ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΔΙΑΜΑΝΤΗΣ
Τα χαρτιά πάνω στο τραπέζι άνοιξαν. Οι δανειστές θέλουν την Ελλάδα στο ευρώ και ο Τσίπρας θέλει να παραμείνει και άλλους μήνες στην εξουσία. Και κάνει μια μεγάλη τακτική υποχώρηση και συμφωνεί στις απαιτήσεις των δανειστών. Και συμφωνεί.
Εδώ ακριβώς βρίσκεται το στρατηγικό του λάθος και το αδιέξοδο αυτής της επιλογής. Διότι, όταν ο Τσίπρας αποδέχεται το συγκεκριμένο πακέτο μέτρων, μαζί με τη λογική των πλεονασμάτων και των μέτρων για το χρέος, δεν κάνει τακτική υποχώρηση, αλλά στρατηγική. Δεν πρόκειται δηλαδή για κάποιο τακτικό ελιγμό, ενόψει κάποιου στρατηγικού στόχου, αλλά για αλλαγή του στρατηγικού στόχου: από το τέλος των μνημονίων, την ανάκτηση της κυριαρχίας και το δίκαιο κράτος, περάσαμε στην στρατηγική διατήρησης της εξουσίας, άνευ όρων. Πρόκειται για δύο εντελώς διαφορετικές στρατηγικές.
Και εδώ ακριβώς βρίσκεται το λάθος. Η στρατηγική διατήρησης της εξουσίας που έχει επιλεγεί, δεν μπορεί να υλοποιηθεί. Διότι απαιτεί προϋποθέσεις που ο Συριζα δεν έχει. Απαιτεί τον πλήρη έλεγχο του κράτους και την απόλυτη πολιτική και ιδεολογική ηγεμονία. Τίποτα από τα δύο δεν ισχύει. Το κράτος παραμένει υπό τον πλήρη σχεδόν έλεγχο των δανειστών, εφόσον η Ελλάδα έχει, λόγω πτώχευσης, παραδώσει την εθνική της κυριαρχία- η Βουλή λειτουργεί τυπικά, η κυβέρνηση δεν ασκεί δημοσιονομικό έλεγχο, η δημόσια περιουσία ελέγχεται από το Υπερταμείο των δανειστών και οι τράπεζες πέρασαν σε χέρια διεθνών funds. Οι μόνοι κρατικοί θεσμοί που ακόμη έχουν αυτονομία είναι η δικαστική εξουσία, ο στρατός και η εκκλησία. Αλλά και οι 3 αυτοί θεσμοί δεν ελέγχονται από τον Συριζα.
Επομένως ο Συριζα δεν ελέγχει το κράτος, παρά μόνον δευτερευόντως, σε τομείς χαμηλής πολιτικής. Αλλά δεν έχει και την ιδεολογική και πολιτική ηγεμονία πλέον. Ο αγροτικός κόσμος τον έχει εγκαταλείψει, εξαιτίας της σκληρής φορολογίας. Ο ιδιωτικός τομέας επίσης. Η νεολαία δεν εκφράζεται πια από ένα κόμμα που κάνει συνεχείς υποχωρήσεις και ο Συριζα έχει σχεδόν αποκοπεί από το δυναμικό αυτό τμήμα της κοινωνίας. Και τώρα, με τα επερχόμενα μέτρα, θα υποστεί και νέα στρατηγική ήττα, πολιτικά και ιδεολογικά, εφόσον θα πληγούν άμεσα τα μόνα κοινωνικά στρώματα που είχαν ακόμη σχετικά ευνοϊκή στάση απέναντί του, οι δημόσιοι υπάλληλοι και οι συνταξιούχοι.
Είναι επίσης σαφές, πως ο Συριζα βρίσκεται σε πτωτική πορεία και η κοινωνία έχει ήδη αποδεχθεί την προοπτική νίκης της ΝΔ στις επερχόμενες εκλογές. Επομένως, η στρατηγική διατήρησης της εξουσίας, που αντικατέστησε την αντιμνημονιακή στρατηγική, δεν έχει τις προϋποθέσεις για να πετύχει. Για να διατηρήσεις την εξουσία σου, κάνοντας τακτικές υποχωρήσεις, θα πρέπει να είσαι στη θέση που ήταν οι μπολσεβίκοι όταν υπέγραφαν τη συμφωνία του Μπρεστ-Λιτόφσκ για να τελειώσει ο πόλεμος ή ο Στάλιν όταν υπέγραφε τη συμφωνία Ρίμπεντροπ- Μολότωφ, για να κερδίσει χρόνο απέναντι στη Γερμανία. Αυτοί είχαν τον πλήρη έλεγχο του κράτους. Ο Τσίπρας τί έχει στα χέρια του και συμφωνεί με τους δανειστές σε όλα; Τίποτα. Και θα πάρει το ελάχιστο. Κάποιους μήνες ακόμα. Και μετά τέλος.
Επομένως, δεν κάνει τακτικό ελιγμό, κάνει στρατηγική υποχώρηση, προκειμένου να παραμείνει ακόμη λίγο στην εξουσία. Φυσικά, πιθανόν να πιστεύουν στον Συριζα, πως μέσα στο 17 και κυρίως μέσα στο 18 η οικονομία θα περάσει στην ανάπτυξη. Έχουμε ήδη εξηγήσει πως κάτι τέτοιο δεν θα έχει εκλογικές επιπτώσεις. Η κοινωνία πήρε την απόφασή της. Ακόμη και αν έχουμε ανάπτυξη, αυτό θα έχει γίνει με τους όρους των δανειστών και με την εφαρμογή ενός προγράμματος με καθαρά νεοφιλελεύθερες παραδοχές. Αυτό σημαίνει πως όταν γίνουν οι εκλογές θα κληθεί το αμιγώς φιλελεύθερο κόμμα να συνεχίσει το έργο που άφησε μισοτελειωμένο ο Συριζα, ο οποίος θα έχει ήδη απομακρύνει από τις τάξεις του όσους τον είχαν υποστηρίξει. Οι εκλογείς θα προτιμήσουν το πρωτότυπο.
Η ηγετική ομάδα του Συριζα έχει το γνωστό σύνδρομο της εξουσίας. Νομίζει πως ελέγχει τις εξελίξεις. Πρόκειται φυσικά για αυταπάτη. Οι εξελίξεις είναι πλέον προδιαγεγραμμένες και αυτό θα έπρεπε να το είχαν κατανοήσει στελέχη που έχουν μια κάποια πείρα από πολιτικές αναλύσεις, από τη μακρά θητεία τους στο κομμουνιστικό κίνημα.
Φαίνεται πως δεν έχουν διαβάσει αρκετά και πως επίσης δεν έχουν διαβάσει ούτε καν το μικρό δοκίμιο του Γιάννη Βαρβέρη, το «Κόψε». Σ’ αυτό ο Βαρβέρης περιγράφει τα πιο γνωστά λάθη που κάνει ο κακός χαρτοπαίκτης. Το πιο κλασικό είναι πως δεν ξέρει πότε να φύγει από το τραπέζι και εκβιάζει την τύχη του. Και φυσικά τα χάνει όλα, διότι ο καλός χαρτοπαίκτης παίζει πάντα στα σίγουρα.
Θα μου πείτε πως ο πρωθυπουργός δεν είναι χαρτοπαίκτης. Σωστό. Αλλά κάθε παιχνίδι που το παίζουν άνθρωποι, ακόμη και αυτό της εξουσίας, έχει τους κανόνες του. Και αυτοί είναι πάντα ίδιοι. Και υπάρχει ένας κανόνας που έχει γενική ισχύ, είτε στα χαρτιά, είτε στον πόλεμο, είτε στην πολιτική: να ξέρεις πότε θα σταματήσεις τη μάχη, για να μην χάσεις όλες τις μάρκες σου, να μην γίνεις ο ήρωας του Βατερλώ, να μην σε εγκαταλείψουν οι οπαδοί σου.