ΧΡΗΣΤΟΣ Θ. ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΣ
ΓΙΑΤΙ ΤΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΕΡΝΤΟΓΑΝ ΑΠΕΙΛΕΙ... ΘΕΟΥΣ ΚΑΙ ΔΑΙΜΟΝΕΣ – ΤΙ ΚΡΥΒΕΤΑΙ ΠΙΣΩ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΥΨΗΛΟΥΣ ΤΟΝΟΥΣ ΚΑΙ ΤΙΣ ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ ΤΩΝ ΓΕΙΤΟΝΩΝ – ΤΙ ΦΟΒΟΥΝΤΑΙ ΟΙ ΑΜΕΡΙΚΑΝΟΙ
Ειδήσεις | Τουρκία: Εάν παρατηρήσει κανείς τον τρόπο, με τον οποίο η Τουρκία αντιλαμβάνεται την έννοια της διπλωματίας το τελευταίο χρονικό διάστημα, με φόντο κυρίως το ολοένα κλιμακούμενο παιχνίδι των προκλήσεων στο Αιγαίο αλλά και την οξυμένη πολεμική σε βάρος της Ε.Ε., θα μπορούσε κάλλιστα να πει ότι οι γείτονες έχουν χάσει το μέτρο.
Ο Μπέντζαμιν Ντισραέλι, ο οποίος είχε διατελέσει πρωθυπουργός της Βρετανίας κατά τη διάρκεια του τελευταίου μισού του 19ου αιώνα έλεγε συχνά σε σκωπτικό ύφος: «Εκείνος που μαθαίνει διπλωματία πρέπει να μάθει τρία πράγματα: να μιλάει γαλλικά, να μη μιλάει καθόλου, να λέει την αλήθεια». Δεν είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε, εάν ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν μιλάει γαλλικά, ωστόσο σίγουρα μιλάνε αρκετά, αυτός και οι αξιωματούχοι της κυβέρνησής του και, απ’ ό,τι φαίνεται, μάλλον δεν λένε την αλήθεια.
Πριν από μερικές εβδομάδες το Newsbomb.gr είχε αναφερθεί, μέσω μιας εκτενούς ανάλυσης, στο προγραμματισμένο δημοψήφισμα της 16ης Απριλίου 2017 που θα γίνει στη γείτονα χώρα. Οι πολίτες της Τουρκίας θα προσέλθουν στις κάλπες, για να δώσουν ένα πακέτο υπερεξουσιών στον κ. Ερντογάν, καθιστώντας τον απολυταρχικό ηγέτη έως το 2029.
Η εκτίμηση που υπάρχει, αποκρυσταλλώνεται σε μία και μόνη φράση: ο κ. Ερντογάν βρίσκεται σε μια διαρκή θέση επίθεσης, επειδή ακριβώς βρίσκεται σε θέση άμυνας. Ίσως ακούγεται οξύμωρο, αλλά στην πραγματικότητα αυτό συμβαίνει: οι τακτικισμοί της Άγκυρας, με τις προκλητικές δηλώσεις και τα ανιστόρητα «παραληρήματα» σε ό,τι αφορά τα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας και τις Κύπρου στην ευρύτερη περιοχή της ανατολικής Μεσογείου, γίνονται, για να πείσει τις πλέον ακραίες εθνικιστικές φωνές να στηρίξουν το καθεστώς Ερντογάν.
Δεν θα πρέπει, άλλωστε, να ξεχνά κανείς ότι, αμέσως μετά το αποτυχημένο στρατιωτικό πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου 2016, το καθεστώς προχώρησε σε ένα άνευ προηγουμένου «κυνήγι μαγισσών»: Σε μικρό χρονικό διάστημα, η κυβέρνηση Γιλντιρίμ «ξήλωσε» δημόσιους υπαλλήλους, δικαστικούς, στρατιωτικούς, δημοσιογράφους, δασκάλους και καθηγητές, για να αποκλειστεί ο κίνδυνος των Γκιουλενιστών και της οργάνωσης FETO, η οποία αποτελεί «κόκκινο πανί» για τον πρόεδρο Ερντογάν, καθώς θεωρεί ότι αυτή προσπάθησε να τον ανατρέψει από την εξουσία.
Υπό το πρίσμα αυτό, κάθε λίγο, οι Τούρκοι επιχειρούν να στήσουν, μέσω της γνωστής «μονταζιέρας» των τουρκικών Μ.Μ.Ε., σκηνικά στο πρότυπο των όσων συνέβησαν στα Ίμια το 1996. Άλλοτε πάλι, επιτίθενται στην Ελλάδα, αλλά και στις υπόλοιπες χώρες – μέλη της Ε.Ε. για «υπόθαλψη εγκληματιών», εννοώντας τους οπαδούς του εξόριστους στις ΗΠΑ ιμάμη Φετουλάχ Γκιουλέν.
Φωνασκώντας και απειλώντας, δεν υπάρχει κανενός είδους διπλωματία από τους γείτονες. Και στο δίπτυχο αυτό είναι που υποκρύπτεται ο πραγματικός φόβος της Δύσης: ένα νέο ενδεχόμενο «ατύχημα» στο Αιγαίο αλλά και στην ευρύτερη περιοχή της ανατολικής Μεσογείου.
Την ίδια στιγμή, σε δύο παραβιάσεις του εθνικού εναέριου χώρου προχώρησαν την Παρασκευή (03/03/2017) τουρκικά αεροσκάφη πάνω από βορειοανατολικό, κεντρικό και νοτιοανατολικό Αιγαίο.
Αναλυτικά, τρία τουρκικά αεροσκάφη, δύο από τα οποία πετούσαν σε σχηματισμό και ένα μεμονωμένο, προέβησαν επίσης σε τρεις παραβάσεις των κανόνων εναέριας κυκλοφορίας στο FIR Αθηνών.
Σημειώνεται ότι τα δύο από τα τρία τουρκικά αεροσκάφη ήταν οπλισμένα.
Τα παραπάνω αεροσκάφη αναγνωρίστηκαν και αναχαιτίστηκαν σύμφωνα με τους διεθνείς κανόνες.
Η στάση των ΗΠΑ
Παρά το γεγονός ότι η Ουάσιγκτον παραμένει σταθερά προσηλωμένη στην εξωτερική πολιτική των ίσων αποστάσεων απέναντι στην Αθήνα και την Άγκυρα, εντούτοις δεν κρύβει την ανησυχία της για την κλιμάκωση της έντασης στο Αρχιπέλαγος.
Χαρακτηριστική ήταν η τοποθέτηση του Τζέφρι Πάιατ, του πρέσβη των Η.Π.Α. στην Ελλάδα, την Παρασκευή (03/03/2017), από το βήμα του 2ου Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ στους Δελφούς.
«Ανησυχώ», είπε χαρακτηριστικά ο κ. Πάιατ, «για πιθανά “ατυχήματα” στο Αιγαίο μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας. Εκτιμώ, πάντως, ότι η ελληνική κυβέρνηση συμπεριφέρεται πολύ υπεύθυνα κατά την τρέχουσα περίοδο της έντασης».
Ο ίδιος, εξάλλου, επισήμανε ότι ΗΠΑ και Ελλάδα, παρουσιάζουν το μεγαλύτερο ενδιαφέρον για την Τουρκία εντός του ΝΑΤΟ, ενώ ερωτηθείς ποιον μπορεί να καλέσει η Αθήνα, αν ξεφύγουν τα πράγματα, επισήμανε ότι «έχουμε εμπλακεί στενά, και εμείς και η πρεσβεία στην Άγκυρα».
Πρόσθεσε δε ο Αμερικανός πρέσβης: «Είμαστε καλύτερα όταν συνεργαζόμαστε. Η Ελλάδα βρίσκεται στην πρώτη γραμμή στις στρατηγικές προκλήσεις της Ευρώπης, οι εταίροι μας πρέπει να εκπληρώνουν τις υποχρεώσεις τους καθώς η Ελλάδα είναι μία από τις ελάχιστες χώρες που εκπληρώνει τους στόχους δαπανών για την Άμυνα όπως προβλέπει το άρθρο 3 του ΝΑΤΟ».
Βάσει των δηλώσεων αυτών, αντιλαμβάνεται κανείς ότι και οι Αμερικανοί παραδέχονται εμμέσως πλην σαφώς ότι οι Τούρκοι επιδεικνύουν μια ανεύθυνη στάση, με φόντο τις προκλήσεις στο Αιγαίο, αλλά αποφεύγουν να ανοίξουν τα χαρτιά τους, αρκούμενοι απλώς να δηλώσουν ότι όλοι οι διπλωματικοί δίαυλοι παρακολουθούν στενά τις εξελίξεις.
Σε κάθε περίπτωση, η ελληνική πλευρά αναμένει με ενδιαφέρον την εδώ και σχεδόν μία εβδομάδα φημολογούμενη τηλεφωνική επικοινωνία του Αμερικανού προέδρου, Ντόναλντ Τραμπ, με τον Έλληνα πρωθυπουργό, Αλέξη Τσίπρα, που θα αποτελέσει και μιας πρώτης τάξεως βολιδοσκόπηση των προθέσεων της Ουάσιγκτον σε επίπεδο εξωτερικής πολιτικής. (Διαβάστε περισσότερα ΕΔΩ)
Το μόνο βέβαιο είναι ότι οι αμέσως επόμενες εβδομάδες, τουλάχιστον μέχρι και το τουρκικό δημοψήφισμα της 16ης Ιουλίου κρύβουν σημαντικές εξελίξεις.
Η Τουρκία έχει τεντώσει επικίνδυνα το σχοινί. Είναι πλέον ζήτημα λογικής: Κανένας κόμπος δεν λύνεται ποτέ με το τέντωμα των άκρων του.