Του Νίκου Μελέτη
Σε δραματικό αδιέξοδο που απειλεί ακόμη και την ενιαία υπόσταση της ΠΓΔΜ, εχει οδηγήσει την γειτονική χώρα ο τυφλός εθνικισμός και αλυτρωτισμός του πρώην πρωθυπουργού και αθέατου πρωταγωνιστή της σημερινής κρίσης Νίκολα Γκρουέφσκι.
Ο τελευταίος στήριξε την δεκαετή εξουσία του στην σύγκρουση με την Ελλάδα και στην υποβάθμιση του αλβανικού στοιχείου, προκειμένου να στηρίξει και στοιχειοθετήσει την αναβίωση του «Μακεδονισμου» και των επιδιώξεων του.
Ο κ. Γκρούεφσκι επένδυσε για μια δεκαετία στον εθνικισμό και στον αλυτρωτισμό, εμποδίζοντας κάθε προσπάθεια για την εξεύρεση λύσης στο θέμα της ονομασίας, με αποτέλεσμα τώρα να βρίσκεται αντιμέτωπος με έναν πολύ ισχυρότερο εθνικισμό, τον Αλβανικό, ο οποίος διεκδικεί ισότιμο status για την αλβανική μειονότητα οδηγώντας εκβιαστικά στην χώρα ή στην διάλυση ή στην ομοσπονδοποίηση. Στην αναμέτρηση αυτή ηττάται ο «αλυτρωτισμός του Μακεδονισμου» που στράφηκε ήδη από το 1991 εναντίον της Ελλάδας, καθώς επιχειρήθηκε η διατήρηση και επιβολή, «μακεδονικής ταυτότητας» σε ένα τεχνητό κρατικό μόρφωμα, απότοκο του Ψυχρού Πολέμου, το οποίο όμως είχε διεθνοτικη σύνθεση.
Ο κ. Γκρουέφσκι έχασε πολλές ευκαιρίες τα τελευταία χρόνια να επιτύχει έναν συμβιβασμό με την Ελλάδα αποδεχόμενος ένα σύνθετο όνομα με γεωγραφικό προσδιορισμό που θα περιείχε τον όρο Μακεδονία και έτσι με ενιαία μορφή η χώρα του να εχει προχωρήσει στην ευρωατλαντική ενσωμάτωση, που θα την θωράκιζε από ξένες απειλές και παρεμβάσεις…
Τελευταία ευκαιρία ήταν αυτή που του προσέφερε ο ΥΠΕΞ Νίκος Κοτζιάς που τολμηρά και με πολιτικό κόστος, πρότεινε αμέσως μετα την ανάληψη των καθηκόντων του, ένα γενναίο πακέτο Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης, συμβιβασμό στο θέμα της ονομασίας, πράσινο φως στην ένταξη στο ΝΑΤΟ, έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Ε.Ε. και πολιτική στήριξη την στιγμή που τα βλέμματα των άλλων γειτόνων, όπως της Αλβανίας και της Βουλγαρίας στρέφονταν απειλητικά προς τα Σκόπια.
Ο κ. Γκρουέφσκι επέλεξε τον δρόμο της αντιπαράθεσης, που τελικά τον οδήγησε στην απώλεια της πλειοψηφίας στις τελευταίες εκλογές και την χώρα του σε ένα επικίνδυνο αδιέξοδο. Σήμερα η επιβίωση της ΠΓΔΜ κρέμεται σε μια κλωστή και πάντως τίθενται υπό αμφισβήτηση από την ίδια την αλβανική μειονότητα (η οποία αριθμεί άνω του 25% του πληθυσμού) η «μακεδονική ταυτότητα», τα σύμβολα και η «μια επίσημη γλώσσα» του κράτους.
Αυτό αφορά και την ονομασία καθώς η συνταγματική ονομασία «Δημοκρατία της Μακεδονίας» δεν αντανακλά τον διεθνοτικο χαρακτήρα του κράτους και δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή από μια όλο και πιο διεκδικητική αλβανική μειονότητα, που εχει μάλιστα την στήριξη των Τιράνων αλλά και άλλων ισχυρών κύκλων στην Δύση.
Η επίλυση της διαφοράς για την ονομασία, δεν λύνει προφανώς τα προβλήματα της ΠΓΔΜ αυτομάτως, όμως με δεδομένο ότι για να επιτευχθεί συμβιβασμός στην ονομασία, πρέπει να υπάρξει ευρεία συναίνεση, από το κόμμα του κ. Γκρουέφσκι VMRO-DPMNE μέχρι το αντιπολιτευόμενο SDSM και τα αλβανικά κόμματα, το θέμα της ονομασίας μπορεί να αποτελέσει την βάση της «εσωτερικής συνεννόησης» στην ΠΓΔΜ, που είναι αναγκαία για να αποφευχθεί εκτροχιασμός της κρίσης.
Και υπό αυτή την έννοια είναι σημαντική η παρέμβαση του Γερμανού ΥΠΕΞ Σ. Γκάμπριελ για την ανάγκη επίλυσης της διαφοράς της ονομασίας, καθώς η πίεση θα πρέπει να στραφεί προς τις πολιτικές δυνάμεις στα Σκόπια και όχι προς την Αθήνα.
Εάν δεν αντιληφθεί το VMRO-DPMNE ότι αυτή είναι ίσως η τελευταία ευκαιρία για την διάσωση της χώρας με παραχωρήσεις στους Αλβανούς αλλά με ένα όνομα που θα διατηρήσει στοιχειωδώς τον γεωγραφικό προσδιορισμό του όρου «Μακεδονία», κινδυνεύει να οδηγήσει την χώρα σε διάλυση. Μοναδικός σύμμαχος του κ. Γκρουέφσκι αυτή την στιγμή εχει απομείνει η Μόσχα, που κατήγγειλε τις έξωθεν παρεμβάσεις και τις απόπειρες εκβιαστικής προώθησης των στόχων της «Μεγάλής Αλβανίας», αλλά είναι προφανες ότι πρακτικά είναι πολύ μικρές οι δυνατότητες ουσιαστικής στήριξης του ηγέτη του VMRO-DPMNE.
Ο πρόεδρος της χώρας Γκιόργκι Ιβανοφ, υποχείριο του Ν. Γκρουέφσκι και του παλαιοσταλινικού VMRO-DPMNE, αρνείται να αναζητήσει διέξοδο στην σημερινή πολιτική κρίση, όχι για την «σωτηρία της Μακεδονίας» όπως υποστηρίζει, αλλά για να επιχειρήσει έστω και με συνταγματική εκτροπή να διατηρηθεί στην εξουσία ο Ν. Γκρουέφσκι και έτσι να αποτραπεί η αποκάλυψη των σκανδάλων για τα οποία εχει κατηγορηθεί ο πρώην πρωθυπουργός.
Αλλά και ο ηγέτης της αντιπολίτευσης Ζ. Ζαεφ ο οποίος εχει εξασφαλίσει τις αναγκαίες ψήφους για σχηματισμό κυβέρνησης αποδεχόμενος την σκληρή ατζέντα που παρέδωσε στα αλβανικά κόμματα απροκάλυπτα ο Αλβανός πρωθυπουργός Έντι Ράμα, είναι προφανες ότι δεν θα μπορέσει να κυβερνήσει ακόμη κι αν λυθεί η κρίση, εάν δεν κατορθώσει να δώσει προοπτική ενότητας της χώρας μέσα από την ευρωατλαντική προοπτική, ακυρώνοντας έτσι τις κατηγορίες για «προδοσία».
Η Ελλάδα εχει κάνει την στρατηγική επιλογή της στήριξης της ύπαρξης και της εδαφικής ακεραιότητας του κράτους της ΠΓΔΜ στα βόρεια σύνορα μας και φυσικά είναι αντίθετη σε κάθε αλλαγή συνόρων που μάλιστα θα ικανοποιούσε τις επιδιώξεις του Αλβανικού Μεγαλοϊδεατισμού.
Όμως αυτό δεν σημαίνει ότι μπορεί να αποδεχθεί τον αναχρονιστικό εθνικισμό του VMRO-DPMNE και την νομιμοποίηση ενός «μακεδονικού αλυτρωτισμού» ,στο όνομα της ενότητας της ΠΓΔΜ. Τώρα είναι ίσως η τελευταία ευκαιρία , για την ίδια την ΠΓΔΜ. Αρκεί να αντιληφθούν οι ηγέτες της ότι αυτή η ευκαιρία περνάει μέσα από την επίλυση της διαφοράς της ονομασίας.