 |
| EvgeniT / pixabay |
Το σημερινό μοντέλο του μονοπολικού κόσμου βρίσκει τη Κίνα και τη Ρωσία αλλά και άλλες χώρες σε σύγκρουση με τη Δύση και προετοιμάζουν με διαφορετικές στρατηγικές τον νέο πολυπολικό κόσμο με νέα ανταγωνιστικά οικονομικά και πολιτικά εργαλεία και γιατί όχι και στρατιωτικά αλλά και με όλες και τις χώρες σε αλληλεξάρτηση.
Η Κίνα που μετατρέπεται αργά σε πρώτη παγκόσμια οικονομική δύναμη θέλει να εισέλθει στην Ευρώπη και ανοίγει τους νέους δρόμους για τα αγαθά της στο «Δρόμο του μεταξιού». Το ίδιο και η Ρωσία στους νέους δρόμους των ενεργειακών αγωγών. Σε άλλο άρθρο εξηγήθηκαν τα πιθανά σενάρια αυτών των σχεδιασμών και τώρα ας επικεντρωθούμε στη διασταύρωση των σχέσεων Ρωσίας- Ισραήλ – Κίνας. Το Ισραήλ έχει αρχίσει μια σειρά επαφών , συμφωνιών με τη Ρωσία και την Κίνα και ασχολείται αποκλειστικά με το κεφάλαιο των διμερών της σχέσεων. Το Ισραήλ μπορεί να βλέπει με καχυποψία τη Μόσχα αλλά διαδραματίζει και η Ρωσία ρόλο σε αυτή την συνεργασία με την Κίνα.
Το Ισραήλ θέλει να εδραιωθεί ως εναλλακτική μη ρώσικη ενεργειακή πηγή προς την Ευρώπη. Δεν είναι νοητό βεβαίως ότι θα μπορεί να ανταγωνιστεί τις γιγαντιαίες ποσότητες της Ρωσίας αλλά σε αυτή την περίοδο της ρωσοφοβίας και της οικονομικής αστάθειας σίγουρα οι ευρωπαίοι ενδιαφέρονται να αγοράσουν κάποιες ποσότητες από αυτή την περιοχή σε προσιτές τιμές. Ήδη ασκούσαν πιέσεις στη Ρωσία για χαμηλότερες τιμές πριν από την πρόσφατη σημαντική μείωση και αυτό θα πράξουν και με άλλες χώρες στην πορεία ,μόλις ρίξουν την ενεργειακή θηλιά.
Ένα σενάριο είναι αυτό το οποίο συζητούν Ισραήλ – Ελλάδα και Κύπρος προς την Ευρώπη είτε μέσω Τουρκίας είτε μέσω Ιταλίας. Ένα άλλο υποθετικό σενάριο θα μπορούσε να περιλαμβάνει και τη Λιβύη με διαφορετικό αγωγό μέσω Κρήτης ή Ιταλίας καθώς υπάρχουν σχέδια για αυτό τον αγωγό και να δημιουργήσουν ένα σούπερ αγωγό σε ένα κονσόρτσιουμ πολλών εταιρειών. Παρά την γεωπολιτική ελκυστικότητα αυτή η ιδέα μπορεί να παραμείνει « άπιαστο όνειρο» για πολλά χρόνια λόγω πρώτον της βιωσιμότητας του έργου και δεύτερον των τεχνικών και ίσως απροσπέλαστων εμποδίων και της εδαφικής, υποθαλάσσιας δομής η και της εδαφικής αστάθειας στην περιοχή , που θα μπορούσε να βυθίσει το έργο και μαζί την ιδέα στο χρόνο. Ακόμα και αν υποθέσουμε ότι το έργο κατασκευάστηκε θα πρέπει να ανακάμψουν οι τιμές και όλοι γνωρίζουν ότι το κόστος ενός τέτοιου μεγάλου έργου θα είναι πολύ μεγάλο και γνωρίζουν πως όταν μειώνονται οι τιμές αυξάνονται τα επενδυτικά ρίσκα. Πόσο μάλλον όταν αυξάνει η παγκόσμια προσφορά από τις χώρες του ΟΠΕΚ. Η προσέγγιση και η ιδεολογία της ΕΕ για κοινό ενεργειακό χώρο έχει στόχο να επιβάλει στη Ρωσία τον έλεγχο των ενεργειακών της πηγών μέσω του Τρίτου Ενεργειακού Πακέτου. Είτε θα ακολουθεί αυτούς τους όρους που θέτει η Ε.Ε είτε θα αποκλειστεί από την Ευρωπαϊκή αγορά. Όμως η Γερμανία παρά την συγκεκριμένη ιδεολογική και πολιτική προσέγγιση αγοράζει φυσικό αέριο από τη Ρωσία μέσω του Βορείου Ρεύματος που κατασκεύασε η Γκάζμπρομ και έλυσε σε μεγάλο βαθμό την ενεργειακή της ασφάλεια. Η Ρωσία είναι πιθανόν εν μέσω αυτού του ιδεολογικό - πολιτικού ανταγωνισμού να βγάλει ακόμα ένα άσσο από το μανίκι και να εξουδετερώσει το σχέδιο Ισραήλ – Αιγύπτου – Κύπρου και Ελλάδας αν δεν ανάψουν το πράσινο φως για τον αγωγό Ρωσίας- Τουρκίας – Ελλάδας προς την Ευρώπη. Η Ρωσία πριν ένα μήνα έκανε ένα στρατηγικό άνοιγμα στην Ελλάδα να αποσύρει τις καταστροφικές αντί – κυρώσεις για τα γεωργικά προϊόντα αν παραμείνει στην Ευρώπη και τώρα άρχισαν διαβουλεύσεις για αυτό. Δεν έχει σημασία αν αυτό είναι ρεαλιστικό ή εφικτό όμως έκανε την κίνηση. Η Κίνα μπήκε στο Λιμάνι του Πειραιά και η Ρωσία πιέζει για την ανάσταση του South Stream και αυτό συνεπάγεται μια βαθειά στρατηγική συνεργασία ανάμεσα στη Ρωσία την Τουρκία και την Ελλάδα νοουμένου ότι θα θέσουν στο περιθώριο τις διαφορές τους, και όταν προχωρήσουν, η βασική ιδέα συνίσταται στην αρχή της εξάρτησης που φέρνει την συνεργασία και η συνεργασία φέρνει βαθύτερη εξάρτηση για επίλυση των υπολοίπων προβλημάτων.
Η Ρωσία με αυτό τον τρόπο θα χειριστεί ένα πρόβλημα με δυο λύσεις. Πρώτον θα ακυρώσει την αντιρωσική συνιστώσα συνεργασίας Ισραήλ – Αιγύπτου- Κύπρου - Ελλάδας με την βοήθεια της Κίνας ή θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει την ανάπτυξη της ρωσο-τουρκικής συνεργασίας και να υποστηρίξει τις αξιώσεις της Άγκυρας στο Αιγαίο ή στην κατεχόμενη Κύπρο και με αυτό τον τρόπο θα καθυστερήσει την κατασκευή του ανταγωνιστικού αγωγού επ’ αόριστον. Κοιτάξτε αυτό είναι πολύ παρακινδυνευμένο για τη ρώσικη εξωτερική πολιτική και θα την αφήσει εκτεθειμένη σε όλο τον κόσμο. Αντίθετα μια ρωσο- κινέζικη συνεργασία στην περιοχή θα μπορούσε να διαδραματίσει σοβαρό εποικοδομητικό ρόλο στην επίλυση εδώ και δεκαετίες των προβλημάτων ανάμεσα στην Ελλάδα και την Τουρκία συμπεριλαμβανομένου και του κυπριακού. Με αυτό τον τρόπο Ελλάδα – Τουρκία – Κύπρος θα μπορούν να αρχίσουν την διαδικασία μετάβασης σε ένα πολυπολικό κόσμο που δεν θα αποκλείουν και την δυτική παρουσία. Τέτοιο σενάριο όμως είναι πολύ απομακρυσμένο καθώς οι Δύση θα αντιδράσει και θα φράξει ο αγωγός μέχρι που η Ε.Ε να επανεξετάσει τα σχέδια της κατά πόσο αξίζει μια τέτοια μεγάλη επένδυση για τον αποκλεισμό της Ρωσίας ή και να αναζητηθούν τρόποι υπέρβασης των εμποδίων νομικών και πολιτικών για να ξεπεραστεί η πολύπλοκη εξίσωση. Εκτός και αν η Ρωσία επιφυλάσσει κάποια έκπληξη με την Ελλάδα και συνεργαστεί με την νέα Ελληνική κυβέρνηση. Ίσως για αυτό αναθερμαίνει η Ρωσία το ενδιαφέρον της για συμμετοχή στα ενεργειακά προγράμματα της Κύπρου. Το πιθανότερο είναι ότι κάνει δοκιμές αντοχών αλλά ήδη η Γκάζμπρομ κατέχει το 30% των μετοχών στο Ταμάρ και αυτό διανοίγει άλλους ορίζοντες...
Σε αυτές τις περιπτώσεις το Ισραήλ θα έχει περίσσευμα αποθεμάτων αλλά όχι πραγματικές ευκαιρίες να το πουλήσει στην αγορά της Ευρώπης εκτός με την μορφή υγροποιημένου αερίου. Οι πωλήσεις προς την Αίγυπτο και την Ιορδανία είναι μακροπρόθεσμοι στόχοι με πλεονεκτήματα αλλά και με απρόβλεπτες εξελίξεις στην περιοχή και θρησκευτικές αντιδράσεις που μπορούν να καταστήσουν την προσπάθεια αδύνατη στο μέλλον αν εξελιχθούν τέτοιας έκτασης αποσταθεροποίησης γεγονότα. Η προοπτική για να ανοίξει το δρόμο στην αγορά της Ασίας θα είναι ορατή και αρκετά ευκολότερη. Σε αυτά τα προγράμματα μπορεί να συμμετέχει η Κύπρος και οι υπόλοιπες χώρες της περιοχής και γιατί όχι Κίνα και Ρωσία. Αυτό είναι το ακριβές σημείο στο οποίο συναντιούνται οι στρατηγικές σχέσεις Ρωσίας – Κίνας στο σταυροδρόμι με το Ισραήλ και την περιοχή. Οι δυο χώρες μπορούν να συντονιστούν μαζί και ταυτόχρονα να αναστήσουν τον South Stream και θα μετατρέψει αχρείαστο το Ισραηλινό φυσικό αέριο για την Ευρώπη και να επανεξετάσει που θα πουλά στην Ευρώπη ή στην Ασία. Η κόκκινη γραμμή του Med Road είναι η πόλη Ashdont στην οποία καταλήγει το φυσικό αέριο του Ταμάρ και υπάρχει ρωσική παρουσία. Μαζί με τις ποσότητες του Λεβιάθαν μπορούν να φορτωθούν σε ράγες και να οδεύσουν προς την Ασία- Ειρηνικό. Δεν είναι ρεαλιστικό να παραγνωρίσουν τις ρώσικες υποδομές στην περιοχή και αυτές που μπορεί να δημιουργήσει και δεν είναι ούτε διάφανη ακόμα η πολιτική που θα ακολουθήσει το Ισραήλ. Σε αυτή την περίπτωση το Ισραήλ θα είναι ο προμηθευτής η Ρωσία ο κατασκευαστής όλων των υποδομών και η Κίνα ο πελάτης. Μην απογοητευτείς ακόμα αφού το Ισραήλ έχει δική του αυτόνομη πολιτική και στερεότυπα που υποβάλλουν στενή συνεργασία με τις ΗΠΑ και άλλες χώρες και δεν θα είναι εύκολο να λοξοδρομήσει από τον μονοπολικό κόσμο και δεν θα είναι εύκολο να συνεργαστεί με τον «πολυπολικό εχθρό»
Είναι άγνωστο ποιες από τις σημερινές προκλήσεις θα επικρατήσουν στην περιοχή και είναι πιθανόν η συγκυρία στη Συρία να χειροτερέψει αν η Τουρκία προσπαθήσει την ανατροπή του Ασαντ και επικρατήσουν οι φατρίες των Τζιχαντιστών. Αυτή είναι η κύρια προτεραιότητα για την Τουρκία σήμερα και να ανακτήσει το πάνω χέρι με τους Κούρδους. Είναι άγνωστο αν θα βρεθεί λύση στο πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν που θέλει να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην περιοχή αλλά κρατά και τις τρείς πόρτες ανοιχτές με τη Ρωσία την Κίνα και τις ΗΠΑ… Άγνωστο Είναι και πως θα εξελιχθούν τα υπόλοιπα προβλήματα στην περιοχή και ειδικά ο πόλεμος στη Συρία αλλά η Ρωσία δεν πρόκειται να εγκαταλείψει αυτή τη χώρα.
Ρωσία και Κίνα έχουν φυτέψει αρκετούς σπόρους στο Ισραήλ και θα αναμένουν να φυτρώσουν και να δώσουν καρπούς περιφερειακών συμμάχων. Μπορεί να αποδειχθεί ότι ο μελλοντικός ηγέτης του Ισραήλ θα είναι ο άμεσος απόγονος των εβραίων της Ρωσίας που γνωρίζει ρωσικά και διατηρεί ακόμα την ρώσικη παράδοση και να ανοίξει την πόρτα της συνεργασίας…
Ένα άλλο κεφάλαιο αποτελεί η σχέση Ρωσίας – Αιγύπτου και επικεντρώνεται στις συμφωνίες που υπέγραψαν οι ηγέτες των δύο χωρών κατά την επίσκεψη του Β Πούτιν πρόσφατα. Μοιάζει αλλά δεν είναι η αναβίωση των σχέσεων των δύο χωρών στην Καμαλ Απτ Νάσερ Εποχή και μπορεί να είναι ακόμα κάτι βαθύτερο.
Η Κίνα που μετατρέπεται αργά σε πρώτη παγκόσμια οικονομική δύναμη θέλει να εισέλθει στην Ευρώπη και ανοίγει τους νέους δρόμους για τα αγαθά της στο «Δρόμο του μεταξιού». Το ίδιο και η Ρωσία στους νέους δρόμους των ενεργειακών αγωγών. Σε άλλο άρθρο εξηγήθηκαν τα πιθανά σενάρια αυτών των σχεδιασμών και τώρα ας επικεντρωθούμε στη διασταύρωση των σχέσεων Ρωσίας- Ισραήλ – Κίνας. Το Ισραήλ έχει αρχίσει μια σειρά επαφών , συμφωνιών με τη Ρωσία και την Κίνα και ασχολείται αποκλειστικά με το κεφάλαιο των διμερών της σχέσεων. Το Ισραήλ μπορεί να βλέπει με καχυποψία τη Μόσχα αλλά διαδραματίζει και η Ρωσία ρόλο σε αυτή την συνεργασία με την Κίνα.
Το Ισραήλ θέλει να εδραιωθεί ως εναλλακτική μη ρώσικη ενεργειακή πηγή προς την Ευρώπη. Δεν είναι νοητό βεβαίως ότι θα μπορεί να ανταγωνιστεί τις γιγαντιαίες ποσότητες της Ρωσίας αλλά σε αυτή την περίοδο της ρωσοφοβίας και της οικονομικής αστάθειας σίγουρα οι ευρωπαίοι ενδιαφέρονται να αγοράσουν κάποιες ποσότητες από αυτή την περιοχή σε προσιτές τιμές. Ήδη ασκούσαν πιέσεις στη Ρωσία για χαμηλότερες τιμές πριν από την πρόσφατη σημαντική μείωση και αυτό θα πράξουν και με άλλες χώρες στην πορεία ,μόλις ρίξουν την ενεργειακή θηλιά.
Ένα σενάριο είναι αυτό το οποίο συζητούν Ισραήλ – Ελλάδα και Κύπρος προς την Ευρώπη είτε μέσω Τουρκίας είτε μέσω Ιταλίας. Ένα άλλο υποθετικό σενάριο θα μπορούσε να περιλαμβάνει και τη Λιβύη με διαφορετικό αγωγό μέσω Κρήτης ή Ιταλίας καθώς υπάρχουν σχέδια για αυτό τον αγωγό και να δημιουργήσουν ένα σούπερ αγωγό σε ένα κονσόρτσιουμ πολλών εταιρειών. Παρά την γεωπολιτική ελκυστικότητα αυτή η ιδέα μπορεί να παραμείνει « άπιαστο όνειρο» για πολλά χρόνια λόγω πρώτον της βιωσιμότητας του έργου και δεύτερον των τεχνικών και ίσως απροσπέλαστων εμποδίων και της εδαφικής, υποθαλάσσιας δομής η και της εδαφικής αστάθειας στην περιοχή , που θα μπορούσε να βυθίσει το έργο και μαζί την ιδέα στο χρόνο. Ακόμα και αν υποθέσουμε ότι το έργο κατασκευάστηκε θα πρέπει να ανακάμψουν οι τιμές και όλοι γνωρίζουν ότι το κόστος ενός τέτοιου μεγάλου έργου θα είναι πολύ μεγάλο και γνωρίζουν πως όταν μειώνονται οι τιμές αυξάνονται τα επενδυτικά ρίσκα. Πόσο μάλλον όταν αυξάνει η παγκόσμια προσφορά από τις χώρες του ΟΠΕΚ. Η προσέγγιση και η ιδεολογία της ΕΕ για κοινό ενεργειακό χώρο έχει στόχο να επιβάλει στη Ρωσία τον έλεγχο των ενεργειακών της πηγών μέσω του Τρίτου Ενεργειακού Πακέτου. Είτε θα ακολουθεί αυτούς τους όρους που θέτει η Ε.Ε είτε θα αποκλειστεί από την Ευρωπαϊκή αγορά. Όμως η Γερμανία παρά την συγκεκριμένη ιδεολογική και πολιτική προσέγγιση αγοράζει φυσικό αέριο από τη Ρωσία μέσω του Βορείου Ρεύματος που κατασκεύασε η Γκάζμπρομ και έλυσε σε μεγάλο βαθμό την ενεργειακή της ασφάλεια. Η Ρωσία είναι πιθανόν εν μέσω αυτού του ιδεολογικό - πολιτικού ανταγωνισμού να βγάλει ακόμα ένα άσσο από το μανίκι και να εξουδετερώσει το σχέδιο Ισραήλ – Αιγύπτου – Κύπρου και Ελλάδας αν δεν ανάψουν το πράσινο φως για τον αγωγό Ρωσίας- Τουρκίας – Ελλάδας προς την Ευρώπη. Η Ρωσία πριν ένα μήνα έκανε ένα στρατηγικό άνοιγμα στην Ελλάδα να αποσύρει τις καταστροφικές αντί – κυρώσεις για τα γεωργικά προϊόντα αν παραμείνει στην Ευρώπη και τώρα άρχισαν διαβουλεύσεις για αυτό. Δεν έχει σημασία αν αυτό είναι ρεαλιστικό ή εφικτό όμως έκανε την κίνηση. Η Κίνα μπήκε στο Λιμάνι του Πειραιά και η Ρωσία πιέζει για την ανάσταση του South Stream και αυτό συνεπάγεται μια βαθειά στρατηγική συνεργασία ανάμεσα στη Ρωσία την Τουρκία και την Ελλάδα νοουμένου ότι θα θέσουν στο περιθώριο τις διαφορές τους, και όταν προχωρήσουν, η βασική ιδέα συνίσταται στην αρχή της εξάρτησης που φέρνει την συνεργασία και η συνεργασία φέρνει βαθύτερη εξάρτηση για επίλυση των υπολοίπων προβλημάτων.
Η Ρωσία με αυτό τον τρόπο θα χειριστεί ένα πρόβλημα με δυο λύσεις. Πρώτον θα ακυρώσει την αντιρωσική συνιστώσα συνεργασίας Ισραήλ – Αιγύπτου- Κύπρου - Ελλάδας με την βοήθεια της Κίνας ή θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει την ανάπτυξη της ρωσο-τουρκικής συνεργασίας και να υποστηρίξει τις αξιώσεις της Άγκυρας στο Αιγαίο ή στην κατεχόμενη Κύπρο και με αυτό τον τρόπο θα καθυστερήσει την κατασκευή του ανταγωνιστικού αγωγού επ’ αόριστον. Κοιτάξτε αυτό είναι πολύ παρακινδυνευμένο για τη ρώσικη εξωτερική πολιτική και θα την αφήσει εκτεθειμένη σε όλο τον κόσμο. Αντίθετα μια ρωσο- κινέζικη συνεργασία στην περιοχή θα μπορούσε να διαδραματίσει σοβαρό εποικοδομητικό ρόλο στην επίλυση εδώ και δεκαετίες των προβλημάτων ανάμεσα στην Ελλάδα και την Τουρκία συμπεριλαμβανομένου και του κυπριακού. Με αυτό τον τρόπο Ελλάδα – Τουρκία – Κύπρος θα μπορούν να αρχίσουν την διαδικασία μετάβασης σε ένα πολυπολικό κόσμο που δεν θα αποκλείουν και την δυτική παρουσία. Τέτοιο σενάριο όμως είναι πολύ απομακρυσμένο καθώς οι Δύση θα αντιδράσει και θα φράξει ο αγωγός μέχρι που η Ε.Ε να επανεξετάσει τα σχέδια της κατά πόσο αξίζει μια τέτοια μεγάλη επένδυση για τον αποκλεισμό της Ρωσίας ή και να αναζητηθούν τρόποι υπέρβασης των εμποδίων νομικών και πολιτικών για να ξεπεραστεί η πολύπλοκη εξίσωση. Εκτός και αν η Ρωσία επιφυλάσσει κάποια έκπληξη με την Ελλάδα και συνεργαστεί με την νέα Ελληνική κυβέρνηση. Ίσως για αυτό αναθερμαίνει η Ρωσία το ενδιαφέρον της για συμμετοχή στα ενεργειακά προγράμματα της Κύπρου. Το πιθανότερο είναι ότι κάνει δοκιμές αντοχών αλλά ήδη η Γκάζμπρομ κατέχει το 30% των μετοχών στο Ταμάρ και αυτό διανοίγει άλλους ορίζοντες...
Σε αυτές τις περιπτώσεις το Ισραήλ θα έχει περίσσευμα αποθεμάτων αλλά όχι πραγματικές ευκαιρίες να το πουλήσει στην αγορά της Ευρώπης εκτός με την μορφή υγροποιημένου αερίου. Οι πωλήσεις προς την Αίγυπτο και την Ιορδανία είναι μακροπρόθεσμοι στόχοι με πλεονεκτήματα αλλά και με απρόβλεπτες εξελίξεις στην περιοχή και θρησκευτικές αντιδράσεις που μπορούν να καταστήσουν την προσπάθεια αδύνατη στο μέλλον αν εξελιχθούν τέτοιας έκτασης αποσταθεροποίησης γεγονότα. Η προοπτική για να ανοίξει το δρόμο στην αγορά της Ασίας θα είναι ορατή και αρκετά ευκολότερη. Σε αυτά τα προγράμματα μπορεί να συμμετέχει η Κύπρος και οι υπόλοιπες χώρες της περιοχής και γιατί όχι Κίνα και Ρωσία. Αυτό είναι το ακριβές σημείο στο οποίο συναντιούνται οι στρατηγικές σχέσεις Ρωσίας – Κίνας στο σταυροδρόμι με το Ισραήλ και την περιοχή. Οι δυο χώρες μπορούν να συντονιστούν μαζί και ταυτόχρονα να αναστήσουν τον South Stream και θα μετατρέψει αχρείαστο το Ισραηλινό φυσικό αέριο για την Ευρώπη και να επανεξετάσει που θα πουλά στην Ευρώπη ή στην Ασία. Η κόκκινη γραμμή του Med Road είναι η πόλη Ashdont στην οποία καταλήγει το φυσικό αέριο του Ταμάρ και υπάρχει ρωσική παρουσία. Μαζί με τις ποσότητες του Λεβιάθαν μπορούν να φορτωθούν σε ράγες και να οδεύσουν προς την Ασία- Ειρηνικό. Δεν είναι ρεαλιστικό να παραγνωρίσουν τις ρώσικες υποδομές στην περιοχή και αυτές που μπορεί να δημιουργήσει και δεν είναι ούτε διάφανη ακόμα η πολιτική που θα ακολουθήσει το Ισραήλ. Σε αυτή την περίπτωση το Ισραήλ θα είναι ο προμηθευτής η Ρωσία ο κατασκευαστής όλων των υποδομών και η Κίνα ο πελάτης. Μην απογοητευτείς ακόμα αφού το Ισραήλ έχει δική του αυτόνομη πολιτική και στερεότυπα που υποβάλλουν στενή συνεργασία με τις ΗΠΑ και άλλες χώρες και δεν θα είναι εύκολο να λοξοδρομήσει από τον μονοπολικό κόσμο και δεν θα είναι εύκολο να συνεργαστεί με τον «πολυπολικό εχθρό»
Είναι άγνωστο ποιες από τις σημερινές προκλήσεις θα επικρατήσουν στην περιοχή και είναι πιθανόν η συγκυρία στη Συρία να χειροτερέψει αν η Τουρκία προσπαθήσει την ανατροπή του Ασαντ και επικρατήσουν οι φατρίες των Τζιχαντιστών. Αυτή είναι η κύρια προτεραιότητα για την Τουρκία σήμερα και να ανακτήσει το πάνω χέρι με τους Κούρδους. Είναι άγνωστο αν θα βρεθεί λύση στο πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν που θέλει να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην περιοχή αλλά κρατά και τις τρείς πόρτες ανοιχτές με τη Ρωσία την Κίνα και τις ΗΠΑ… Άγνωστο Είναι και πως θα εξελιχθούν τα υπόλοιπα προβλήματα στην περιοχή και ειδικά ο πόλεμος στη Συρία αλλά η Ρωσία δεν πρόκειται να εγκαταλείψει αυτή τη χώρα.
Ρωσία και Κίνα έχουν φυτέψει αρκετούς σπόρους στο Ισραήλ και θα αναμένουν να φυτρώσουν και να δώσουν καρπούς περιφερειακών συμμάχων. Μπορεί να αποδειχθεί ότι ο μελλοντικός ηγέτης του Ισραήλ θα είναι ο άμεσος απόγονος των εβραίων της Ρωσίας που γνωρίζει ρωσικά και διατηρεί ακόμα την ρώσικη παράδοση και να ανοίξει την πόρτα της συνεργασίας…
Ένα άλλο κεφάλαιο αποτελεί η σχέση Ρωσίας – Αιγύπτου και επικεντρώνεται στις συμφωνίες που υπέγραψαν οι ηγέτες των δύο χωρών κατά την επίσκεψη του Β Πούτιν πρόσφατα. Μοιάζει αλλά δεν είναι η αναβίωση των σχέσεων των δύο χωρών στην Καμαλ Απτ Νάσερ Εποχή και μπορεί να είναι ακόμα κάτι βαθύτερο.