνουν ότι υπάρχει "πρόοδος" με την μορφή "ετοιμότητας" στα προαπαιτούμενα αλλά και μίας κοινής θέσης ανάμεσα στους 4 θεσμούς και στην Αθήνα, μπορεί να "ξεκλειδώσει" η επιστροφή των επικεφαλής των κλιμακίων των θεσμών στην Αθήνα ακόμη και την επομένη ημέρα.
Διαφορετικά ο χρόνος περνά, και τα σενάρια για ένα έκτακτο Eurogroup πριν την σύνοδο της ΕΚΤ τον Μάρτιο και τις ολλανδικές εκλογές της 15ης Μαρτίου "φουντώνουν". Ακολουθεί η σύνοδος του Eurogroup της 20ής Μαρτίου. Θα προηγηθεί ένα "πολιτικό" ραντεβού, η Τριμερής κοινωνική σύνοδος κορυφής στις 8 Mαρτίου.
Οι "εκκρεμότητες"
Πέρα από τα νέα μέτρα, το Μεσοπρόθεσμο 2018-2021 και τον νέο "κόφτη" οι εκκρεμότητες περιλαμβάνουν και μεγάλες μεταρρυθμίσεις: από το μεγάλο μέτωπο της αγοράς ενέργειας στο οποίο οι δανειστές προβάλλουν ισχυρές απαιτήσεις, και το εργασιακό (η "τύχη" του οποίου θα εξαρτηθεί από την μορφή της συμμετοχής του ΔΝΤ στο πρόγραμμα αλλά και από τα "ανταλλάγματα" που ίσως λάβει η Αθήνα για ένα ισχυρό πακέτο δημοσιονομικών μέτρων) έως τις ιδιωτικοποιήσεις, τις παρεμβάσεις στις αγορές και στα επαγγέλματα και τα πολλά άλλα ανοικτά πεδία.
Αναφορικά με το πακέτο για τα μέτρα που ζητούνται από την ΕΕ για το 2018, η κυβέρνηση επιχειρεί να αντικρούσει τις απαιτήσεις για "παραμετρικά" μέτρα 700 εκατ ευρώ που ζητούν οι θεσμοί παρουσιάζοντας ένα πακέτο 550 εκατ. ευρώ με το υπόλοιπο ποσό να επιχειρείται από την Αθήνα να αποδειχθεί ότι καλύπτεται από την υπεραπόδοση των μέτρων με βάση το αποτέλεσμα του 2016 (πρωτογενές πλεόνασμα περί το 2,3% του ΑΕΠ σύμφωνα με πηγές της κυβέρνησης που μένει να επιβεβαιωθούν από την Eurostat τον Απρίλιο).