Η γειτονική FYROM βυθίζεται στο χάος. Είναι ακέφαλη χωρίς κυβέρνηση
και κοινοβούλιο. Τώρα ακυρώθηκαν και οι εκλογές για την ανάδειξη τοπικής
αυτοδιοίκησης και έτσι δήμαρχοι και κοινοτάρχες θα μείνουν χωρίς
διαδόχους. Το κακό είναι ότι δεν διαφαίνεται κάποια λύση στον ορίζοντα.
Κυβέρνηση ή νέες εκλογές
Ο πρόεδρος της χώρας Ιβανόφ απέστειλε επιστολή στον πρόεδρο του Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ
για να δώσει εξηγήσεις για την τόσο περιπεπλεγμένη κατάσταση, μιας και
χθες οι 27 ασχολήθηκαν με τις εξελίξεις στα δυτικά Βαλκάνιο στο
Συμβούλιο Κορυφής.
Ο κίνδυνος να μεταδοθεί η πολιτική αστάθεια σε γειτονικές χώρες είναι
μεγάλος. Ο Ιβανόφ αρνείται να δώσει εντολή σχηματισμού κυβέρνησης στο
αντιπολιτευόμενο μέχρι τώρα Σοσιαλδημοκρατικό κόμμα παρά το οποίο έχει 67 από τις 120 έδρες με το επιχείρημα ότι ο συνασπισμός του με τρία αλβανικά κόμματα απειλεί την ενότητα της χώρας.
Η κυβερνητική συμφωνία περιλαμβάνει τη δέσμευση ότι τα αλβανικά, που
ομιλούνται από το 1/3 του πληθυσμού, θα γίνει ισότιμη γλώσσα. Ακόμη και
το δηνάριο, κατά πρωτοφανή τρόπο θα εκδίδεται και στην αλβανική!
Αστυνομικές και στρατιωτικές σημάνσεις θα γράφονται στα σλαβικά και τα αλβανικά, ενώ και στο δικαστήριο θα ομιλείται η αλβανική.
Ούτε οι Βρυξέλλες αλλά ούτε και οι ΗΠΑ, παρά τις έντονες πιέσεις
τους, δεν κατάφεραν να μεταπείσουν τον Ιβάνοφ να δώσει την εντολή.
Εδώ και ένα χρόνο ειδική εισαγγελέας διενεργεί ανακρίσεις σε βάρος
του πρωθυπουργού Γκρουέφσκι, ο οποίος θεωρείται ο πολιτικός πατέρας του
προέδρου Ιβανόφ. Βαρύνεται με τις κατηγορίες της διαφθοράς μεγάλης
κλίμακας και του φιμώματος της δικαιοσύνης και του τύπου.
Τεταμένο το κλίμα
Ο Ιβανόφ αντί να δώσει την εντολή προτιμά την προσφυγή σε νέες εκλογές λίγους μόνο μήνες μετά τις προηγούμενες.
Η Ύπατη Εκπρόσωπος για την Εξωτερική Πολιτική της ΕΕ Φεντερίκα
Μογκερίνι προειδοποίησε πρόσφατα σε επίσκεψή της στα Σκόπια ότι η
κατάσταση στην ΠΓΔΜ μοιάζει με παιγνίδι με τη φωτιά. Διότι εκρηκτική
είναι η κατάσταση των Αλβανών σε όλα τα Βαλκάνια, στη νότια Σερβία, στο Κοσσυφοπέδιο, στο Μαυροβούνιο.
Ακόμη και στη «μητέρα» Αλβανία οι σχέσεις μεταξύ κυβέρνησης και αντιπολίτευσης είναι τεταμένες χωρίς να αποκλείεται η έκρηξη βίας. Οι μνήμες του εθνοτικού πολέμου μεταξύ του σλαβικού και αλβανικού πληθυσμού το 2001 είναι ακόμη ζωντανές. Μόλις πριν δύο χρόνια σε ανταλλαγή πυρών στην τρίτη σε μέγεθος πόλη της χώρας, το Κουμάνοβο, έχασαν τη ζωή τους δεκάδες άνθρωποι σε συγκρούσεις μεταξύ ομάδας Αλβανών με την αστυνομία.
Φωτιές στα Βαλκάνια;
Ο κίνδυνος να σπρωχτεί η FYROM από το χάος στην
διάλυση, είναι κάτι παραπάνω από ορατός. Ο αλβανικός εθνικισμός είναι
βέβαιον ότι επιδιώκει βήμα το βήμα να συγκροτήσει τη μεγάλη Αλβανία, από την FYROM, μέχρι το Κοσσυφοπέδιο, το Μαυροβούνιο, τη Νότιο Σερβία
και όχι μόνο. Το δυστύχημα είναι ότι η μετριοπαθώς εθνικιστική Αλβανική
πλευρά έχει σε αυτήν την κατεύθυνση, μάλλον, την εύνοια της Δύσης.
Να σημειώσουμε επίσης ότι η Αλβανία διαθέτει και μια άλλη υποβοήθηση από την πλευρά της Τουρκίας
και των ισλαμικών και τουρκικών μειονοτήτων στα Βαλκάνια, την ίδια ώρα
που η Τουρκία προκαλεί στο Αιγαίο και διαθέτει στρατεύματα εισβολής όχι
μόνο στην Κύπρο αλλά και την Συρία και το Ιράκ.
Το αίτημα των Αλβανών της FYROM για πλήρη ισοτιμία
στις δύο γλώσσες, θα μπορούσε να χαρακτηριστεί εύλογο αν δεν συνοδευόταν
από αλβανικές διαθέσεις πλήρους αυτονόμησης και διάλυσης της FYROM.
Την ίδια ώρα το κόμμα του Γκρουέφσκι και ο ίδιος προσωπικά,
κατηγορούνται για διαφθορά, κατηγορίες που δεν φαίνεται να είναι
ανυπόστατες και μαζί με την αδιαλλαξία που έχει επιδείξει στην ανεύρεση
θεμιτού συμβιβασμού για το όνομα της χώρας, σκιάζουν την πολιτική του
υπεράσπισης του ενιαίου χαρακτήρα της FYROM και δίνουν τροφή σε
αποσχιστικές τάσεις.
Να τονίσουμε, επίσης, ότι η Ρωσία στηρίζει τον Ιβάνοφ και
αποδοκιμάζει τις παρεμβάσεις της Δύσης και τις επιδιώξεις της Αλβανικής
πλευράς. Γενικότερα η Ρωσία στηρίζει το σλαβικό τόξο των Βαλκανίων και
διατηρεί μια ιδιόμορφη λυκοφιλία με την Τουρκία, ενώ δυστυχώς,
παραμένουν οι μεγάλες αποστάσεις της από την αμερικανο-γερμανική Ελλάδα,
με ευθύνη της τελευταίας.
Ο κίνδυνος ουσιαστικής διάλυσης της FYROM είναι κάτι παραπάνω από ορατός, ενώ πολλοί τον θεωρούν βέβαιο και αμετάστρεπτο.
Αυτή η διάλυση δεν μπορεί, όμως, παρά να γίνει μέσα από αιματηρές
συγκρούσεις που μπορούν να συμπαρασύρουν χώρες όπως την Αλβανία, τη
Σερβία, την Βουλγαρία μέχρι και την Τουρκία και να δώσουν έδαφος για
ανάμιξη και αντιπαράθεση Δύσης – Ρωσίας.
Το συμφέρον της Ελλάδας άλλα και την περιοχής βρίσκεται στη σταθερότητα της FYROM, την ειρηνική συνύπαρξη σλάβων και αλβανών και τη θετική συμβιβαστική επίλυση της διαφοράς στο όνομα της γείτονος.
Η Ελλάδα είναι η μόνη χώρα που δεν έχει και δεν πρέπει να έχει βλέψεις στην γείτονα.
Από κει και πέρα η Ελλάδα για να προωθήσει τα
συμφέροντα της χρειάζεται μια ανεξάρτητη, ευέλικτη μη αγκιστρωμένη
εξωτερική πολιτική και το ανάλογο σφρίγος.
Αν η σταθεροποίηση της FYROM καταστεί τελικά ανεδαφική, τα Βαλκάνια κινδυνεύουν με φωτιές και σε κάθε περίπτωση θα αλλάξουν όψεις και συσχετισμούς.
Η Ελλάδα, όμως, δεν διαθέτει
στρατηγική, επινοητικότητα και ισχυρή βούληση, ώστε να παίξει ένα θετικό
ρόλο στο νέο Βαλκανικό σκηνικό πιονιού σε ένα παιχνίδι που θα το
ορίσουν άλλοι με αυτήν ως θύμα.