Θ. Μαλκίδης
Για τον Κώστα Μόντη και για το αναγκαίο «είν’ αρκετό να πούμε όλοι από μια φορά στη ζωή μας ένα «όχι»...»
Ο Κώστας Μόντης ο οποίος γεννήθηκε στην κατεχόμενη Αμμόχωστο στις 18 Φεβρουαρίου 1914 και απεβίωσε στην ημικατεχόμενη Λευκωσία την 1η Μαρτίου 2004, αποτέλεσε τη συνέχεια των μεγάλων ποιητών της Ελληνικής Κύπρου όπως ο Βασίλης Μιχαηλίδης και εφάμιλλος των Ελλήνων ομολόγων του της Ελλάδας και της Διασποράς της προπολεμικής και κυρίως της μεταπολεμικής περιόδου.
Ο Κώστας Μόντης θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους Έλληνες ποιητές και συγγραφείς και παρότι προτάθηκε για Νόμπελ το 1984 εντούτοις δεν τιμήθηκε με αυτό. Πολλά από τα έργα του έχουν μεταφρασθεί στα Αγγλικά, Γαλλικά, Γερμανικά, Ιταλικά, Ολλανδικά, Σουηδικά, Ρωσικά και σε άλλες γλώσσες.
Ως όφειλε και οφείλει κάθε διανοούμενος, συγγραφέας, ποιητής, που σέβεται τον εαυτό του και την ιστορία της αντιστασιακής Ελληνικότητας, συνέβαλε στον Απελευθερωτικό - Αντιαποικιοκρατικό- Ενωτικό Αγώνα του 1955-59 συμμετέχοντας ως πολιτικός καθοδηγητής. Πολλά έργα του μιλούν για τον αγώνα αυτόν, όπως το «Τραγούδι για το μεγάλο αδελφό μας» , που έγραψε για τον Γρηγόρη Αυξεντίου που σε δύο μέρες συμπληρώνονται εξήντα χρόνια από το ηρωικό του τέλος:
«Να πάρουμε μια σταγόνα απ᾽ το αίμα σου
να καθαρίσουμε το δικό μας,
να πάρουμε μια σταγόνα απ᾽ το αίμα σου
να μπολιάσουμε το δικό μας, να πάρουμε μια σταγόνα απ᾽ το αίμα σου να βάψουμε το δικό μας να μη μπορέσει πια ποτέ να το ξεθωριάσει ο φόβος.
Να πάρουμε το τελευταίο σου βλέμμα
να μας κοιτάζει να μην ξεστρατίσουμε,
να πάρουμε την τελευταία σου εκπνοή
να ᾽χουμε οξυγόνο ν᾽ αναπνέουμε
χιλιάδες χρόνια, να πάρουμε τις τελευταίες σου λέξεις
να ᾽χουμε να τραγουδάμε ανεξάντλητα εμβατήρια για τη λευτεριά…»
Ο Κώστας Μόντης ο οποίος έγραψε επίσης και για τη φασιστική εισβολή της Τουρκίας το 1974- «είναι δύσκολο να πιστέψω πως μας τους έφερε η αγαπημένη θάλασσα της Κερύνειας...»- είναι ένα πρότυπο πνευματικού ανθρώπου, διανοούμενου, συγγραφέα, ποιητή, δασκάλου, που δε σιώπησε για θέσεις, προνόμια, χρήματα, δόξα και άλλα εφήμερα.
Μίλησε, έγραψε, αγωνίστηκε και συνεχίζει να μιλά και να αγωνίζεται με τα έργα του για την Ελληνικότητα. Ιδιαιτέρως οι λέξεις του πως «είν’ αρκετό να πούμε όλοι από μια φορά στη ζωή μας ένα «όχι», είναι σήμερα το αίτημα για όλον τον Ελληνισμό...