Του Άγη Βερούτη
Το χρέος των €320 δισ. μάλλον θα ανακυκλώνεται αέναα. Είτε θα μας δώσουν παράταση οι εταίροι με τον ESM και την ΕΚΤ, είτε θα καταφέρουμε να ξαναπείσουμε τις διεθνείς αγορές να μας δανείσουν. Πάντως όσο είμαστε κομμάτι της ευρωζώνης δεν θα αφεθεί να συμβεί κανένα ατύχημα.
Από την άλλη πλευρά, το μεγαλύτερο και σημαντικότερο σε μέγεθος, συστατικό του υπάρχοντος χρέους της Ελλάδας δεν είναι ούτε τα έργα υποδομής, ούτε οι επιδοτήσεις, ούτε τα εξοπλιστικά, ούτε οι μισθολογικές δαπάνες του δημοσίου, ούτε οι τόκοι, ούτε καν οι μίζες!
Είναι τα €230 δισ. που έχει πληρώσει το κράτος ως επιχορήγηση συντάξεων από το 1999 ως το 2016! Δηλαδή €230 δισ. παραπάνω μοιράστηκαν στις συντάξεις από το 1999 ως σήμερα, από αυτά που μαζεύτηκαν. Αυτά τα €230 δις τα δανείστηκε το Ελληνικό Κράτος, γιατί δεν έβγαινε για να τα μαζέψει από φόρους και εισφορές από την Ελληνική οικονομία, χωρίς να την σκοτώσει.
Το συνταξιοδοτικό μας σύστημα είναι αναδιανεμητικό. Αυτό σημαίνει πως μαζεύονται οι εισφορές όλων όσων εργάζονται ανά πάσα στιγμή, και μοιράζονται ως συντάξεις σε όσους λαμβάνουν σύνταξη εκείνη την ίδια στιγμή.
Δεν αποθηκεύονται κάπου, σε κάποιον κουμπαρά πχ, για να πληρωθεί η σύνταξη του ασφαλισμένου όταν έρθει η στιγμή να σταματήσει να δουλεύει. Παίρνουν και μοιράζουν. Από το χέρι στο στόμα. Δεν περνάει από τσέπη το χρήμα. Μαζεύεται και μοιράζεται.
Οι δε συντάξεις στην Ελλάδα δεν βγαίνουν με κάποιον τύπο που υπολογίζει πόσο έχει βάλει ο καθένας στο σύστημα για να αποφασιστεί πόσα θα βγάλει. Βγαίνουν εν πολλοίς αυθαίρετα.
Όσο πιο καλές προσβάσεις στην εκάστοτε εξουσία έχει μια οργανωμένη επαγγελματική ομάδα, τόσο υψηλότερες είναι οι συντάξεις των μελών της. Ανεξαρτήτως πόσες εισφορές έβαλε ο καθένας, σε πόσα χρόνια και αν ήταν σε πραγματικό χρήμα, ή ήταν μια εγγραφή σε κάποιο χαρτί που έλεγε "θα σου τα χρωστάω”.
Γι’ αυτό και από το πρώτο κιόλας μνημόνιο, η τρόικα απαίτησε να υπολογιστούν έστω σε κάποιον "φανταστικό λογαριασμό” πόσα χρήματα είχε συνεισφέρει ο κάθε ασφαλισμένος και κάθε συνταξιούχος στο σύστημα, ώστε να συνυπολογιστεί με κάποιον τρόπο το ποσόν που θα πρέπει να παίρνει, συνυπολογίζοντας και κάποιο ποσόν επιχορήγησης από το Ελληνικό Κράτος για να μην παίρνει ψίχουλα.
Με αυτά και με τ’άλλα, έχουμε φτάσει στον πυθμένα της 7ετούς πλέον κρίσης, σήμερα, να συνεχίζουμε να επιδοτούμε με περίπου €20 δισ. το χρόνο τις συντάξεις που αποδίδουν τα ταμεία.
Βέβαια, κάποια ταμεία όπως της ΔΕΗ και του ΟΤΕ επιδοτούνται με περίπου €16.800 και €12.000 το χρόνο ανά συνταξιούχο, ενώ άλλα όπως το ΙΚΑ επιδοτούνται από τον φορολογούμενο κατά €3.500 ανά συνταξιούχο το χρόνο, και άλλα όπως του ΟΑΕΕ επιδοτούνται με €800 το χρόνο ανά συνταξιούχο.
Με πολύπλοκους υπολογισμούς ακατάλληλους για ένα άρθρο, με το προσδόκιμο ζωής και την μέση ηλικία των σημερινών συνταξιούχων, υπολογίζεται ότι ο μέσος συνταξιούχος λαμβάνει 3-10 φορές περισσότερα χρήματα ως σύνταξη από αυτά που έβαλε στο σύστημα, έστω και αν υποτεθεί πως οι λογιστικές εγγραφές ήσαν πραγματικά χρήματα.
Αυτός ο τριπλασιασμός ως δεκαπλασιασμός, όπως πχ ισχύει για την έξοδο από την εργασία στην 15ετία λόγω ανήλικου τέκνου περί την ηλικία των 50, όπου μια συνταξιούχα 50χρονη θα λάβει €200.000 σε συντάξεις και παροχές ως το προσδόκιμο ζωής της, έχοντας βάλει ως εισφορές στο σύστημα λιγότερο από €30.000, κόστισε ως τώρα στη χώρα €230 δισ., και στα επόμενα 30 χρόνια θα κοστίσει ακόμα παραπάνω.
Η τρόικα λέγει πως δεν είναι εφικτό σε μια οικονομία στην κατάσταση της δικής μας ή οποιασδήποτε, να πληρώνει πάνω από το 11% του ΑΕΠ, ή περίπου €20 δισ. το χρόνο, σε επιχορηγήσεις συντάξεων, ΚΑΙ ΝΑ ΜΗΝ ΚΑΤΑΡΡΕΥΣΕΙ! Όπως καταρρέει η δική μας!
Αντίστοιχα οι εταίροι μας συνδράμουν και εκείνοι τους αδύναμους στις δικές τους κοινωνίες με 2%-4% του ΑΕΠ, ως κοινωνική πολιτική.
Κανείς όμως δεν διανοείται να μαζεύει φόρους από ανέργους και εισφορές από μισθούς των €500 για να τα δίνει ως αναδιανομή σε συντάξεις των €2.000 και €3.000 το μήνα, και εφάπαξ των €50-€100 χιλιάδων, σε 1,5 εκατομμύριο πρόωρους συνταξιούχους, όταν όλοι οι υπόλοιποι μη-προνομιούχοι θα πρέπει να δουλεύουν ως τα 67 τους για να κάθονται οι πρώτοι.
Είναι άξιον απορίας γιατί δεν έχουν υπολογιστεί οι "φανταστικοί συνταξιοδοτικοί λογαριασμοί εισφορών” εδώ και 7 χρόνια. Αυτό βολεύει στο γεγονός ότι οι όποιες μειώσεις συντάξεων γίνονται οριζόντια σε όλους, ενώ συνεχίζουμε να πληρώνουμε συντάξεις θυγατέρων σε αγαμία ακόμα και 94 χρόνια μετά την ολοκλήρωση της στρατιωτικής καριέρας του πατέρα. Ένας αγαπητός φίλος πριν μήνες μου είχε εξηγήσει πως από την σύνταξη του παππού του που συνταξιοδοτήθηκε από τον στρατό το 1911, μετά το θάνατό του έλαβε σύνταξη τόσο η γιαγιά του, όσο και η άγαμη θεία του ως τον άκαιρο θάνατό της το 2005 σε ηλικία σχεδόν αιωνόβια.
Όμως ακόμα και αν αυτές οι ακρότητες εκλείψουν, παραμένει το ερώτημα:
"Ποιος θα πληρώσει €600 δισ. αναλογιστικό έλλειμμα;”
Μαζί με τα €230 δισ. που περιέχονται μέσα στο χρέος, στα επόμενα 30 χρόνια θα πρέπει να πληρώσει η οικονομία και οι φορολογούμενοι άλλα €600 δισ. (ή λιγότερα αν γίνουν κάποιες αλλαγές).
Ποιος θα πληρώσει τα €600 δισ.;;;
Οι μπλοκάκηδες; Οι άνεργοι; Οι φορολογούμενοι; Οι νεώτεροι; Οι "κακοί ξένοι”;
Ποιος ρε παιδιά;;;;!!!!
Το θέμα παραμένει, αν είναι ηθικό να συνεχίσουμε να επιβαρύνουμε τους υπάρχοντες εργαζόμενους και τους αγέννητους, με την πλεονεξία, την ασυδοσία και την ευνοιοκρατία του υπάρχοντος σημερινού συνταξιοδοτικού συστήματος, και όσο αντέξει η οικονομία, ή αν θα πρέπει να γίνει κάτι διαφορετικό;
Εσείς τι λέτε;