Του Στέλιου Συρμόγλου
Ο τίτλος του σημερινού κειμένου μπορεί να θεωρηθεί μακάβριος, για όσους σπεύσουν στο πλαίσιο της θερινής ραστώνης και μιας μόνιμης αποφυγής της ίδιας της αλήθειας τους που συνδέεται άρρηκτα με την αδράνεια, να χαρακτηρίσουν τούτες τις σκέψεις ως πεσιμιστικές.
Σε τούτη τη χώρα η σύγκρουση ανάμεσα στο εφικτό και το αφηρημένο γίνεται με λεξικογραφικές παραστάσεις. Και μόνο η ενεργητική φωνή κάποιων σκεπτόμενων ορίζει τις προυποθέσεις για ξεκάθαρη συμμετοχή σε μια προβληματική γι' αυτό που ο Σεφέρης ονόμαζε "κατακόρυφη πτώση του Ελληνισμού".
Αποκτάμε συνείδηση της ιστορικής μας ύπαρξης στο βαθμό που έχουμε επίγνωση της εξ' αντικειμένου ανέλιξης του ιστορικού Γίγνεσθαι. Ο ιστορικός χρόνος διαρρέει. Αδιάκοπα διέρχεται το ιστορικό Μέλλον από την αφαιρετικά σχηματοποιημένη γραμμή του Παρόντος και μετατρέπεται σε σε ιστορικό Παρελθόν.
Η επισώρευση αυτή σε συνδυασμό με την κοινωνική αδράνεια, αλλά και η προεξοφλούμενη εξακολούθησή της, καταλήγει να κάνει καταθλιπτικό το βάρος της "μακροιστορίας". Το άγχος του Ελληνα επιτείνεται ανάλογα.
Πολιτικές πομφολυγώδεις εκτιμήσεις ή εσχατολογικές κατασκευές μπορούν να προσφέρουν παρηγοριά μόνον σε κλειστά περιβάλλοντα. Ο πραγματικός διανοητής θεωρεί την ιστορία και είναι επίσης μέσα σ' αυτή. Κατ' ακολουθίαν ο στοχασμός του είναι γόνιμος, όταν συμμετέχει οργανικά με το έργο του ή τις σκέψεις του στο "Πάθος της ιστορίας"
Αυτό που χρειάζεται τούτος ο τόπος είναι ο ωμός ρεαλισμός και η αδίστακτη καταλυτική ειρωνεία των σκεπτόμενων ανθρώπων κι όχι η "φοβία" της έκφρασης και των λέξεων που για τους ονειροβάτες αποπνέουν πεσιμισμό.
Οταν στη θέση της αμφιβολίας, ο μηδενισμός της πολιτικής "βάζει τη φοβία και την απόγνωση", τότε καταλύεται κάθε είδος αξιοκρατίας και κάθε παραγωγή σκέψης, για να οδηγηθούμε στην ηθική δικαίωση του γελοίου.