Του Κώστα Στούπα
Υπάρχουν πολλοί τον τελευταίο καιρό που γράφουν και λένε πως η ιστορία του ΕΦΚΑ εξελίσσεται πολιτικά για την κυβέρνηση του Αλέξη Τσίπρα σε κάτι αντίστοιχο με τις συνέπειες του ΕΝΦΙΑ για την κυβέρνηση του Αντώνη Σαμαρά στο β' εξάμηνο του 2014.
Κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2014 παρατηρήθηκε μαζική απομάκρυνση ψηφοφόρων της ΝΔ, μια σημαντική μερίδα των οποίων μετακινήθηκε και προς το ΣΥΡΙΖΑ στις εκλογές που ακολούθησαν.
Πιστεύω πως η ιστορία του ΕΦΚΑ θα εξελιχθεί σε μεγαλύτερο καταλύτη πολιτικών αλλά και οικονομικών εξελίξεων.
Η κυβέρνηση τόσο δια του αμίμητου κ. Πετρόπουλου εξέλαβε το "δούλεμα" ενός περαστικού ως προτροπή να αυξήσει περαιτέρω τις ασφαλιστικές εισφορές, όσο και δια της κας Αχτσιόγλου η οποία υπό τη "θαλπωρή" της άγνοιάς της επαναλαμβάνει συνεχώς πως οι νέες ασφαλιστικές εισφορές επιβαρύνουν μόνο ένα 20% των επαγγελματιών ενώ το υπόλοιπο 80% θα πληρώσει ίδιες και χαμηλότερες.
Σε γενικές γραμμές οι ασφαλιστικές εισφορές αυξάνονται σε αυτούς που δηλώνουν εισοδήματα άνω των 15-20.000 ευρώ, ενώ μειώνονται κατά τι σε όσους δηλώνουν χαμηλότερα.
Προφανώς οι ινστρούχτορες των οικονομικών υπουργείων της κυβέρνησης σκέφθηκαν πως αν υποχρεώσουν το 80% να πληρώσει διπλάσιες και τριπλάσιες ασφαλιστικές εισφορές και τα έσοδα των ταμείων θα αυξήσει αλλά και τους δηλούντες χαμηλότερα εισοδήματα θα "χαϊδέψουν" προκειμένου να καταφέρουν να αφήσουν ένα αριστερό αποτύπωμα.
Προφανώς όσοι έκαναν το σχεδιασμό αυτό δεν έλαβαν υπόψη πως με βάση τα στοιχεία των δημόσιων εσόδων του 2015 το 3% των φορολογούμενων με εισόδημα άνω των 30.000 ευρώ κατέβαλε το 42% των συνολικών εσόδων από το φόρο εισοδήματος.
Καθώς τα έσοδα από το φόρο εισοδήματος για τη χρήση του οικονομικού έτους του 2014 έφτασαν περί τα 12,9 δισ. ευρώ το 42% υπολογίζεται περί τα 5,5 δισ. ευρώ.
Η κατηγορία όσων δήλωσαν εισόδημα πάνω από 30.000 ευρώ περιλαμβάνεται στη μεγαλύτερη κατηγορία όσων δήλωσαν εισόδημα πάνω από 20.000 απ’ όπου αρχίζουν οι νέες ασφαλιστικές επιβαρύνσεις.
Ο φόρος εισοδήματος για το 2017 σε όσους δηλώσουν εισόδημα πάνω από 30.000 θα υπολογιστεί μετά την αφαίρεση του ΕΦΚΑ. Καθώς η φορολογική κλίμακα αυξάνεται ανάλογα με το εισόδημα, το πλήγμα στα φορολογικά έσοδα θα είναι καίριο. Τούτο βέβαια σημαίνει πως έσοδα τα οποία θα εισπράττονταν από τη μια τσέπη του δημοσίου θα εισπραχθούν από μια άλλη.
Το πλέον πιθανό είναι το κράτος να προσπαθήσει να αυξήσει τα έσοδα του ασφαλιστικού ταμείου αλλά να χάσει τα διπλάσια ή τριπλάσια ποσά από την άλλη τσέπη που είναι το δημόσιο ταμείο.
Αυτό θα συμβεί και για έναν ακόμη λόγο:
Τους τελευταίους μήνες του 2016 το ρεπορτάζ αναφέρει πως παρατηρήθηκε μαζικό κλείσιμο βιβλίων από ελεύθερους επαγγελματίες. Πριν το τέλος του 2016 οι υπολογισμοί ανέβαζαν τον αριθμό αυτό σε 150.000. Οι πληροφορίες αναφέρουν πως τις πρώτες εβδομάδες του 2017 συνεχίζονται οι ουρές στις εφορίες όσων κλείνουν βιβλία...
Κλείσιμο βιβλίων σημαίνει πως εκτός ασφαλιστικών εισφορών και φόρου εισοδήματος το δημόσιο χάνει και το τέλος επιτηδεύματος και το φόρο αλληλεγγύης.
Προφανώς, οι 150-200.000 που έκλεισαν και συνεχίζουν να κλείνουν τα μπλοκάκια λόγω των νέων ασφαλιστικών εισφορών δεν ανήκουν στο 80% της υπουργού που ευνοείται από το νέο νόμο. Όταν μια ρύθμιση ευνοεί μια κατηγορία παρατηρείται είσοδος νέων μελών σ’ αυτήν και όχι απομάκρυνση. Απλή κοινή λογική και λίγες γνώσεις οικονομικής συμπεριφοράς χρειάζονται για να το καταλάβει κάποιος.
Προφανώς αυτοί που κλείνουν βιβλία (ή έστω το μεγαλύτερο μέρος τους) θίγονται από τις νέες ρυθμίσεις. Άρα, είναι πιθανότερο να βρίσκονται σε αυτούς που δηλώνουν εισόδημα πάνω από 20.000 ευρώ και συντηρούν περίπου το 50% των εσόδων από το φόρο εισοδήματος.
Προφανές είναι επίσης πως κάποιος αυτής της κατηγορίας που δήλωνε τα εισοδήματά του αν αναγκαστεί να καταβάλει τις νέες εισφορές δεν βγαίνει οικονομικά οπότε κλείνει τα βιβλία, αλλιώς θα ανεχόταν το οικονομικό πλήγμα στωικά...
Από το ρεπορτάζ επίσης μαθαίνουμε πως πολλές κατηγορίες επαγγελματιών (κομμωτές, υδραυλικοί, ηλεκτρολόγοι κλπ) που κλείνουν τα βιβλία συνεχίζουν να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους ιδιωτικώς και αφορολογήτως.
Αυτοί που κλείνουν βιβλία είτε μεταπηδούν στη μαύρη οικονομία είτε φεύγουν στο εξωτερικό. Οι απώλειες για τα κρατικά ταμεία, την οικονομία και τη χώρα συνολικότερα είναι συντριπτικές.
Επιδότηση της φοροδιαφυγής
Τα νέα μέτρα αποτελούν ένα επιπλέον κίνητρο για αύξηση της φοροδιαφυγής και εισφοροδιαφυγής.
Γνωρίζουμε πως μεγάλες κατηγορίες ελευθέρων επαγγελματιών φοροδιέφευγαν και πριν τις νέες ασφαλιστικές εισφορές. Οι κατηγορίες αυτές ούτε με τα νέα μέτρα "αγγίζονται" αφού οι εισφορές αυξάνονται ανάλογα με το ύψος του εισοδήματος που δηλώνεται.
Επιπλέον, το νέο ασφαλιστικό των κ. Κατρούγκαλου, Πετρόπουλου, Αχτσιόγλου επιβραβεύει όσους φοροδιέφευγαν και δεν δήλωναν ολόκληρο το εισόδημά τους.
Πολλοί από τους φοροφυγάδες υπολογίζονται στο 80%, όσων θα ευνοηθούν από τις νέες ασφαλιστικές εισφορές γιατί δηλώνουν εισόδημα κάτω από 20.000 ευρώ και θα πληρώνουν μάλιστα ακόμη χαμηλότερες εισφορές τώρα.
Μια βόλτα να κάνει κάποιος και να μιλήσει με "ιδιαιτεράδες" καθηγητές, ιδιωτικά ιατρεία, δικηγόρους, τεχνίτες, "ντελιβεράδες" θα διαπιστώσει πως τους τελευταίους μήνες παρατηρείται μεγάλη πτώση (η μεγαλύτερη από την αρχή της κρίσης). Αυτό συμβαίνει γιατί το 20-25% που κρατούσε τις κατηγορίες αυτές όρθιες πλήττεται από τους πειραματισμούς στο ασφαλιστικό.
Είναι προφανές γιατί το νέο ασφαλιστικό είναι ανήθικο καθώς πλήττει του έντιμους φορολογούμενους και ευνοεί τους φοροφυγάδες. Θα αποδειχτεί επίσης καταστροφικό γιατί αντί να αυξήσει τα έσοδα των δημόσιων αλλά και των ασφαλιστικών ταμείων θα τα μειώσει.
Ο ΕΦΚΑ λοιπόν όπως αναμενόταν εξελίσσεται σε ταφόπλακα τόσο για την κυβέρνηση όσο και την οικονομία...