Προσεκτική και στατική θέα των μεγάλων στιγμών της ποίησης, της τέχνης, της θρησκείας, της φιλοσοφίας και των άλλων εκδιπλώσεων της ανθρώπινης συνείδησης, πληροφορεί και πείθει πως στα έγκατα της δημιουργικής φοράς αγρυπνεί ένα αδήριτο, απροσδιόριστο, αλλά πραγματικό στοιχείο, το οποίο φανερώνει το λόγο, αποκαλύπτει το ιερό "Είναι" των συναισθημάτων και απογυμνώνει τις εσώτερες αφετηρίες του πάθους...
Αιώνιο συμβαίνον το μυστικό στοιχείο του ανθρώπινου "Είναι", αποτελεί την πεμπτουσία του, καθιστά δυνατή την άμεση σύλληψη της εξωτερικότητας με αρχή τη χωρική ομογένεια. Το αιώνιο, ωστόσο, είναι ασύλληπτο από το σχετικό και από το χρόνο. Αυτό μας πληροφορεί η συνειδησιακή εμπειρία, αυτό βεβαιώνει ο ορθός λόγος.
Ο ορθός λόγος επιφαίνεται ιστορικά, τρέφεται από τα πεπερασμένα ιστορικά σχήματα και μεγέθη, εκφράζεται χθόνια, παράγει την επιστήμη και τόσα άλλα αναμφισβήτητα αγαθά. Οξυμένο όμως βλέμμα άγει στα κρύφια της στατικής συνείδησης,στη χάνουσα άβυσσο,στις πηγές των εμπνεύσεων των μυστικών, των φιλοσόφων, των μουσουργών, των ζωγράφων, των προφητών και των δημιουργικών γενικότερα προσωπικοτήτων.
Ο λόγος, ο ορθός λόγος, είναι τέκνο της αμεσότητας και της εξωτερικότητας των αέναων γάμων του ιερού και της εγκοσμιότητας, απώτερη θέα της σοφίας. Είναι βέβαιο πως το "Είναι" του μυστικού δεν περιγράφεται. Αν περιγραφόταν θα έχανε το μεγαλείο του. Θα ακύρωνε τις ιερότερες συγκινήσεις του ανθρώπινου. Θα αλλοτρίωνε τις συνειδησιακές ανασκιρτήσεις.
Η ρωγμή του μυστικού στοιχείου μαρτυρεί το απερίληπτο λογικά "Είναι" του, ψαύεται αποσπασματικά, κρύβεται και φανερώνεται ως φωτεινή σκιά. Γι' αυτό συνιστά την προυπόθεση και το πλήρωμα της λογικότητας,της ιστορικότητας των συνειδησιακών μας καταστάσεων.
Το φάσκειν παραπέμπει στο αποφάσκειν, το ασθάνεσθαι στο πληρούσθαι, το λέγειν στο σιωπάν. Οι λέξεις αποβάλλουν το ιστορικό τους βάρος, ο κόσμος στον οποίο οι τελευταίες παραπέμπουν αποδιαστέλλονται στον ανέκφραστο κόσμο της αμεσότητας. Το υποκείμενο πεθαίνει ιστορικά και γνωστικά, σμίγει με τη ζωή. Συναντά με την κρύφια διάσταση του χρόνου, τη στιγμή.
Η ρωγμή του μυστικού πληροφορεί και την ταπεινότερη και φτωχότερη ανθρώπινη συνείδηση, αφού το αίσθημα, το συναίσθημα και ο λόγος συνιστούν κοινό μας δώρο και όπλο. Στα κράσπεδα της χαράς και της λύπης, του θαυμασμού και της απόγνωσης, της κατάληψης και της απορίας,ανατέλλει το βασίλειο του πραγματικά συμβαίνοντος, οι ρίζες του οποίου φτάνουν άδηλα, τις πιο πολλές φορές, ως τις τελευταίες ικμάδες της ύπαρξής μας.
Απειτείται μόνο συχνά ο κλυδωνισμός ως πόλεμος, ως θάνατο, ως έρως,ως αμφιβολία, ως αποπλησμονή του καθημερινού, ώστε η αχνή πληροφορία να γίνει θέα, ανάβλεψη, αναψηλάφηση της ρωγμής. Αρρητο το βάθος της ζωής είναι τόσο κοντά μας, όσο δεν μπορούμε να φανταστούμε.
Απαιτείται η υποψία, εκείνη η καταιγιστική υποψία της πενίας και της στέρησης, των δυσβάστακτων προβλημάτων. Τότε ακριβώς η ύπαρξη ανανεώνεται, γιατί το βλέμμα της ξέρει πια να διακρίνει το φως της εγγύτητας των απειρικών μυστηρίων και του μυστικού πληρώματος...