Του Δημήτρη Κωνσταντακόπουλου
Θα (ξανα)παλαβώσει ο ελληνικός λαός με τη διαρκή εκπομπή ανοησιών και ανακριβειών από τους πολιτικούς και τις τηλεοράσεις του, αυτή τη φορά για το όνομα της πΓΔΜ.
Ακούω αίφνης από ορισμένους φίλους της «αριστεράς», ότι τα ονόματα δεν έχουν σημασία. Αλήθεια; Τότε γιατί η ελληνική κομμουνιστογενής αριστερά διεξήγαγε έναν δεκαετή άγριο εμφύλιο για τη χρήση των ονομάτων ΚΚΕ, ΚΚΕ Εξωτερικού και ΚΚΕ Εσωτερικού, μετά τη διάσπαση του ΚΚΕ το 1968;
Μεσούσης της δικτατορίας, στελέχη της Αριστεράς που είναι και σήμερα ανώτερα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ, αφιέρωναν όλη τους την ενέργεια στη μάχη για το όνομα, συχνά χρησιμοποιώντας και μεθόδους που δεν θέλω τώρα να αναφέρω.
Ο Γιάνης Βαρουφάκης από την πλευρά του μας εξηγεί πολλά και διάφορα, με αφορμή το μακεδονικό, στην «Εφημερίδα των Συντακτών», καταλήγοντας με ένα γράμμα του Τάκη Μίχα, κατά τον οποίο… η ισπανική κυριαρχία στη Λατινική Αμερική ήταν πολύ χειρότερη από την Οθωμανική κυριαρχία στην Ελλάδα! Τώρα τι να πω εγώ; Με έχουν απλώς προ πολλού υπερβεί αυτά που ακούω και διαβάζω.
Στην Οξφόρδη, υπάρχει η Καλυψώ Νικολαϊδου που έχει βαλθεί κι αυτή να λύσει τα προβλήματα της Κύπρου και της Μακεδονίας, κάνει κατά καιρούς σεμινάρια στα οποία έχει συμμετάσχει και ο δικός μας ο κ. Κοτζιάς, του οποίου πάντως οι τόσοι πολλοί όψιμοι θαυμαστές δεν ενδιαφέρονται να μάθουν τι ακριβώς έχει υποστηρίξει εις τας Ευρώπας.
Εγώ την Καλυψώ δεν τη ξέρω, ούτε έχω άποψη για τη δουλειά της. Το μόνο που θα της έλεγα είναι ότι «εδώ είναι Βαλκάνια, δεν είναι παίξε γέλασε». Αλλιώτικα μοιάζουνε τα προβλήματα όταν περπατάς και φιλοσοφείς εν ασφαλεία, στο κέντρο της πάλαι ποτέ Βρετανικής Αυτοκρατορίας (που ματοκύλησε τον κόσμο, μη το ξεχνάμε, μέχρι και στους Κινέζους έκαναν πόλεμο για να τους υποχρεώσουν να καταναλώνουν όπιο), κάπου μεταξύ Κέιμπριτζ και Οξφόρδης, κι άλλο να ζεις στα κατεστραμμένα από 25 χρόνια νεοαποικιακών επεμβάσεων Βαλκάνια.
Λέει σε ένα άρθρο της η Καλυψώ, γιατί όχι Νέα Μακεδονία. Πειράζει κανέναν η Νέα Υόρκη; Φοβούμεθα ότι μας κάνει πλάκα, μπορεί και στον εαυτό της. Όλο το πρόβλημα με το όνομα είναι ότι μπορεί να γίνει φορέας επεκτατικών βλέψεων και αλυτρωτικών ιδεολογημάτων τα οποία δεν τα φανταζόμαστε εμείς, έχουν διατυπωθεί. Δεν ξέρουμε αντίθετα κανέναν από τη Νέα Υόρκη που να είχε επεκτατικές βλέψεις στην Υόρκη!
Το χειρότερο είναι ότι αυτά συμβαίνουν ενώ το σύνολο της ευρύτερης περιοχής στην οποία ανήκουμε, προς όλες τις κατευθύνσεις, επιδίδεται σε αιματηρές κοπτοραπτικές εθνών και κρατών (από την Ισπανία στην Ουκρανία, από τη Γιουγκοσλαβία μέχρι την Τουρκία και το Ιράκ). Δεν αφήνουμε τα πειράματα αδέρφια, ή μήπως δεν έχουμε άλλα προβλήματα να αντιμετωπίσουμε τώρα;
Η Καλυψώ δεν θέλει να λύσει το πρόβλημα, δηλαδή να πείσει τους Σλαβομακεδόνες για το άδικο των επεκτατικών βλέψεων και αλυτρωτικών σχημάτων, που αυτοί θεωρούν απαραίτητα για την επιβίωση του μικροσκοπικού και απειλούμενου κρατιδίου που τους άφησε παρακαταθήκη η εγκληματική διάλυση της πολυεθνικής Γιουγκοσλαβίας. Προσπαθεί να λύσει το πρόβλημα πείθοντας τους Έλληνες ότι δεν έχουν τίποτα να φοβηθούν από το Νέα Μακεδονία, γιατί μπορεί να είναι όσο ανώδυνη είναι και η Νέα Υόρκη.
Μόνο που κανείς δεν θα εμποδίσει τους Σλαβομακεδόνες να συνεχίσουν να υποστηρίζουν ότι η Νέα Μακεδονία είναι η συνέχεια της παλαιάς από την οποία εξεδιώχθησαν και της οποίας είναι οι νόμιμοι κάτοικοι, η γηγενής εθνότης (όπως η Νέα Σμύρνη φτιάχτηκε για να θυμίζει την ελληνική Σμύρνη).
Βεβαίως και η Καλυψώ τη δουλειά της κάνει. Αφού καταστρέψαμε την πολυεθνική Γιουγκοσλαβία και καταλύσαμε την έκρηξη των εθνικισμών, τώρα παραπονιόμαστε δήθεν με το αποτέλεσμα όταν δεν μας βολεύει, αλλά το υποδαυλίζουμε όταν το θεωρούμε χρήσιμο. Χρησιμοποιήσαμε τους εθνισμούς και τους εθνικισμούς των μεν εναντίον των εθνισμών και των εθνικισμών των δε (Κροάτες, Σλοβένοι, Βοσνιο-Μουσουλμάνοι, Αλβανοί εναντίον Σέρβων) για να καταστρέψουμε και να αποικιοποιήσουμε τη Γιουγκοσλαβία, τώρα που το πετύχαμε θέλουμε να ξεχάσουν όλοι όσους εθνικισμούς, και εθνισμούς ακόμα δεν εξυπηρετούν το Imperium, και τη συνεχιζόμενη πολιτική διάλυσης των εθνών και αρπαγής των κρατών, αλλά να συνεχίσουν να θυμούνται όσους την εξυπηρετούν, ώστε όλη η περιοχή να γεμίσει μικροσκοπικές αποικίες, προτεκτοράτα του ΝΑΤΟ και της Δύσης. Μιλάμε για τον «εθνικισμό» των Σέρβων, των Ελλήνων, των Ρώσων, όχι όμως για τον εθνικισμό των Κροατών, των Αλβανών και των Γερμανών. Όσο για τους Εγγλέζους, τους Αμερικανούς και άλλους, δεν υφίσταται καν η έννοια, όχι η κατηγορία του εθνικισμού. Αυτοί θεωρούν όλο τον πλανήτη ως δική τους χώρα. Επεμβαίνουν παντού για να μας σώσουν, έχουν γκρεμίσει τη μισή Μέση Ανατολή και απειλούν ακόμα και με πυρηνικούς πολέμους. Εδώ, υποτίθεται ότι λύνουν τώρα τις διαφορές Αθηνών και Σκοπίων.
Για να τα κάνει αυτά η Καλυψώ είναι, από τη φύση του έργου που έχει αναλάβει, υποχρεωμένη, ανεξαρτήτως προθέσεων, να αρχίσει να μεταβάλλεται σε Προκρούστη και να μιλάει περί Νέας Υόρκης, Νέας Ζηλανδίας και Νέας Καληδονίας. Γιατί βεβαίως δεν θέλει να θίξει το «αρχικό αίτιο», τη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας για σκοπούς μιας αποικιοποίησης της περιοχής που η Δύση θέλει να συνεχίσει τώρα, και με τον τρόπο που επιδιώκει να «λύσει» το μακεδονικό. Όπως και στην Κύπρο, που επίσης ενδιαφέρει την Καλυψώ, όπου, αφού δημιούργησε με τις δικές της επεμβάσεις (Ζυρίχη, πραξικόπημα και εισβολή 1974) το πρόβλημα, γιατί δεν δεχόταν την αυτοδιάθεση των Κυπρίων, τώρα θέλει να το «λύσει» παίρνοντας όλο το νησί και όχι μόνο τον Βορρά του από την κυριαρχία του κυπριακού λαού. Άλλοι μάλιστα, εξ Εσπερίας κινούμενοι και χρηματοδοτούμενοι, προχωράνε περισσότερο από την Καλυψώ και προσπαθούν να κάνουν ψυχανάλυση και ενοχοποίηση των θυμάτων του ιμπεριαλισμού, εισάγουν κατηγορίες «Εγώ» και «άλλος» στη γεωπολιτική κλπ. και βγάζοντας ένα σκασμό λεφτά με όλα αυτά.
Στην κατάσταση που είναι η Ελλάδα και η πΓΔΜ, το τελευταίο πρόβλημα που ενδιαφέρει τους πολίτες των δύο χωρών είναι να λύσουν το πρόβλημα του ονόματος, που δεν δημιουργεί άλλωστε κανένα ζωτικό πρόβλημα για τις διμερείς σχέσεις. Σχεδόν όλες οι βαλκανικές χώρες (της Ελλάδος περιλαμβανομένης και επίσης της Μολδαβίας και της Ουκρανίας) είναι σήμερα προτεκτοράτα (μερική εξαίρεση η Σερβία), οι φτωχότερες και πιο λεηλατημένες από τους Δυτικούς σε όλη την Ευρώπη. Αυτό είναι το πρόβλημα που θα έπρεπε να απασχολεί τους πολιτικούς της περιοχής, και πως θα συνεργασθούν για να το αντιμετωπίσουν, όχι η άρση των εμποδίων στην επέκταση του ΝΑΤΟ και τον πόλεμο με τη Ρωσία.
Η λύση του προβλήματος του ονόματος ενδιαφέρει μόνον τους αξιωματούχους των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ που θέλουν να ελέγξουν πλήρως όποιους εναπομείναντες θύλακες κρατικής κυριαρχίας στα Βαλκάνια, να στραγγαλίσουν τη Σερβία, να αποβάλλουν κάθε ρωσική επιρροή από τη χερσόνησο και να την κάνουν ολόκληρη βάση περικύκλωσης και πολέμου με τη Μόσχα.
Ο Τραμπ (και πριν από αυτόν ο Ομπάμα) δεν κάνει τίποτα άλλο από αυτό που έκανε ο Χίτλερ, με πολύ διαφορετικά μέσα, προτού επιτεθεί στη σοβιετική Ρωσία το 1941, ακριβώς για να μπορέσει να της επιτεθεί απερίσπαστος. Κατέλαβε δηλαδή την Σερβία και την Ελλάδα, χάνοντας μάλιστα πολύτιμο χρόνο και δυνάμεις σε αυτή την επιχείρηση. Τι είχα Παντελάκη μου, τι είχα Παντελή μου. Η γεωγραφία δεν αλλάζει και συμβάλλει συχνά στην επανάληψη, με άλλη μορφή, και της ιστορίας.
Αυτωνών το πρόβλημα θέλει να λύσει και η Καλυψώ και, δυστυχώς, και ο κ. Κοτζιάς, τη συνέχιση δηλαδή της αποικιοποίησης των Βαλκανίων (που επεκτάθηκε τώρα και στα παλαιά μέλη της ΕΕ όπως η Ελλάδα) και γι’ αυτό κινδυνεύουν να οδηγηθούν στη διατήρηση, έστω συγκαλυμμένη, κάτω από το «Νέα Μακεδονία», των αλυτρωτικών βλέψεων και την παραίτηση των Ελλήνων από τη θεμιτή αξίωσή τους να μην υπάρχουν κρυμμένες στο όνομα αυτές οι βλέψεις.
Ορισμένοι έχουν την άποψη ότι δεν έχει σημασία το όνομα που θα αναγνωρισθεί τελικά η πΓΔΜ και άρα μπορεί να αναγνωρισθεί με το όνομα που επιθυμεί η ίδια. Όποιος έχει αυτή την άποψη είναι τουλάχιστο ειλικρινής και συνεπής προς τον εαυτό του.
Όποιος όμως προτείνει σύνθετη ονομασία, όπως εν προκειμένω η κυβέρνηση και τα βασικά κόμματα της χώρας, αναγνωρίζει ότι υφίσταται κάποιο πρόβλημα με την ονομασία, γι’ αυτό και κάνει διαπραγματεύσεις. Αλλιώς θα αναγνώριζε τα Σκόπια ως «Δημοκρατία της Μακεδονίας». Αλλά τότε πρέπει να προτείνει όνομα που να αναιρεί τις επεκτατικές βλέψεις και να ικανοποιεί τις θεμιτές ανησυχίες του ελληνικού λαού. Και το όνομα αυτό πρέπει να αναγραφεί και στο σύνταγμα της γειτονικής χώρας, γιατί αλλιώς απλά δουλευόμαστε όλοι μαζί. Αν θέλουμε στα σοβαρά να λύσουμε το πρόβλημα, αυτό σημαίνει όχι λύση-φερετζέ. Και, φυσικά, σημαίνει λύση αποδεκτή από τους δύο λαούς.
Για να βρεθεί μια σταθερή λύση στη διαφορά Ελλάδας-πΓΔΜ πρέπει να είναι δίκαιη και για να είναι δίκαιη πρέπει να αναγνωρίζει και να μην παραποιεί την ιστορική πραγματικότητα. Η πραγματικότητα είναι ότι η αρχαία Μακεδονία ταυτίζεται περίπου με την σημερινή ελληνική Μακεδονία. Εδώ και μια χιλιετία τουλάχιστο,, η μεσαιωνική Μακεδονία, όπως έχει επικρατήσει να ονομάζεται διεθνώς, είναι μια πολυεθνική περιοχή που περιλαμβάνει την ελληνική Μακεδονία, τη σημερινή πΓΔΜ και τη βουλγαρική Μακεδονία του Πιρίν. Οι Σλαβομακεδόνες και το κράτος τους (πΓΔΜ) ανήκουν στην ευρύτερη αυτή Μακεδονία, δεν μπορούν όμως να την οικειοποιούνται στο σύνολό της.
Το όνομα Νέα Μακεδονία συντηρεί, δεν καταργεί τις επεκτατικές βλέψεις και τον αλυτρωτισμό. Όνομα εξάλλου που δεν αναφέρεται στο Σύνταγμα της γειτονικής χώρας δεν είναι παρά μια απάτη, προορισμένη να τροφοδοτήσει νέες συγκρούσεις. Και φυσικά, τα παράγωγα της ονομασίας της χώρας (γλώσσα, εθνότητα, υπηκοότητα) οφείλουν να προκύπτουν από τη μία και μοναδική ονομασία της. Αλλοιώς δεν λύνουμε προβλήματα, δημιουργούμε.