Του Γιώργου Αυτιά
Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Παρασκήνιο που κυκλοφόρησε εκτάκτως την Παρασκευή 24/2
Έχεις 100 τετραγωνικά μέτρα επιχείρηση, αλλά δεν πάει καλά; Αυτός ο νέος ασφαλιστικός νόμος το αγνοεί.
Πλέον έρχονται, κατά τον εργατολόγο καθηγητή Αλέξη Μητρόπουλο, «ελάχιστα-τεκμαρτά ποσά ασφαλίστρων που θα εξαρτώνται από την έκταση του καταστήματος, το σημείο, τις πωλήσεις και άλλα πολλά».
Έξι κριτήρια, κατά τη δικηγόρο Ολυμπία Νκολοπούλου, θα ορίζουν πόσα ασφάλιστρα θα πληρώνουν οι επαγγελματίες!
Δείτε τα:
1. Κύκλος εργασιών της επιχείρησης.
2. Είδος της επιχείρησης.
3. Μέγεθος της επιχείρησης.
4. Γεωγραφική θέση της επιχείρησης.
5. Αριθμό των απασχολουμένων.
6. Ωράριο επιχείρησης.
Ουσιαστικά, κατά την κα Νικολοπούλου, «ο κάθε εργοδότης θα καλείται εκ των υστέρων να… πείσει τη διοίκηση του ΕΦΚΑ ότι έχει δηλώσει τους σωστούς εργαζομένους… με αποδείξεις! Όλα αυτά έχουν κάνει εκατοντάδες χιλιάδες επαγγελματίες να χάσουν τον ύπνο τους».
Η εξέλιξη αυτή έχει δύο αναγνώσεις: Η πρώτη ανάγνωση λέει ότι «το κράτος αυθαίρετα θα ορίζει ασφαλιστικές εισφορές σε ανύπαρκτους εργαζομένους, αφού ο τζίρος δεν θα επιτρέπει την απασχόληση αντίστοιχων εργαζομένων με όσους δείχνουν τα τετραγωνικά του καταστήματος… Δεν θα βγαίνουμε και θα κινούμαστε εκ των ενόντων», λένε οι επαγγελματίες.
Η δεύτερη ανάγνωση λέει ότι το ΙΚΑ διαπίστωσε πως «πολλές επιχειρήσεις με υψηλό τζίρο πληρώνουν σχετικώς μικρότερα ποσά εισφορών, αφού δηλώνουν μικρότερο αριθμό εργαζομένων, κατά κανόνα με μερική απασχόληση».
Τι λέει ο νόμος
Το άρθρο 46 του νόμου καθορίζει πλέον «αντικειμενικό σύστημα τεκμαρτού υπολογισμού του ελάχιστου απαιτούμενου αριθμού ημερομισθίων και ποσού εισφορών για κατηγορίες ή κλάδους επιχειρήσεων κατά μήνα λειτουργίας της επιχείρησης ή άλλο χρονικό διάστημα και ανάλογα με τις εκτελούμενες εργασίες και η προσδιοριζόμενη, κατά το σύστημα αυτό, δαπάνη, αποτελεί το ελάχιστο οφειλόμενο ποσό για ασφαλιστικές εισφορές κατά μαχητό τεκμήριο». Κατά τον κ. Μητρόπουλο, «συνάγεται ότι η διοίκηση θα αποφασίζει με ορισμένα κριτήρια (ανάλογα με το είδος της επιχείρησης, τη γεωγραφική θέση της έδρας κ.λπ.) για τον ελάχιστο αριθμό εργαζομένων που οφείλει να απασχολεί ο εργοδότης και αυτός θα καλείται να αποδείξει ότι δεν απαιτείται η ασφάλιση αυτού του ελάχιστου αριθμού εργαζομένων που θα αντιστοιχεί σε συγκεκριμένα ποσά εισφορών, τα οποία όμως θα έχει ήδη καταβάλει!».
Η επίλυση διαφορών
Αν υπάρχει διαφορά ΕΦΚΑ και εργοδότη, δηλαδή κατά τη νομικό Ολυμπία Νικολοπούλου, «το ελάχιστο τεκμαρτό ποσό είναι μεγαλύτερο από τα δηλωθέντα από τον εργοδότη ημερομίσθια, ο εργοδότης μπορεί με ένδικα μέσα να αμφισβητήσει όσα όρισε ο ΕΦΚΑ».
Όλα αυτά, κατά νόμο, εντός διμήνου από την υποβολή της Ανακεφαλαιωτικής Περιοδικής Δήλωσης του επίμαχου σημείου. Αν δεν αμφισβητηθεί ο σχετικός υπολογισμός ή αν απορριφθούν οι αντιρρήσεις του εργοδότη, το επιπλέον ποσό συμψηφίζεται με τις εισφορές που οφείλονται.
Στην περίπτωση απασχόλησης εργαζομένων με μερική απασχόληση, το επιπλέον ποσό μπορεί να συμψηφισθεί με το απαιτούμενο ποσό των εργαζομένων για πλήρη απασχόληση.
Η κυβέρνηση λέει ότι «έτσι δίνονται κίνητρα ασφάλισης περισσότερων εργαζομένων (!)», ενώ οι εργοδότες κάνουν λόγο από την πλευρά τους «για εξουθενωτική διαδικασία η οποία θα φέρει σε δύσκολη σχέση χιλιάδες επαγγελματίες, οι οποίοι για να μην μπουν σε διαδικασία προστίμων, θα πληρώνουν πολλαπλές άδικες εισφορές».
Όλα αυτά θα κινούνται, κατά τον νόμο, υπό τη σκέπη κοινού μητρώου των υπόχρεων καταβολής ασφαλιστικών εισφορών και φόρου εισοδήματος, στο οποίο ενσωματώνονται και εναρμονίζονται οι διαδικασίες εγγραφής, δήλωσης, πληρωμής και βεβαίωσης καταβολής του φόρου εισοδήματος και των ασφαλιστικών εισφορών.
Τεκμαρτός προσδιορισμός
Ρωτήσαμε τον κ. Μητρόπουλο, ο οποίος μας απάντησε για την όλη εξέλιξη. Δείτε τι είπε:
«Πάμε πλέον σε τεκμαρτό προσδιορισμό που ο νόμος ορίζει, ότι η προσδιοριζόμενη κατά το σύστημα αυτό δαπάνη αποτελεί το ελάχιστο οφειλόμενο ποσό για ασφαλιστικές εισφορές κατά μαχητό τεκμήριο. Επιπλέον, καθορίζεται το αντικειμενικό σύστημα τεκμαρτού υπολογισμού για κάθε κατηγορία επιχειρήσεων, η διαδικασία είσπραξης των επιπλέον των δηλωθέντων ποσών εισφορών και κάθε αναγκαίο για την εφαρμογή του παρόντος ειδικότερο ζήτημα. Η κυβέρνηση θέσπισε ρύθμιση που όχι μόνο καθορίζει τον ελάχιστο απαιτούμενο αριθμό ημερομισθίων για εργαζομένους σε επιχειρήσεις (πρακτική που ακολουθείται άλλωστε πολλά έτη στις οικοδομικές εργασίες για όσους ασφαλίζονται στο πρώην ΙΚΑ-τεκμαρτά ημερομίσθια), αλλά και τον ελάχιστο απαιτούμενο αριθμό εργαζομένων στις επιχειρήσεις και μάλιστα με Προεδρικό Διάταγμα! Και για να προλάβουμε όσους πρόκειται να αμφισβητήσουν τα ανωτέρω και ενδεχομένως εκτεθούν, παραθέτουμε απόσπασμα από την αιτιολογική έκθεση του ανωτέρω άρθρου: Με Προεδρικό Διάταγμα, κατόπιν πρότασης του υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, μπορεί να θεσπίζεται ένας ελάχιστος αριθμός εργαζομένων για κατηγορίες ή κλάδους επιχειρήσεων, µέσω της καθιέρωσης ενός ελάχιστου απαιτούμενου αριθμού ημερομισθίων και ποσού εισφορών για αυτές».
Από τα ανωτέρω συνάγεται ότι η διοίκηση θα αποφασίζει με ορισμένα κριτήρια (ανάλογα με το είδος της επιχείρησης, τη γεωγραφική θέση της έδρας κ.λπ.) για τον ελάχιστο αριθμό εργαζομένων που οφείλει να απασχολεί ο εργοδότης και αυτός θα καλείται να αποδείξει ότι δεν απαιτείται η ασφάλιση αυτού του ελάχιστου αριθμού εργαζομένων που θα αντιστοιχεί σε συγκεκριμένα ποσά εισφορών, τα οποία όμως θα έχει ήδη καταβάλει!
Οι μικρομεσαίοι φωνάζουν ότι «ελλοχεύει ο κίνδυνος να ξεκινήσει επιδρομή από πλευράς του ΕΦΚΑ εις βάρος των μικρομεσαίων (κυρίως) επιχειρήσεων, οι οποίες σε συνθήκες κρίσης θα καλούνται αφενός μεν να καταβάλουν εισφορές για εργαζομένους που στην ουσία δεν απασχολούν και αφετέρου, σε περίπτωση αμφισβήτησης, να ζητούν να τους επιστραφούν από το ΕΦΚΑ τα ποσά που θα έχουν ήδη –από αρκετών μηνών– καταβάλει, μόνον όμως εφόσον δεν έχουν άλλες οφειλές στον ΕΦΚΑ ή στην Εφορία (!) και μάλιστα άτοκα, σύμφωνα με το άρθρο 104 του Ν. 4387/2016!
Στο εν λόγω άρθρο ορίζεται ότι «εισφορές που έχουν εισπραχθεί χρεώστα, επιστρέφονται άτοκα στους δικαιούχους, μετά από αίτησή τους. Επιστρέφονται μόνο μετά από συμψηφισμό είτε με επόμενες οφειλόμενες καταβολές βάσει δηλώσεων ΑΠΔ, εντός έτους, είτε με απόσβεση οφειλής τους, κατ’ αρχήν προς το ΙΚΑ-ΕΤΑΜ για οποιονδήποτε λόγο, και στη συνέχεια για οφειλή τους προς άλλους ασφαλιστικούς φορείς και φορολογικές Αρχές».
ΤΑ ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΟΡΙΣΜΟΥ ΤΩΝ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ
Το είδος της επιχείρησης.
Το μέγεθος της εγκατάστασης.
Το ωράριο λειτουργίας.
Η τυχόν εποχιακή φύση της λειτουργίας της επιχείρησης.
Ο κύκλος εργασιών.
Οι αναγκαίες για την εκτέλεση των εργασιών ειδικότητες.
Η γεωγραφική θέση της επιχείρησης.
Η τυχόν εισφορά προσωπικής απασχόλησης από τον εργοδότη ή μέλη της οικογένειάς του ή τους εταίρους εργοδοτικής επιχείρησης.