Του Δημήτρη Παπακωνσταντίνου
Ποιο είναι το μεγαλύτερο άγχος του Αλέξη Τσίπρα σε ό,τι αφορά την ολοκλήρωση της διαπραγμάτευσης; Ούτε οι περικοπές στις συντάξεις, ούτε το δράμα με τα μπλοκάκια, ούτε οι κρίσεις πολιτικού πανικού του Τσακαλώτου, ούτε το αντάρτικο του Φίλη, ούτε τίποτε άλλο... Για το QE του Ντράγκι καίγεται ο πρωθυπουργός.
Και εδώ που τα λέμε πολύ καλά κάνει. Άλλο βέβαια που φέρει την βαθύτερη ευθύνη για ό,τι μπορεί να συμβεί αν η χώρα χάσει το τρένο της ένταξης στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ... Γατί ο κ. Τσίπρας γνωρίζει πολύ καλά ότι μπορεί πολιτικά να αντέξει τα περισσότερα, όμως υπάρχει κάτι που δεν μαζεύεται με τίποτα και δεν μπορεί σε καμιά περίπτωση να το διαχειριστεί. Και αυτό θα είναι ένα bail in σε οποιαδήποτε συστημική ελληνική τράπεζα. Βεβαίως ενώ... καίγεται, ταυτόχρονα καθυστερεί! Άβυσσος....!
Μπορεί να ξεπέρασε πολύ πιο εύκολα και από ό,τι ο ίδιος θα περίμενε το κλείσιμο των τραπεζών προ διετίας (σχεδόν) και την επιβολή των capital controls, όμως αν χαθούν καταθέσεις, δεν θα υπάρχει πολιτικό σωσίβιο για τον ίδιο και την κυβέρνησή του. Θα πείτε ίσως... μα καλά πολιτικό είναι το ζήτημα; Αν υπάρξει κατάρρευση τράπεζας η ζημιά θα είναι τεράστια για την οικονομία και τη χώρα... Συμφωνώ απολύτως, μόνο που γα την κυβέρνηση τα πάντα μετρώνται με γνώμονα το πόσο επηρεάζουν τη διατήρησή της στην εξουσία και όχι σε σχέση με το ύψος της ζημιάς που προκαλούν.
Πόσο πιθανό είναι να συμβεί κάτι τέτοιο; Αν η συμφωνία ολοκληρωθεί έστω και μέχρι το Πάσχα και η χώρα ενταχθεί στο QE από το τέλος Απριλίου, τότε το ενδεχόμενο αυτό απομακρύνεται καθοριστικά. Θα υπάρξει το "παράθυρο" ενίσχυσης της αξιοπιστίας της ελληνικής οικονομίας κυρίως ως προς τη δυνατότητα χρηματοδότησης τραπεζών και επιχειρήσεων, αν δοθεί η "σφραγίδα" αξιοπιστίας από την ΕΚΤ. Αυτό άλλωστε είναι και το κυριότερο όφελος. Έτσι θα μπορέσουν να καλυφθούν τα πλήγματα που ήδη υφίσταται ο τραπεζικός τομέας λόγω της εκροής καταθέσεων και της αδυναμίας εξορθολογισμού των δανειακών χαρτοφυλακίων.
Και τα πλήγματα αυτά είναι σημαντικά. Δεν υπάρχει περιθώριο να χαθεί άλλος χρόνος. Ήδη το πρώτο δίμηνο ήταν κακό και δεν μπορεί αυτό να συνεχιστεί σε όλο το εξάμηνο. Το πόσο ανησυχούν οι τραπεζίτες φάνηκε και από τις συζητήσεις που έχουν υπάρξει ακόμα και για ανάγκη προληπτικής ανακεφαλαιοποίησης αν δεν βελτιωθεί το κλίμα. Και στην ουσία αν δεν ολοκληρωθεί χωρίς άλλες χρονοτριβές η αξιολόγηση. Μόνο που οποιαδήποτε ανακεφαλαιοποίηση, σε αυτό το κλίμα χωρίς συμφωνία Ελλάδας - δανειστών, δεν πρόκειται να γίνει αποδεκτή από τους υφιστάμενους ξένος μετόχους των τραπεζών. Οπότε;
Αλλά και πέρα από την προσωρινή φετινή εικόνα, του χρόνου υπάρχει το νέο ευρωπαϊκό stress test με στοιχεία 31/12/2017. Αν δεν βελτιωθούν τα δεδομένα σύντομα, τα αποτελέσματα ενδέχεται να μην είναι καθόλου ευχάριστα. Τι θα συμβεί τότε; Από όποια πλευρά και αν πιάσει κανείς την υπόθεση αυτή, ο προβληματισμός (τουλάχιστον...) είναι ιδιαίτερα έντονος. Ωστόσο, επαναλαμβάνω, η εικόνα μπορεί να διαφοροποιηθεί σημαντικά αν κλείσει άμεσα η αξιολόγηση...