Τους
τελευταίους μήνες, τα παράπονα των καταναλωτών προς την ΕΚΠΟΙΖΩ για
τους λογαριασμούς του ηλεκτρικού ρεύματος έχουν αυξηθεί. Κατά κύριο λόγο, διαμαρτύρονται για την αδιαφάνεια των λογαριασμών και για τις υπέρογκες και άδικες χρεώσεις.
Από έρευνα που διενήργησε η ΕΚΠΟΙΖΩ διαπιστώθηκε ότι η αγορά ενέργειας δεν λειτουργεί πάντα προς όφελος των καταναλωτών και εμφανίζει σοβαρές δυσλειτουργίες που πρέπει άμεσα να αποκατασταθούν.
Ειδικότερα, παρατηρούνται:
- Αθέμιτες εμπορικές πρακτικές από ορισμένους παρόχους τόσο κατά τη διαφήμιση των υπηρεσιών όσο και κατά την προσφορά τους στους καταναλωτές. Για παράδειγμα, κάποιοι ισχυρίζονται ότι προσφέρουν το φθηνότερο ρεύμα στην αγορά ενέργειας, άλλοι υπόσχονται δωροεπιταγές 100 ευρώ για αγορές σε Super Market, ενώ σε μια περίπτωση τουλάχιστον ο καταναλωτής δεν την έλαβε ποτέ κτλ.
- Ελλιπής ενημέρωση των καταναλωτών πριν τη σύναψη της σύμβασης, με στόχο την προσέλκυση όσο το δυνατόν περισσότερων πελατών. Για παράδειγμα δεν αναφέρουν στον καταναλωτή την “ποινή” που θα κληθεί να πληρώσει σε περίπτωση διακοπής του συμβολαίου του πριν από τη λήξη του συμφωνημένου χρόνου, ή ότι η προσφερόμενη χαμηλή τιμή της κιλοβατώρας (kWh) ισχύει για ορισμένους μήνες, ή ότι στον λογαριασμό υπάρχει χρέωση με την ένδειξη “ρήτρα αναπροσαρμογής”, για την ύπαρξη και τον τρόπο λειτουργίας της οποίας δεν ενημερώθηκε πριν τη σύναψη της σύμβασης.
- Αδιαφάνεια των χρεώσεων και του τρόπου υπολογισμού τους, όπως αποτυπώνονται στους λογαριασμούς ρεύματος και στα συμβόλαια που υπογράφουν οι καταναλωτές. Οι συμβάσεις των περισσότερων παρόχων είναι πολυσέλιδες, με δυσνόητους όρους και με ψιλά γράμματα. Οι δε λογαριασμοί των περισσότερων εναλλακτικών παρόχων δεν αναφέρουν τον τρόπο υπολογισμού των ρυθμιζόμενων χρεώσεων. Θα μπορούσαν πχ να αναφέρουν ότι οι ΥΚΩ (Υπηρεσίες Κοινής Ωφέλειας) υπολογίζονται πολλαπλασιάζοντας τον αριθμό των κιλοβατώρων με την τιμή μονάδας(1.200 kWh X 0,00699 = 8,4 ευρώ).
- Δεν υπάρχει στους λογαριασμούς όλων των προμηθευτών πίνακας με το ενεργειακό μίγμα, παραβιάζοντας έτσι την εθνική και κοινοτική νομοθεσία.
- Πολλοί προμηθευτές δεν διαθέτουν υποδείγματα λογαριασμών για το κάθε πακέτο προσφοράς στην ιστοσελίδα τους, έτσι ώστε ο καταναλωτής να ενημερώνεται ορθά και να μπορεί να συγκρίνει και να επιλέγει τον προμηθευτή σύμφωνα με τις ανάγκες του.
- Ορισμένοι προμηθευτές προβαίνουν σε επιμερισμό των Ρυθμιζόμενων Χρεώσεων κατά μήνα, γεγονός που καθιστά το λογαριασμό αδιαφανή και προκαλεί σύγχυση στον καταναλωτή, δεδομένου ότι οι χρεώσεις αυτές εξαρτώνται από την κατανάλωση, όπως μετράται κάθε τέσσερις μήνες και ως εκ τούτου καθίσταται δυσχερής η σύγκριση μεταξύ εναλλακτικών προμηθευτών. Η υιοθέτηση μιας κοινής πολιτικής ως προς τη μεθοδολογία του υπολογισμού των χρεώσεων από όλους τους προμηθευτές συνιστά αυτονόητη υποχρέωση της Πολιτείας προς την κατεύθυνση προστασίας του καταναλωτή.
Στα παραπάνω πρέπει να προστεθούν και οι υπέρογκες, κατά τα τελευταία χρόνια, αυξήσεις των λεγόμενων “Ρυθμιζόμενων Χρεώσεων", ιδίως των ΥΚΩ, (Υπηρεσίες Κοινής Ωφέλειας) που αφορούν στα μη διασυνδεδεμένα νησιά και στο κοινωνικό τιμολόγιο, ΕΤΜΕΑΡ (Ειδικό Τέλος Μείωσης Εκπομπών Αέριων Ρύπων, που αφορά στις Ανανεώσιμες πηγές ενέργειας) και χρεώσεων υπέρ τρίτων,
(ΕΡΤ και Δήμων). Οι χρεώσεις αυτές συχνά διπλασιάζουν τους λογαριασμούς
ρεύματος και επιβαρύνουν τον καταναλωτή με τρόπο μη δίκαιο, νόμιμο και
συνταγματικά κατοχυρωμένο.
Οι χρεώσεις αυτές δεν έχουν καμία σχέση με τον τομέα της ενέργειας,
διαστρεβλώνουν τη φύση και τη λειτουργία της ενέργειας ως κοινωνικό και
οικονομικό αγαθό και επιβαρύνουν δυσανάλογα τους καταναλωτές με επιπλέον
υποχρεώσεις και έξοδα. Εκτός αυτών, στο πλαίσιο απελευθέρωσης της αγοράς ενεργειακού εφοδιασμού, η
ΕΕ έχει καθορίσει ένα σύνολο δικαιωμάτων που απολαμβάνουν όλοι οι
πολίτες της ΕΕ ως καταναλωτές ενέργειας, τα οποία βρίσκονται σε πλήρη
δυσαρμονία με τη φύση και το σκοπό των ως άνω χρεώσεων.
Ειδικότερα,
η εθνική νομοθεσία, μέσω του Ευρωπαϊκού κανονιστικού πλαισίου,
εξασφαλίζει στον καταναλωτή, μεταξύ άλλων, το δικαίωμά του για:
1. ενεργειακή μετάβαση προς καθαρές μορφές ενέργειας, πιο «φιλικές» στο περιβάλλον,
2. απρόσκοπτη και αδιάκοπη παροχή ηλεκτρισμού μη υποκείμενη σε διακρίσεις, ώστε να προστατευθούν και οι πιο ευαίσθητοι καταναλωτές,
3. αποδοτική χρήση ενέργειας ως προς την επιλογή της πιο συμφέρουσας λύσης από μέρους του καταναλωτή για την παρακολούθηση και διαχείριση της ενέργειας,
4. προνόμια της χρήσης ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές,
5. λύσεις και ενέργειες για την αντιμετώπιση της ενεργειακής φτώχειας και τέλος
6. αναβάθμιση των καταναλωτών σε ενεργούς καταναλωτές,
δηλ. κεντρικούς παίκτες στις αγορές ενέργειας του μέλλοντος, αυξάνοντας
τη διαφάνεια και παρέχοντας μεγαλύτερες ευκαιρίες στην κοινωνία να
συμμετέχει πιο ενεργά και να χρεώνονται οι καταναλωτές με βάση την
πραγματική κατανάλωση
Για την αντιμετώπιση των παραπάνω ζητημάτων, η ΕΚΠΟΙΖΩ είχε αποστείλει ήδη
από την 29 Μαΐου 2107 επιστολή προς τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (ΡΑΕ),
με κοινοποίηση στα αρμόδια Υπουργεία (Περιβάλλοντος & Ενέργειας και
Οικονομίας & Ανάπτυξης) και στη Γενική Γραμματεία Εμπορίου και
Προστασίας Καταναλωτή, χωρίς να έχει λάβει μέχρι τώρα καμία απάντηση.
Ακόμα, από την 17 Ιουλίου 2017 έχει ζητήσει συνάντηση
από τον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας για να συζητηθούν οι
προτάσεις μας περί κατάργησης των χρεώσεων υπέρ τρίτων, των ΥΚΩ και του
ΕΤΜΕΑΡ, επίσης χωρίς κάποια απάντηση μέχρι σήμερα.
Για τους λόγους αυτούς, η ΕΚΠΟΙΖΩ επανέρχεται στο θέμα προτρέποντας:
- την Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας και την Γενική Γραμματεία Εμπορίου και Προστασίας Καταναλωτή να παρέμβουν, υποχρεώνοντας τους προμηθευτές ηλεκτρικού ρεύματος να αναπροσαρμόσουν τους λογαριασμούς, ώστε να είναι αναλυτικοί, σαφείς, κατανοητοί, πλήρεις και να εμπεριέχουν όλες τις πληροφορίες που είναι απαραίτητες για την κατανόησή τους,
- τα συναρμόδια Υπουργεία να προβούν σε κατάργηση κάποιων από τις “Ρυθμιζόμενες Χρεώσεις” ιδίως του ΕΤΜΕΑΡ, ΥΚΩ, και λοιπών Χρεώσεων, ώστε να αποκατασταθούν οι άδικες και υπερβολικά υψηλές χρεώσεις που επιβαρύνουν τους λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύματος.
- τους καταναλωτές να καταγγέλλουν στην ΕΚΠΟΙΖΩ κάθε πρόβλημα που αντιμετωπίζουν με τους παρόχους ηλεκτρικής ενέργειας και τους σχετικούς λογαριασμούς
Τέλος, η ΕΚΠΟΙΖΩ θα επανέρχεται τακτικά στο θέμα της ενέργειας, ενημερώνοντας τους καταναλωτές για τα δικαιώματα τους, όπως αυτά απορρέουν από την κοινοτική και εθνική νομοθεσία, διεκδικώντας την πλήρη και σύννομη εφαρμογή της.