Συντριπτική ήττα για τον Αλέξη Τσίπρα σηματοδοτεί η συμφωνία της Πέμπτης στο Eurogroup. Ο πρωθυπουργός είχε ανεξήγητα θέσει ιδιαιτέρως υψηλά τον πήχη αλλά εν τέλει αυτό που πήρε ήταν μόνο μια δόση και μια υπόσχεση. Τίποτα πέραν αυτών. Κατά τα λοιπά, για το χρέος δεν πήρε τίποτα και φυσικά δεν πρόκειται να πάρει πίσω τα μέτρα όπως απειλούσε.
Ρεπορτάζ: Θεοδόσης Παπανδρέου
Η ΕΚΤ χρειάζεται μεγαλύτερη εξειδίκευση των μέτρων για το χρέος για να αγοράσει ελληνικά ομόλογα, αναφέρει δημοσίευμα του Reuters διαλύοντας τα συννεφάκια πάνω στα οποία ανέβηκε η ελληνική κυβέρνηση διαρρέοντας πως η καταρχήν θετική αντίδραση της τράπεζας πιθανότατα να σήμαινε ένταξη στην ποσοτική χαλάρωση.
«(Η απόφαση του χθεσινού Eurogroup) είναι ένα πολύ θετικό βήμα στη σωστή κατεύθυνση, αλλά χρειάζεται μεγαλύτερη σαφήνεια ως προς το χρέος για να περιληφθεί η Ελλάδα στο πρόγραμμα αγοράς κρατικών ομολόγων», δήλωσε η πηγή. «Χρειαζόμαστε περισσότερη εξειδίκευση των μέτρων για το χρέος», πρόσθεσε.
Η δήλωση αυτή σηματοδοτεί και το ναυάγιο των διαπραγματεύσεων. Η Ελλάδα πήρε αυτά που έδιναν από την αρχή οι δανειστές με μοναδικό επιπλέον την ρήτρα ανάπτυξης και την Αναπτυξιακή Τράπεζα. Μια υπόσχεση που μένει να δούμε αν, πότε και πώς θα υλοποιηθεί.
«Το Eurogroup στηρίζει τις προσπάθειες των ελληνικών αρχών να εργαστούν με τους ευρωπαϊκούς θεσμούς στη δημιουργία μιας Εθνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας που θα συντονίζει την εφαρμογή των δραστηριοτήτων προώθησης και ανάπτυξης», σημειώνεται σχετικά χωρίς καμία διευκρίνιση.
Το Μαξίμου, πάλι, υποστηρίζει πως «η ελληνική πλευρά πήρε αυτά που ήθελε. Υπήρξαν ριζικές αλλαγές σε σχέση με την απόφαση του Eurogroup της 22ας Μαΐου». Όπως σημειώνεται:
1] Το κυριότερο σημείο της απόφασης είναι η –για πρώτη φορά– σαφής δέσμευση του Eurogroup ότι θα υποστηριχθεί η έξοδος της Ελλάδας στις αγορές και η επιτυχής ολοκλήρωση του προγράμματος, με τη δημιουργία, μάλιστα, ενός σημαντικού αποθέματος ρευστότητας για να στηριχθεί η έξοδος της χώρας στις αγορές.
2] Έγινε δεκτή η γαλλική πρόταση για ρήτρα ανάπτυξης που αποτελούσε πάγια διαπραγματευτική θέση της κυβέρνησης από το 2015. Η γαλλική πρόταση ουσιαστικά γεφυρώνει τις διαφορετικές εκτιμήσεις ΔΝΤ και ευρωπαϊκών θεσμών και άρα διασφαλίζει έναντι των αγορών τη βιωσιμότητα του χρέους, αφού το Eurogroup δεσμεύεται ότι τα μέτρα για την απομείωση του χρέους, θα μεταβάλλονται ανάλογα με τη μεταβολή των ρυθμών ανάπτυξης. Ταυτόχρονα, αυτό μετατρέπει τους Ευρωπαίους εταίρους, σε συμμάχους στο στόχο της ανάπτυξης, αφού όσο περισσότερο μεγεθύνεται η ελληνική οικονομία, τόσο λιγότερο θα χρειαστεί να απομειώσουν το χρέος.
3] Αποφασίστηκε περίοδος χάριτος και επέκταση της ωρίμανσης μέχρι 15 χρόνια σίγουρα, και ενδεχομένως για περισσότερο διάστημα, αν δεν επιτευχθούν υψηλοί ρυθμοί ανάπτυξης. Αυτό διασφαλίζεται από την υιοθέτηση της ρήτρας ανάπτυξης.
4] Καθορίστηκαν τα πρωτογενή πλεονάσματα στο 2% από το 2023 και κατά μέσο όρο περίπου στο 2% ως το 2060. Επομένως, προβλέπεται η σταδιακή μείωση των πλεονασμάτων και κάτω από το 2%. Αυτή είναι μία πολύ σημαντική δέσμευση, καθώς προσδιορίζει το ύψος της απαιτούμενης απομείωσης χρέους, η οποία πλέον μπορεί να υπολογισθεί από αγορές και θεσμούς.
Εξάλλου με αυτά τα πρωτογενή πλεονάσματα, η Ελλάδα θα είναι η μόνη χώρα της ΕΕ που θα βρίσκεται σε θετική εξαίρεση από το Σύμφωνο Σταθερότητας, καθώς με βάση αυτό θα υποχρεούνταν να έχει πρωτογενή πλεονάσματα ύψους 2,6% στο μακροπρόθεσμο διάστημα και όχι 2% όπως τελικά συμφωνήθηκε.
5] Υπήρξε δέσμευση για ένα φιλόδοξο πακέτο αναπτυξιακών δράσεων από ευρωπαϊκά κονδύλια που θα δώσει προοπτική υψηλών ρυθμών ανάπτυξης στην ελληνική οικονομία στο μεσοπρόθεσμο διάστημα (2018-2022).
6] Έγινε αποδοχή του πάγιου αιτήματος της κυβέρνησης για ίδρυση Αναπτυξιακής Τράπεζας.
7] Υπήρξε θετική εκτίμηση του ΔΝΤ σε σχέση με τη βιωσιμότητα του χρέους σε αντίθεση με την εκτίμηση της 22ας Μαΐου, όπου το ΔΝΤ θεωρούσε ότι το ελληνικό χρέος δεν βρίσκεται σε τροχιά βιωσιμότητας.
8] Αποφασίστηκε η δόση να είναι μεγαλύτερη από τις χρηματοδοτικές ανάγκες του ελληνικού δημοσίου αφού δίνει τη δυνατότητα για πληρωμές ληξιπρόθεσμων οφειλών ύψους περίπου 1,6 δισ.
Τι ΔΕΝ λέει η κυβέρνηση
Τι δεν λέει, όμως, η κυβέρνηση; Ότι πανηγυρίζει για τα δανεικά που πήρε, λιγότερα από όσα θα μπορούσε να πάρει και πάλι δεν τα πήρε εφάπαξ αλλά τα 800 εκατ. ευρώ θα τα πάρει το φθινόπωρο μετά από… αξιολόγηση. Και αυτό όταν η κυβέρνηση έχει αφαιμάξει την αγορά με τη βαριά φορολογία, αλλά και την παύση πληρωμών που έχει κηρύξει. Εκτός και αν στο Μαξίμου έχουν αποφασίσει να αξιοποιήσουν τα κεφάλαια που έχουν συσσωρεύσει υπό τον φόβο ότι και αυτό το Eurogroup θα ήταν ναυάγιο.
Δεν λέει ότι επί της ουσίας η θέση του ΔΝΤ δεν αλλάζει για αυτό άλλωστε και παραμένει στο πρόγραμμα χωρίς χρηματοδότηση αλλά μόνο με απαιτήσεις. Αποσιωπεί πως η έξοδος στις αγορές δεν είναι πανάκεια και ακόμα δεν έχει αποφασιστεί αλλά θα κριθεί από τις συγκυρίες. Και φυσικά παρουσιάζουν ως μάννα εξ ουρανού την ρήτρα ανάπτυξης αποκρύπτοντας το γεγονός πως αυτό θα μπορούσε κάλλιστα να σημαίνει πως η ανάπτυξη θα ρευστοποιείται προς όφελος των δανειστών και μόνο.