Τι έλεγε στον Μακάριο ο Κίσινγκερ που την σχεδίασε, η στάση των Άγγλων, το «πράσινο φως» στον Ετσεβίτ…
Του Τάσου Κ. Κοντογιαννίδη
Πέρασαν 43 χρόνια από την τουρκική εισβολή και διχοτόμηση της Κύπρου, τέτοιες μέρες του 1974 και οι Μεγάλοι ακόμα αδιαφορούν για λύση του προβλήματος. Σχεδιάστηκε από τον εφιάλτη του Ελληνισμού, αμερικανό υπουργό των Εξωτερικών Κίσινγκερ και με την στήριξη του εκτελέστηκε από τον Τούρκο πρωθυπουργό Ετσεβίτ και φυσικά την ανοχή του άθλιου δικτάτορα Δ. Ιωαννίδη και το άφρον πραξικόπημα κατά του Μακαρίου.
Η πληροφορία που δόθηκε και ήταν καταχωνιασμένη στ’ «αραχνιασμένα ράφια της μνήμης» κάποιων ανθρώπων που την γνώριζαν, βεβαιώνει, ότι το σχέδιο Κίσινγκερ για την Κύπρο, από την διχοτόμηση της οποίας προσδοκούσαν οι ΗΠΑ μελλοντικά διευκολύνσεις λόγω της στρατηγικής της θέσεως, είχε τεθεί σε εφαρμογή και το 1972!
Οι Τούρκοι εισβάλουν στην Κύπρο με τις πλάτες του Κίσινγκερ
Η παγίδα στήθηκε με αφορμή την επιστολή των τριών μητροπολιτών, Κιτίου, Πάφου και Κυρήνειας, που ζητούσαν παραίτηση Μακαρίου από την κοσμική εξουσία και επιστροφή στην αρχιεπισκοπική. Την επιστολή συνέταξαν – και με την παρότρυνση κατευθυνόμενων εξωυπηρεσιακών παραγόντων της Κύπρου – και την απέστειλαν στον αρχηγό της Χούντας Γ. Παπαδόπουλο την 1-3-1972.
Στην καλοστημένη παγίδα, απέμενε να «τσιμπήσει» ο Παπαδόπουλος που έβλεπε την κίνηση των τριών μητροπολιτών «πολύ ενδιαφέρουσα, έχουσα βάσιν δικαίου… εξυπηρετούσα τα εθνικά συμφέροντα», που ήταν η απομάκρυνση του Μακαρίου και η… Ένωση της Κύπρου μετά της Ελλάδος…
Παπαδόπουλος και Ιωαννίδης, ο πρώτος απέφυγε την παγίδα, όχι όμως και ο δεύτερος
Ο Παπαδόπουλος συγκάλεσε το «Συμβούλιο Στέμματος» υπό την προεδρία του Ζωϊτάκη, για να συζητηθεί η επιστολή. Πριν τη συνεδρίαση, ο Παττακός δέχτηκε προσωπικό τηλεφώνημα από τον πρέσβη στο Λονδίνο στρατηγό Σορόκο που του διαμήνυε ότι, «η βρετανική κυβέρνηση είναι αντίθετη στην ανατροπή του Μακαρίου και θα αντιδράσει αν η Ελλάδα ενδώσει στο αίτημα των τριών μητροπολιτών».
Ο Παττακός θεώρησε πολύ σοβαρή την πληροφορία και ζήτησε από τον Σορόκο να έλθει στην Αθήνα για διαβουλεύσεις. Η Συνεδρίαση του Συμβουλίου Στέμματος έγινε με τον Γ. Παπαδόπουλο να ακούει τις γνώμες όλων. Μόνο ο Παττακός και ο Ξανθόπουλος-Παλαμάς εξέφρασαν ζωηρές επιφυλάξεις.
Η συνεδρίαση έληξε χωρίς να ληφθεί απόφαση και την επομένη ο Παπαδόπουλος δέχτηκε Παττακό και Σορόκο, άκουσε τις αντιδράσεις και το δυσμενές αντίκτυπο που θα είχε στο εξωτερικό μια τέτοια ενέργεια. Ο Παπαδόπουλος επείσθη, και δεν έπεσε στην παγίδα των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών, που έβαλαν δύο έτη μετά, στον Ιωαννίδη. Εκείνος που πίεσε τον Σορόκο φορτικά, να μιλήσει στον Παττακό, για να προλάβουμε εθνικές περιπέτειες, ήταν ο πρέσβης Λεωνίδας Παπάγος.
Πριν πεθάνει ο Βρετανός πρωθυπουργός Τζαίημς Κάλαχαν σε μια αποκαλυπτική ομολογία του είπε: « Η κρίση στην Κύπρο τον Ιούλιο του 1974 μου έδωσε τις πλέον εφιαλτικές στιγμές της πολιτικής μου καριέρας. Η βρετανική κυβέρνηση είχε στείλει τότε σημαντική ναυτική δύναμη και ζήτησε από τις ΗΠΑ να συμμετάσχουν με τον 6ο Στόλο σε κοινή επιχείρηση παρέμβασης για να εμποδίσουν την τουρκική εισβολή. Ο Κίσινγκερ, όχι μόνο απάντησε αρνητικά στο Σχέδιο μας, αλλά απείλησε και με αυστηρό βέτο!»
Ο Τούρκος πρωθυπουργός Ετσεβίτ ενήργησε ανενόχλητος…
Λίγο πριν από την εισβολή, ο Αμερικανός πρέσβης στην Αθήνα Τάσκα, μόλις μαθαίνει την προετοιμασία των Τούρκων, στέλνει επείγον τηλεγράφημα στον Κίσινγκερ και του ζητεί να τεθεί ο 6ος Στόλος ανάμεσα σε Τουρκία και Κύπρο για να εμποδίσει την απόβαση. Ο Κίσινγκερ του απαντά πολύ θυμωμένα: «Σταμάτα να είσαι τόσο συναισθηματικός με τους Έλληνες!»
Με το άνοιγμα των Αρχείων του Σταίητ Ντηπάρτμεντ φάνηκε ο βρώμικος ρόλος του Κίσινγκερ απέναντι στον Ελληνισμό. «Αποκοίμιζε» τον πρόεδρο Νίξον με τις δήθεν ανησυχίες του ότι ο Μακάριος θα στραφεί τώρα στον κομμουνισμό και στο Ανατολικό μπλοκ και εισηγείτο να κρατηθεί μακριά από την Κύπρο!
Το πόσο γλοιώδης και κυνική ήταν η συμπεριφορά του απέναντι στον Μακάριο, φαίνεται από τον διάλογο που είχαν όταν συναντήθηκαν παρουσία του πρέσβη στην Κύπρο Ουίλιαμ Κρόφορντ:
Ο Τζαίημς Κάλαχαν, λέει ότι εμπόδισε…
Κίσινγκερ: «Μακαριότατε, είμαι πολύ χαρούμενος που σε καλωσορίζω στην Ουάσιγκτον. Θέλω να ξέρεις ότι έχουμε μεγάλο σεβασμό για σένα. Αισθανόμαστε ότι είσαι πολύ μεγάλος για το νησί σου. Μάλιστα εάν το επιλέξεις, θα μπορούσες υποθέτω να γίνεις πρόεδρος ή πρωθυπουργός της Ελλάδος… Τώρα, εάν Μακαριότατε ήσουν Γ.Γ. της Σοβιετικής Ένωσης, αυτό θα μας δημιουργούσε μεγάλα προβλήματα έχοντας κάποιον αντίπαλο σαν κι εσένα. Μακαριότατε όταν είμαι μαζί σου πραγματικά αισθάνομαι ότι μου αρέσεις…»
Μακάριος: «Δρ Κίσινγκερ, αυτό θα διαρκέσει μόνο για περίπου πέντε λεπτά, αφού χωρίσουμε. Έτσι δεν είναι;» Το χαμόγελο του Δόκτορα πάγωσε στο πρόσωπό του…
*** Τάσος Κ. Κοντογιαννίδης- akontogiannidis@yahoo.gr
Στη βασική φωτογραφία : Ο Χένρυ Κίσινγκερ, όταν… κολάκευε τον πρόεδρο Μακάριο.