Η επίσκεψη του γενικού γραμματέα του ΟΗΕ, Πορτογάλου, Αντόνιο Γκουτιέρες, στην Τουρκία, στις 10-11 Φεβρουαρίου 2017, πέρασε σχετικά στα ψιλά. Ωστόσο, ήταν από τις πρώτες που έκανε ως νέος γ.γ., αφότου προ μηνών ανέλαβε τα ηνία του Οργανισμού. Κάτι που δείχνει τη σημασία που αποδίδουν τα Ηνωμένα Έθνη στην κατάσταση που επικρατεί στη χώρα, αλλά και στην γεωπολιτική θέση της στην “καυτή” ζώνη της εγγύς περιοχής. Σήμερα το Antinews αποκαλύπτει τον “απολογισμό” αυτής της επίσκεψης, σύμφωνα με εξαιρετικά ασφαλείς πληροφορίες διπλωματικών πηγών από την έδρα του Οργανισμού στη Νέα Υόρκη.
Από τις συναντήσεις που είχε ο Αντόνιο Γκουτιέρες με τον Ταγίπ Ερντογάν και την τουρκική πολιτική ηγεσία, σύμφωνα με υψηλόβαθμους παράγοντες του ΟΗΕ, προκύπτει σαφής απροθυμία του Τούρκου προέδρου να προχωρήσει στους αναγκαίους συμβιβασμούς, ώστε να προωθηθεί η επίλυση του Κυπριακού. Οι ίδιοι εκτιμούν ότι στόχος της σημερινής τουρκικής ηγεσίας είναι να παρατείνει επ' άπειρον την “εκκρεμότητα” του Κυπριακού. Κι' αυτό, διότι, όπως λέγουν, η Τουρκία θεωρεί συμφέρον της τη διαιώνιση της παρουσίας στρατευμάτων της στη μεγαλόνησο. Εξάλλου, σημειώνουν, είναι το μοναδικό νησί -με σημαντική μάλιστα γεωπολιτική σημασία στην περιοχή- στο οποίο η Τουρκία διαθέτει τεράστιο αριθμό στρατευμάτων και εξοπλισμών. Δεδομένου, λοιπόν, παρατηρούν οι ίδιοι κύκλοι, ότι η στρατιωτική παρουσία της εκεί εξυπηρετεί τους γεωστρατηγικούς στόχους της, η Τουρκία δεν πρόκειται να αλλάξει στάση ούτε μετά το Δημοψήφισμα που οργανώνει ο Ταγίπ Ερντογάν, τον Απρίλιο, για τη μετατροπή του συστήματος σε Προεδρικό, και τη μετατροπή του σε απόλυτο πολιτικό ρυθμιστή.
Αυτές οι επισημάνσεις του ΟΗΕ έρχονται να δείξουν ότι δεν είναι η ελληνική και η ελληνοκυπριακή πλευρά που σαμποτάρουν την επίλυση του Κυπριακού, όπως με περισσή ευκολία ή εσκεμμένα υποστηρίζουν κάποιοι κύκλοι εντός και εκτός της Ελλάδας, αλλά πάνω απ' όλα είναι η ίδια η Τουρκία, για τους δικούς της εσωτερικούς λόγους. Κάτι, βέβαια, που ναι μεν ήταν γνωστό τοις πάσι, αλλά τώρα επιβεβαιώνει ο ίδιος ο ΟΗΕ. Να σημειωθεί ότι ο νέος γενικός γραμματέας του ΟΗΕ, άμα τη αναλήψει των καθηκόντων του, ακολούθησε μια πολύ πιο προσεκτική προσέγγιση στο Κυπριακό. Από την άλλη, όμως, όπως είναι γνωστό, ο ειδικός απεσταλμένος του ΟΗΕ για το Κυπριακό, Μπάρθ Αϊντα, o οποίος είχε οριστεί από τον προηγούμενο γ.γ., Μπαν Κι Μουν, ακολουθούσε και συνεχίζει να ακολουθεί τη γραμμή της εδώ και τώρα επίλυσης του ζητήματος, ενώ συχνά ανοικτά κάνει πλάτες στην Άγκυρα. Το ίδιο πρόσωπο, επίσης, φέρεται να βρίσκεται πίσω από επικοινωνιακές επιθέσεις και δημοσιεύματα σε μεγάλα ξένα ΜΜΕ κατά της Αθήνας.
Σφύριζε αδιάφορα ο Ερντογάν
Εξίσου μεγάλο ενδιαφέρον είχε η συνάντηση Γκουτιέρες – Ερντογάν, σχετικά με την έκκρυθμη κατάσταση στην περιοχή και, βέβαια, το Αιγαίο. Ο κ.Γκουτιέρες φέρεται να κάλεσε τον κ.Ερντογάν να σεβαστεί η Τουρκία το διεθνές Δίκαιο, τη νομιμότητα των συνόρων στην περιοχή (έχει αμφισβητήσει τη Συνθήκη της Λωζάννης και άλλες), και να ακολουθεί την πρακτική της ειρηνικής επίλυσης των διαφορών (Αιγαίο;). Ποια ήταν η αντίδραση του Τούρκου προέδρου; Σύμφωνα με τους ίδιους κύκλους στον ΟΗΕ, ο Ταγίπ Ερντογάν απέφυγε να τοποθετηθεί επί των παροτρύνσεων του κ.Γκουτιέρες.
Κάτι τέτοιο, βέβαια, όπως ήταν αναμενόμενο, δεν προκάλεσε έκπληξη, δεδομένου ότι ο Ερντογάν όποτε “στριμώχνεται” ή δεν θέλει να απαντήσει σε “καυτά” θέματα που του βάζουν, επιλέγει την τακτική να ... σφυρίζει αδιάφορα. Όλα αυτά, ωστόσο, δείχνουν σαφώς τις διαθέσεις του και ότι δεν πρόκειται, στο προσεχές μέλλον τουλάχιστον, να ρίξει τους υψηλούς τόνους της επιθετικής ρητορικής του και των προβοκατσιών.
Στην black list η Τουρκία
Η εκτίμηση που υπάρχει στη Νέα Υόρκη για την κατάσταση στην Τουρκία, είναι ότι η χώρα έχει διολισθήσει ταχύτατα προς την κατεύθυνση της υποβάθμισης του κράτους Δικαίου, στον τομέα της παραβίασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, και στην “παραβατικότητα” εντός και εκτός των συνόρων της. Να σημειωθεί πως, σύμφωνα με πληροφορίες, σύντομα αναμένεται η έκθεση της Επιτροπής Βενετίας, η οποία θα είναι καταπέλτης για την Τουρκία, και, εμμέσως πλην σαφέστατα, της κλείνει το δρόμο προς την Ευρώπη. Λέγεται, μάλιστα, πως η έκθεση – φωτιά είναι ήδη έτοιμη και οι Ευρωπαίοι κοιτάνε πως θα την “σερβίρουν” πιο ήπια στην Άγκυρα!Επίσης, η έκθεση του Ύπατου Αρμοστή του ΟΗΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα, που διόλου κολακευτική θα είναι για την γείτονα.
Επιπλέον, στον ΟΗΕ εκτιμάται ότι σε περίπτωση που πλειοψηφήσει το “Ναι” του Ερντογάν, θα μονιμοποιηθεί και με το νόμο (de jure) πλέον το “καθεστώς έκτακτης ανάγκης” που υπάρχει εδώ και μήνες μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα του καλοκαιριού, στην Τουρκία. Σε περίπτωση “Όχι” (ακόμα όλα παίζονται και τίποτα δεν έχει κριθεί υπέρ Ερντογάν), θεωρείται πολύ πιθανόν ότι η υπάρχουσα αστάθεια στη χώρα θα κλιμακωθεί. Πιστεύουν, επίσης, ότι δεν αποκλείεται να σκάσει και η “οικονομική φούσκα” της Τουρκίας, με σοβαρότατες συνέπειες.
Το βασίλειο της ανασφάλειας
Σε όλα αυτά, οι ίδιοι κύκλοι προσθέτουν το μεγάλο πρόβλημα ανασφάλειας που νοιώθουν οι πολίτες στην Τουρκία, εξαιτίας της δράσης των τζιχαντιστών εντός της χώρας και πλησίον των συνόρων της. Κρίνουν, μάλιστα, πως εφόσον νικηθούν οι δυνάμεις τους στη Συρία και στο Ιράκ, πολλοί από αυτούς θα βρουν καταφύγιο στην Τουρκία, όπου θα συνεχίσουν την τρομοκρατική δράση τους. Η τουρκική ηγεσία, τέλος, έδειξε στον κ.Γκουτιέρες να είναι ιδιαίτερα ανήσυχη για επιθέσεις όπως αυτή της δολοφονίας του Ρώσου πρέσβη στην Τουρκία, και το μακελειό στην ντισκοτέκ “Ρέϊνα”. Όμως, ιδιαίτερα ανήσυχα είναι και τα εντεταλμένα στελέχη του ΟΗΕ στην Τουρκία. Χαρακτηριστικό είναι ότι, σύμφωνα με πληροφορίες, ο ΟΗΕ εγκατέλειψε τα σχέδιά του για την ανέγερση νέου κτιρίου του στην Άγκυρα, και αποφάσισε να νοικιάσει άλλο κτίριο σε ασφαλέστερη περιοχή, στο οποίο, όμως, για λόγους ασφαλείας δεν θα είναι υψωμένη η σημαία του (!). Να σημειωθεί ότι ήδη είχε αρχίσει η κατασκευή του κτιρίου που εγκαταλείφθηκε. Η οικοδόμησή του, μάλιστα, γινόταν με χρηματοδότηση της ίδιας της Τουρκίας (!).