Οι εμφύλιοι πόλεμοι, η πείνα και η εξαθλίωση, έφεραν στην επιφάνεια το χειρότερο χαρακτήρα όλων των ανθρώπων. Εντάθηκε η ξενοφοβία, κυριάρχησε η περιφρόνηση για την κυβέρνηση, έως ότου ανατράπηκε ο νόμος και η τάξη.
ΣΕΡΕΝΑ ΝΟΜΙΚΟΥ
Η γαλλική επανάσταση ακολούθησε μετά τη χρεοκοπία της χώρας. Ήταν μία σκοτεινή εποχή, γεμάτη θηριώδη εγκλήματα, οργή, μίσος και παραφροσύνη. Θανατικές καταδίκες των μελών της εξουσίας, διώξεις, λαϊκά δικαστήρια, απαγχονισμοί, χάος. Θριάμβευσε τελικά μέσα από τους καταρράκτες του αίματος η Δημοκρατία, αλλά οδήγησε στη δικτατορία του Ναπολέοντα, στους αιματηρούς πολέμους και στην καταστροφή.
Η Ελλάδα σήμερα δεν μπορεί να συγκριθεί με εκείνη την εποχή. Βρίσκεται όμως σε μία ανάλογη θέση με τη Γερμανία το 1922, τρία χρόνια μετά την υπογραφή της συνθήκης των Βερσαλλιών του 1919. Το χρέος της Γερμανίας τότε ήταν αδύνατον να εξυπηρετηθεί. Το χρέος της Ελλάδας σήμερα είναι εκτός ελέγχου, ενώ όποιος ισχυρίζεται πως μπορεί να πληρωθεί επιμηκυνόμενο, είναι απελπιστικά αισιόδοξος. Όσον αφορά δε τις οικονομικές συνθήκες και στις δύο χώρες, δεν σταμάτησαν ούτε στιγμή να επιδεινώνονται, παρά τις αγωνιώδεις προσπάθειες των πολιτών τους.
Το 1922, όπως το 2016, κανένας δεν αναγνώριζε ότι, η νομισματική κυκλοφορία είναι κυκλική ως προς τη φύση της, δεν είναι γραμμική. Ο πρώτος δίνει τα χρήματα στο δεύτερο, αυτός στον τρίτο κοκ., έως ότου καταλήγουν ξανά στον πρώτο. Πρόκειται για μία αλυσίδα που, εάν σπάσει, γκρεμίζεται ολόκληρη η διαδικασία.
Οι πληρωμές για όλα τα αγαθά και τις υπηρεσίες επηρεάζουν η μία την άλλη λοιπόν, αποτελώντας ένα φαινόμενο ντόμινο. Με απλά λόγια, η παροχή αγαθών και υπηρεσιών είναι η ψυχή της κάθε οικονομίας. Ο πλούτος πάντως δεν δημιουργείται μόνο από αυτούς που προσφέρουν τα προϊόντα τους αλλά, επίσης, από αυτούς που τα αγοράζουν, που τα πληρώνουν.
Εν τούτοις, εάν το νόμισμα αντλείται τεχνητά σε ένα οικονομικό σύστημα, είτε μέσω της εκτύπωσης πληθωριστικών χαρτονομισμάτων όπως στη Γερμανία το 1922, είτε μέσω των πακέτων διάσωσης έναντι μνημονίων όπως στην Ελλάδα το 2016, δεν παρέχονται αγαθά που έχουν δημιουργηθεί ή υπηρεσίες που έχουν εκτελεσθεί. Τα τεχνητά χρήματα δεν βελτιώνουν την οικονομία και δεν παράγουν πλούτο. Κάνουν χειρότερη την κατάσταση.
Κάποια στιγμή λοιπόν που η βρύση κλείνει, που η παροχή χρημάτων σταματάει, έρχεται η καταστροφή. Η νομοτελειακή συντριβή, η οποία είναι ευθέως ανάλογη με το ποσόν των τεχνητών χρημάτων που έχουν διοχετευτεί στην οικονομία.
Επιστρέφοντας στη σύγκριση της Ελλάδας του σήμερα με τη Γερμανία του τότε, το 1922 οι αγρότες που επισκέπτονταν τη γιορτή της μπύρας στο Μόναχο, τον Οκτώβρη, δεν μπορούσαν να πληρώσουν τις πανάκριβες τιμές. Αγρότες και αστοί κατηγορούσαν τους Εβραίους καταστηματάρχες, νομίζοντας πως αυτοί αύξαναν το κόστος. Δεν καταλάβαιναν πως οι πληθωριστικές αυξήσεις των μισθών επιβάρυναν αναγκαστικά τα προϊόντα, με αποτέλεσμα να γίνονται απρόσιτες οι τιμές τους. Η δραχμή στην Ελλάδα θα είχε τις ίδιες συνέπειες, εάν έπρεπε να πληρωθούν τα χρέη.
Το 1923 τώρα, όταν ο πληθυσμός της Βαϊμάρη αυξήθηκε έως το σημείο που άρχισαν οι κάτοικοί της να λιμοκτονούν, αρκετοί αναγκάστηκαν να βγουν στην ύπαιθρο, για να κλέψουν την παραγωγή των αγροτών. Η δυσαρέσκεια των κατοίκων της πόλης για τους αγρότες ήταν τόσο μεγάλη που πολλοί τους σκότωναν εν ψυχρώ, τυφλωμένοι από το μίσος και την οργή τους.
Εκτός αυτού, επειδή δεν μπορούσαν να μεταφέρουν τα ζώα των αγροτών πίσω στην πόλη τους, τα έσφαζαν στα χωράφια πλημμυρισμένοι από το φθόνο. Η μία κοινωνική ομάδα στρεφόταν εναντίον της άλλης. Οι εμφύλιοι πόλεμοι, οι αναιτιολόγητες καταστροφές, η πείνα και η εξαθλίωση έφεραν στην επιφάνεια το χειρότερο χαρακτήρα όλων των ανθρώπων. Εντάθηκε η ξενοφοβία και κυριάρχησε η περιφρόνηση για την κυβέρνηση, έως ότου ανατράπηκε ο νόμος και η τάξη.
Όλες οι κοινωνικές ομάδες πίστευαν πως οι φόροι θα έπρεπε να επιβάλλονται στις άλλες, ενώ ξόδευαν τα χρήματα τους σαν να μην υπήρχε αύριο, φοβούμενες ότι θα τα έχαναν από τον πληθωρισμό. Σήμερα στην Ελλάδα δεν είναι ο πληθωρισμός που τρομάζει τους ανθρώπους, αλλά η προοπτική της κατάσχεσης των λογαριασμών τους από το κράτος, από τις τράπεζες ή από τα ασφαλιστικά ταμεία που ήδη ξεκίνησε. Το αποτέλεσμα είναι βέβαια το ίδιο: τα χρήματα εξανεμίζονται.
Η Ελλάδα του 2016 θυμίζει τη Γερμανία του 1922. Λογικά λοιπόν πιθανολογείται πως η Ελλάδα του 2017 θα μοιάζει με τη Γερμανία του 1923, με τις ανάλογες διορθωτικές πινελιές. Σημειώνω δε πως το 1923 αποτέλεσε μία από τις χειρότερες χρονιές για τη Γερμανία, με τη χώρα να σπαράσσεται από εμφύλιους πολέμους, από ενδοκομματικές διενέξεις, από πολιτικές αντιπαλότητες, καθώς επίσης από πραξικοπήματα.
Επί πλέον ο πληθωρισμός, εκτός ελέγχου, πήρε απίστευτες διαστάσεις. Ήταν η εποχή που τα μάρκα χρησιμοποιούνταν για φωτιά, επειδή ήταν φθηνότερα από τα καυσόξυλα. Η οικονομική κατάσταση της Γερμανίας εθεωρείτο χειρότερη από αυτή πολλών αφρικανικών χωρών. Ως εκ τούτου, ο λαός που υπέφερε από την πείνα και το κρύο άρχισε να επαναστατεί, παίρνοντας το μέρος ενός εκ των δύο άκρων (Κομουνιστών και Ναζί).
Όσο για τη Βαϊμάρη, είναι μια όμορφη μικρή πόλη του κρατιδίου της Θουριγγίας, στην πρώην Ανατολική Γερμανία. Ως ομώνυμη δημοκρατία που ανακηρύχθηκε στις 9.11.1918, καθώς επίσης ως μάνα που θήλασε τον Αδόλφο Χίτλερ μέχρι να μεγαλώσει για να γίνει μητροκτόνος, είχε το πρόσωπο του Ιανού:
Μία πρώτη όψη γεμάτη όνειδος, ταπείνωση, εμφύλιες συγκρούσεις, γραφειοκρατία, υπερπληθωρισμό, διαφθορά, ανεργία και πείνα που τελικά οδήγησαν στο ναζισμό. Μία δεύτερη όψη σχετικής ειρήνης και ευημερίας, όπου ο λαός χαιρόταν τη ζωή, έως ότου επικράτησε το χάος.
Τελειώνοντας, η Ελλάδα δεν θα έχει πληθωρισμό επειδή ανήκει στην Ευρωζώνη. Για τον ίδιο λόγο όμως οι Έλληνες δεν θα έχουν καθόλου χρήματα, όταν τους τελειώσουν οι ρεζέρβες, εκτός εάν τυπώσουν παράλληλο νόμισμα ή δραχμές. Μπορεί δε να προηγείται η Ελλάδα στο δρόμο για τον όλεθρο, άλλα δεν είναι η μοναδική που αντιμετωπίζει καταστροφικά αδιέξοδα.
Η νομισματική υστερία που επικρατεί, τα σχέδια για την εξάλειψη των μετρητών που ακούγονται για να μην μπορούν οι άνθρωποι να μεταβιβάζουν τα χρήματα τους χωρίς την άδεια των τραπεζών, η ανεργία, οι συνεχώς μεγαλύτεροι φόροι, τα τεράστια χρέη που έχουν συσσωρευτεί, οι γεωπολιτικές συγκρούσεις και όλα τα υπόλοιπα, δεν προμηνύουν κάτι θετικό για το 2017.
Δύσκολα λοιπόν μπορεί να είναι κάποια αισιόδοξη, ακόμη και αν ξεγράψει την Ελλάδα. Τα βαριά, σκοτεινά σύννεφα δεν σκεπάζουν μόνο την ελληνική Βαϊμάρη, αλλά το μεγαλύτερο μέρος της υφηλίου. Η καταρρακτώδης βροχή άλλωστε δεν μπορεί ποτέ να συγκρατηθεί, ενώ όσο πιο πολύ αργεί, τόσο πιο επικίνδυνη γίνεται.
Το κείμενο δημοσιεύθηκε για πρώτη φορά το 2015