Απόστολος Διαμαντής
Παρότι η νίκη της Λεπέν μοιάζει δύσκολη, εν τούτοις είναι πλέον ένα ενδεχόμενο. Μπορεί μια τέτοια ανατρεπτική εξέλιξη να επηρεάσει τις εσωτερικές πολιτικές εξελίξεις; Φυσικά. Θα τις επηρεάσει άμεσα και ίσως δραματικά.
Εάν η Γαλλία συνεχίσει την πορεία της με τον Μακρόν ή τον Φιγιόν, η ιστορία θα συνεχιστεί στο ίδιο μοτίβο και οι πολιτικές εξελίξεις στην Ελλάδα θα πάρουν το δρόμο τους: εφαρμογή του προγράμματος, νέο μνημόνιο στα τέλη του 18, εκλογική νίκη της ΝΔ στις επόμενες εκλογές και πρωθυπουργία Μητσοτάκη. Αυτή η πορεία είναι προδιαγεγραμμένη πλέον, εάν δεν συμβεί κάτι το εντελώς έκτακτο. Και αυτό θα είναι η νίκη της Λεπέν.
Φτάνοντας στις αρχές Μαρτίου και εάν όλα κυλήσουν ομαλά και η κυβέρνηση έχει κλείσει την αξιολόγηση και έχει συμφωνήσει το νέο μίνι μνημόνιο που της ζητάνε, τότε η νίκη της Λεπέν δεν θα έχει άμεσες επιπτώσεις στην Ελλάδα, παρά μόνον έμμεσες, στο βαθμό που η ίδια η ευρωζώνη θα έχει μπει σε σπιράλ θανάτου. Αυτή η διαδικασία όμως θα κρατήσει αρκετούς μήνες, έως ότου η έξοδος της Γαλλίας σημάνει και το τέλος της Ευρωζώνης ή την συρρίκνωσή της. Στην περίπτωση αυτή η Ελλάδα, στο τέλος του προγράμματος, σε 15 μήνες δηλαδή από τώρα, θα οδηγηθεί στην επιστροφή της στο εθνικό νόμισμα, καθώς δεν θα ενδιαφέρει κανέναν η χρηματοδότησή της, σε ένα ευρωπαϊκό τραπεζικό και πολιτικό περιβάλλον υπό κατάρρευση.
Εάν όμως φτάσουμε αρχές Μαρτίου και η Ελλάδα δεν έχει ακόμη κλείσει την αξιολόγηση και είναι ακόμα στον αέρα, τότε η έκρηξη της βόμβας Λεπέν θα την παρασύρει. Είναι εντελώς απίθανο να πιστέψει κανείς πως η ευρωζώνη θα συνεχίσει τότε, με τη Λεπέν στο κεφάλι της, να ασχολείται με το ελληνικό πρόγραμμα και το πιθανότερο είναι να τεθεί ήδη από τον Ιούνιο το grexit επί τάπητος.
Όλα αυτά είναι σχεδόν προφανή. Αυτό που δεν είναι καθόλου προφανές είναι ποια κατεύθυνση θα πάρουν οι πολιτικές εξελίξεις στην Ελλάδα. Εάν τον Μάϊο η Λεπέν γίνει πρόεδρος της Γαλλίας, τότε η Ελλάδα μπαίνει σε τροχιά εξόδου από την ευρωζώνη, είτε αμέσως είτε σε κάποιους μήνες. Υπό ποιο καθεστώς; Ποια κυβέρνηση θα αναλάβει αυτό το περίπλοκο έργο;
Η παρούσα κυβέρνηση, με την παρούσα σύνθεσή της, δεν θα επιθυμεί φυσικά να φορτωθεί αυτό το έργο. Οπότε, εάν τα πράγματα φτάσουν εκεί, η κυβέρνηση θα έχει μπροστά της εκλογές δημοψηφισματικού χαρακτήρα είτε σκέτο δημοψήφισμα, ώστε να δοθεί έγκριση για έξοδο από το ευρώ. Εάν γίνει δημοψήφισμα και όχι εκλογές, τότε η επιλογή της εξόδου θα συνοδευθεί από κυβέρνηση εθνικής ενότητας από την παρούσα βουλή, ώστε να συμπληρωθεί ο βίος της και στο τέλος του 19 να εκλεγεί η νέα Βουλή. Εάν πάμε σε βουλευτικές εκλογές, τότε η νίκη της ΝΔ θα οδηγήσει και πάλι, εκ των πραγμάτων, σε ευρύτερη κυβέρνηση εθνικής ενότητας, εξαιτίας των κρίσιμων εθνικών περιστάσεων.
Και στη μία και στην άλλη περίπτωση, η πρωθυπουργία Μητσοτάκη δεν θα είναι πλέον αυτονόητη και ίσως γι’ αυτό η κυβέρνηση Τσίπρα να καθυστερεί και την αξιολόγηση, περιμένοντας τα αποτελέσματα των γαλλικών εκλογών, τα οποία είναι σε θέση να τινάξουν στον αέρα τα πάντα. Το σημερινό πρόγραμμα της ΝΔ, εδράζεται πάνω στην πεποίθηση της χρηματοδότησης του ελληνικού προγράμματος από την ευρωζώνη και επίσης πάνω σε έναν ευρύ πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων. Μια κυβέρνηση όμως που θα υποχρεωθεί να διαχειριστεί την επιστροφή στη δραχμή θα έχει εντελώς άλλες προτεραιότητες: την ενίσχυση του κρατικού μηχανισμού, τον απόλυτο έλεγχο της αγοράς και του χρήματος.
Επομένως, μια τέτοια εξέλιξη θα έχει αλλάξει εντελώς τα πολιτικά δεδομένα, με πιθανότατη εξέλιξη την χρησιμοποίηση πολιτικών εφεδρειών εθνικής εμβέλειας, από το πρόσφατο παρελθόν. Η κατάσταση θα έχει ξεφύγει από κάθε έλεγχο και θα απαιτείται κυβέρνηση μιας νέας μεταπολίτευσης.
Δεν πρόκειται λοιπόν για κάποια μεταφυσική εμμονή του Τσίπρα με την καρέκλα της εξουσίας, ούτε για σχέδια εξόδου από το ευρώ, ούτε τίποτα από αυτά τα παλαβά που γράφουν τα αντικυβερνητικά sites. Η κυβέρνηση έχει πολιτικά αποτύχει, αλλά αυτό δεν της στερεί τη δυνατότητα να σχεδιάζει τις κινήσεις της λογικά, όταν βλέπει πως η πορεία της ευρωζώνης δεν είναι διασφαλισμένη. Η Λεπέν έχει 40% πιθανότητες νίκης. Καθόλου μικρή πιθανότητα για να την αγνοήσεις.
Ο Τσίπρας περιμένει. Ο μεγάλος κίνδυνος αυτή τη στιγμή δεν είναι η έξοδος από το ευρώ, αλλά να φορτωθεί κάποιος προσωπικά αυτήν την έξοδο. Επομένως, έτσι όπως εξελίσσονται τα πράγματα, οι γαλλικές εκλογές θα κρίνουν και τις ελληνικές. Και μέχρι το Μάϊο, A bout de souffle, που θάλεγε και ο Γκοντάρ.