Αναδημοσίευση από: capital.gr
Του Κώστα Ράπτη
Στις πολεμικές συγκρούσεις υπάρχουν και οι απώλειες από "φίλια πυρά”. Μόνο που στη Συρία είναι πλέον δύσκολο να διακρίνει κανείς ποιος είναι φίλος ποιου.
Η ρωσική αεροπορική επιδρομή από την οποία τρεις Τούρκοι στρατιώτες έχασαν τη ζωή τους και άλλοι 11 τραυματίσθηκαν στην περιοχή της al-Bab είναι ένα περιστατικό το οποίο όλοι οι εμπλεκόμενοι (αρχής γενομένης από τις ένοπλες δυνάμεις της Τουρκίας που δέχθηκαν το πλήγμα) έσπευσαν να αποδώσουν σε λάθος. Μάλιστα ο Ρώσος πρόεδρος Vladimir Putin είχε τηλεφωνική επικοινωνία με τον Τούρκο ομόλογό του προκειμένου όχι να απολογηθεί αλλά πάντως να εκφράσει τη λύπη του για το γεγονός. Η ταχεία και ευθεία αυτή αντίδραση δείχνει και τον τρόπο με τον οποίο αντίστοιχα περιστατικά μπορούν, εάν υπάρχει η βούληση, να εκτονώνονται εγκαίρως – σε αντίθεση λ.χ. με την στάση που τήρησε η Άγκυρα μετά την κατάρριψη του ρωσικού Suhoi-24 από τουρκικά μαχητικά τον Νοέμβριο του 2015.
Και αν ακόμη τα ευρύτερα συμφραζόμενα δεν υποχρέωναν την Τουρκία να υποβαθμίσει το γεγονός, οι χειρισμοί της Μόσχας διευκολύνουν την υιοθέτηση της εκδοχής του αθέλητου πλήγματος.
Γεγονός πάντως παραμένει ότι στην περιοχή της al-Bab υπάρχει τέτοιος συνωστισμός δυνάμεων που κάθε είδους "ατύχημα” είναι πολύ εύκολο να συμβεί.
Υπενθυμίζεται ότι η πόλη αυτή της βόρειας Συρίας, ιδιαίτερης στρατηγικής σημασίας, κατέχεται από τους τζιχαντιστές του Ισλαμικού Κράτους και διεκδικείται τόσο από τις τουρκικές ένοπλες δυνάμεις και τους προστατευομένους του του "Ελεύθερου Συριακού Στρατού”, όσο και από τις κυβερνητικές δυνάμεις της Συρίας που προωθήθηκαν το τελευταίο διάστημα από τα νότια. Η τουρκική παρουσία, αποτέλεσμα της "Επιχείρησης Ασπίδα του Ευφράτη” που ξεκίνησε τον περασμένο Αύγουστο (με διακηρυγμένο στόχο τη μάχη κατά των τζιχαντιστών και πραγματικό την αποτροπή της δημιουργίας μιας κουρδοκρατούμενης ζώνης με εδαφική συνέχεια) δεν κατέγραφε μέχρι πρόσφατα σημαντικές επιτυχίες, μένοντας καθηλωμένη στην βόρεια είσοδο της επίζηλης πόλης.
Ωστόσο, μετά την τηλεφωνική επικοινωνία Trump-Erdogan στις 7 Φεβρουαρίου, η τουρκική πλευρά ανέφερε θεαματική προέλαση, σαν να είχε ανάψει ένα "πράσινο φώς”. Παράλληλα, όμως, βρέθηκε να εφάπτεται επικινδύνως με τις συριακές κυβερνητικές δυνάμεις, ενώ αναφέρθηκαν και αμερικανικές επιδρομές προς υποστήριξη των τουρκικών δυνάμεων έναντι των τζιχαντιστών (όπως στο πρόσφατο παρελθόν είχε πράξει και η ρωσική αεροπορία σε έμπρακτη αποτύπωση της επανασυμφιλίωσης Μόσχας-Άγκυρας).
Είναι σε αυτό το περίπλοκο σκηνικό που σημειώθηκε το πλήγμα ΄που έχασαν τη ζωή τους οι τρεις Τούρκοι στρατιώτες.
Αλλά και πολιτικά επικρατεί αντιστοίχως "συνωστισμός”. Το τηλεφώνημα Trump προς Erdogan ακολουθήθηκε από το ταξίδι του νέου επικεφαλής της CIA Mike Pompeo στην Άγκυρα (πρώτο σταθμό της πρώτης διεθνούς περιοδείας του), όπου συναντήθηκε με τον ομόλογό του Hakan Fidan και τον Erdogan, αλλά και από νέα τηλεφωνική επικοινωνία του Αμερικανού αντιπροέδρου Mike Pence με τον Τούρκο πρωθυπουργό Binali Yildirim.
Μετά από μια σιωπή αρκετών εβδομάδων, που έφερε νευρικότητα στην Άγκυρα, η νέα αμερικανική κυβέρνηση δείχνει να "ανακαλύπτει” την Τουρκία, για την οποία δείχνει επιφυλάσσει ιδιαίτερο ρόλο αφενός στην επικείμενη ανακατάληψη της Ράκκα, οιονεί πρωτεύουσα του Ισλαμικού Κράτους, και αφετέρου στην ευρύτερη οικοδόμηση, μαζί με τη Σαουδική Αραβία ενός ευρύτερου μετώπου κατά του Ιράν, που αποτελεί εμμονή του περιβάλλοντος Trump. (Βεβαίως δεν είναι διόλου πιθανό οι ΗΠΑ να πληρώσουν το "αντίτιμο” της έκδοσης του Fethullah Gulen ή της εγκατάλειψης των Κούρδων της Συρίας – διαθέτουν ωστόσο τη δυνατότητα να καθησυχάσουν την Άγκυρα και να εξασφαλίσουν τη συνεργασία της με άλλους τρόπους).
Αντιθέτως, στις ρωσο-τουρκικές σχέσεις μαζεύονται και πάλι σύννεφα, καθώς η Μόσχα καλλιεργεί τις σχέσεις της με τους Κούρδους της Συρίας (τους οποίους επιχειρεί να εντάξει στις επικείμενες συνομιλίες της Γενεύης για τη συριακή κρίση) και επιπλέον αποδοκιμάζει, μαζί με την Κίνα, το ψυχροπολεμικό κλίμα που οικοδομεί η Ουάσιγκτον έναντι του Ιράν (ως "εύκολου στόχου” για την παρενόχληση της "ευρασιατικής ολοκλήρωσης”).