Της Μελίνας Κονταξή
Ιστορικός - Δρ. Βαλκανικού Πολιτισμού
Ιστορικός - Δρ. Βαλκανικού Πολιτισμού
Τα εγκλήματα των Τούρκων εναντίον των Ελλήνων της Μικράς Ασίας και του Πόντου δεν ξεκίνησαν το 1914, τότε ξεκίνησε η κορύφωση τους.
Στις 27 Μαΐου του 1821 ο Παπανικολής ανατίναξε το τουρκικό δίκροτο Μανσουριγιέ οδηγώντας στο θάνατο 1000 άνδρες του. Η αντίδραση των Τούρκων; Στράφηκαν έναντιον αθώων. Ο στρατιωτικός διοικητής της Περγάμου έστειλε στρατό από 4000 άνδρες έξω από την πόλη των Κυδωνιών. Ο Ελληνικός στόλος μόλις πληροφορήθηκε ότι οι Κυδωνίες κινδύνευαν από Τούρκους στρατιώτες και μουσουλμάνους ατάκτους έσπευσε.
Όταν ο πρόκριτος Χατζή Αθανάσης Χατζηγεωργίου θέλοντας να προλάβει τα χειρότερα ζήτησε από τον στόλο να φύγει. Ο στόλος απέπλευσε, όμως πριν περασουν 3 ώρες οι Κυδωνιάτες ζήτησαν να σταλόυν λέμβοι για να παραλάβουν τους κατοίκους της πόλης που είχαν ήδη αρχίσει να δέχονται την επίθεση των Τούρκων.
Όλες οι βάρκες και τα πλοιάρια που διέθετε ο ελληνικός στόλος και ήταν εφοδιασμένα με κανόνια εμφανίστηκαν για να παραλάβουν τους κατοίκους. Κυδωνιατες και Έλληνες στρατιωτες που απόβιβάστηκαν ανέκοπταν τις επίθεσεις των Τούρκων και έδιναν χρόνο στους αμάχους να διαφύγουν.
Το σώμα των στρατιωτών έτρεψε σε φυγή τους Τούρκους οι οποίοι έβαλαν φωτιά σε 20 διαφορετικά σημεία της πόλης και την κατέστρεψαν εντελώς.
Η πλειοψηφία των κατοίκων των Κυδωνιών σώθηκε όσοι όμως είχαν μαζί τους βρέφη ή γέρους δεν τα κατάφεραν.
Οι σφαγές εναντίον του Μικρασιατικού Ελληνισμού ξεκίνησαν πολύ νωρίτερα από το 1914.
Από το 1914 έως το 1922 με τη γενοκτονία κορυφώθηκαν, το ίδιο και η προσφυγία του.
Το 1821 μετά από 400 χρόνια σκλαβιάς χωρίς να έχουμε καμία κρατική οντότητα παλεύαμε για το έθνος.
Το 1922 ήμασταν κουρασμένοι και βγάζαμε νόμους περι διαβατηρίων. Είχαμε ήδη ξεχάσει γιατί έγινε η ελληνική επανάσταση. Για την ελευθερία του Ελληνισμου όχι για συγκεκριμένα κομμάτια του μόνο.