Βλέπετε με πόση αβρότητα και χαμηλούς τόνους αντιμετωπίζουν οι Βρυξέλλες, το Βερολίνο και το Παρίσι το ενδεχόμενο εξόδου της Ιταλίας από την ευρωζώνη; Ούτε κραυγές, ούτε απειλές, ούτε εκβιασμοί. Κανείς δεν τόλμησε να βγει επίσημα και να επικαλεστεί λοιμούς, σεισμούς και καταποντισμούς στην περίπτωση που η Ιταλία υλοποιήσει τη δέσμευση της συγκυβέρνησης Κινήματος 5 Αστέρων και Λίγκας για έξοδο από την ευρωζώνη.
Αναδημοσίευση από: epamhellas.gr
Του Δημήτρη Καζάκη
Γιατί άραγε δεν βγαίνει η Μέρκελ να απειλήσει με δηλώσεις της την Ιταλία, όπως επανειλημμένα έχει κάνει με την Ελλάδα; Θυμάστε την περίφημη δήλωσή της ότι έτσι και ψηφίσουν οι Έλληνες πολίτες εναντίον της «Ευρώπης» στο δημοψήφισμα της 5ης Ιουλίου 2015, η «Ελλάδα θα γίνει Πρίστινα»; Θυμάστε όλους του επίσημους εκβιασμούς, όλες τις απειλές μην τυχόν και οι Έλληνες αποφασίσουν να φύγουν από την ευρωζώνη;
Πού είναι όλοι αυτοί οι επίσημοι και ημιεπίσημοι που επί 8 ολόκληρα χρόνια εκφοβίζουν, απειλούν, εκβιάζουν και καθυβρίζουν με τον χειρότερο τρόπο μην τυχόν και οι Έλληνες πράξουν το αυτονόητο και φύγουν από την ευρωζώνη για να σωθούν; Πού είναι όλοι αυτοί οι επίσημοι και ημιεπίσημοι που μας διαβεβαίωναν ότι έτσι και η Ελλάδα ξεφορτωθεί το ευρώ, τα μνημόνια και τις δημοσιονομικές δεσμεύσεις της ΕΕ, θα πέσει ο ουρανός να μας πλακώσει;
Κρύβονται. Ποιούν σωφρόνως τη νήσσα. Στη Σύνοδο της Ευρωπαϊκής Ένωσης στη Σόφια μόλις χθες, φαινομενικά δεν υπήρχε καμιά αναταραχή. Όλοι μέσα στην καλή χαρά. Λες και δεν υπήρχε Ιταλικό ζήτημα. Μάλιστα απ’ ότι μάθαμε οι Τουσκ και Γιουνκέρ απαίτησαν από τους δημοσιογράφους που κάλυπταν την φιέστα να μην θέσουν το Ιταλικό ζήτημα και επισκιαστεί το event. Και φυσικά η κατευθυνόμενη δημοσιογραφία υπάκουσε πιστά.
Οι ηγέτες της ευρωζώνης και της Ευρωπαϊκής Ένωσης συμπεριφέρονται λες και δεν συμβαίνει τίποτε. Λες και δεν συντρέχει λόγος ανησυχίας για την ίδια την ύπαρξη του ευρώ ως «κοινού νομίσματος», αλλά και ολόκληρου του οικοδομήματος της ΕΕ, αν η Ιταλία, η 3η μεγαλύτερη οικονομία της ευρωζώνης, αποφασίσει τελικά να φύγει.
Γιατί άραγε; Γιατί δεν βγαίνουν τα ευρωπαράσιτα των Βρυξελλών να ουρλιάζουν εναντίον της ακροδεξιάς και να απειλούν με κυρώσεις, όπως έκαναν στην περίπτωση της εκλογής Ούρμπαν στην Ουγγαρία;
Διότι ξέρουν πολύ καλά ποια είναι η αλήθεια.
Πρώτα-πρώτα ξέρουν πολύ καλά ότι αν αποφασίσει μια χώρα να φύγει από την ευρωζώνη δεν έχουν τρόπο να την σταματήσουν, ούτε μπορούν να της κάνουν το οτιδήποτε. Γι’ αυτό και κρατούν χαμηλό προφίλ ασκώντας παρασκηνιακές πιέσεις προκειμένου να εξασφαλίσουν ότι η συγκυβέρνηση της Ιταλίας δεν θα θέσει τέτοιο ζήτημα.
Δεύτερο ξέρουν πολύ καλά ότι η έξοδος μιας χώρας από το ευρώ θα σημάνει αμέσως τη βελτίωση των συνθηκών άσκησης πολιτικής υπέρ των πολλών, υπέρ των πολιτών. Ανεξάρτητα από τους όρους και τις συνθήκες με τις οποίες θα γίνει η αποχώρηση.
Για παράδειγμα το ινστιτούτο Oxford Economics εκτιμά ότι το βασικό εισόδημα, η δραστική μείωση του φόρου εισοδήματος και η μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού συστήματος για να μειωθούν τα όρια συνταξιοδότησης που προτείνεται από τη συμφωνία Κινήματος 5 Αστέρων και Λίγκας θα κοστίσει 100 δις ευρώ ετησίως. Αυτό θα οδηγήσει σε αύξηση του ελλείμματος ως % του ΑΕΠ της Ιταλίας στο 5,5% το 2019, σε σύγκριση με το 1,3% που προβλέπει σήμερα το ινστιτούτο. Ε, και;
Το Ινστιτούτο πιστεύει ότι αυτό είναι απίθανο να γίνει, γιατί λέτε; Όχι λόγω κάποιας τρομακτικής καταστροφής που δήθεν θα επιπέσει στην ιταλική οικονομία, αλλά λόγω της αναμενόμενης αντίδρασης των αγορών, της ΕΕ και του Ιταλού Προέδρου Sergio Mattarella, ο οποίος κατά τη διάρκεια του Σαββατοκύριακου υπογράμμισε ότι έχει τη δυνατότητα να αποκλείει νόμους που είναι αντισυνταγματικοί.
Βέβαια, το καλό μας ινστιτούτο δεν αναφέρει τι θα γίνει αν η συγκυβέρνηση δεν χρειαστεί τις αγορές από τη στιγμή που σαν οικονομία η Ιταλία έχει τη δυνατότητα να αναχρηματοδοτήσει το χρέος της από το εσωτερικό, δηλαδή από την ανάπτυξη της οικονομίας της. Χωρίς να έχει ανάγκη τις διεθνείς αγορές κεφαλαίου.
Ο Erik Nielsen, επικεφαλής οικονομολόγος της τράπεζας Unicredit, έχει επισημάνει ότι το προφίλ χρέους της Ιταλίας «άλλαξε δραματικά τα τελευταία χρόνια». Τα μισά από τα ιταλικά ομόλογα κατέχονται τώρα από Ιταλούς πιστωτές και το ένα τρίτο αυτού του συνόλου από τις εγχώριες τράπεζες. Οι εγχώριοι κάτοχοι ιταλικών ομολόγων είναι πολύ πιο σταθεροί από τους ξένους, που ήταν οι κύριοι κάτοχοι ιταλικού χρέους στο παρελθόν.
Ένας άλλος πιστωτής είναι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ), η οποία κατέχει περίπου το 17% του χρέους της χώρας. Κι επομένως η άρνηση εξόφλησης αυτού του τμήματος του χρέους δεν επηρεάζει την διεθνή πιστοληπτική θέση της Ιταλίας. Ούτε θα προκαλέσει αντιδράσεις των αγορών.
Επίσης, περίπου το ένα τρίτο του χρέους της Ιταλίας εξακολουθεί να κατέχεται από άλλους ξένους πιστωτές, αλλά αυτή η ομάδα είναι πλέον πολύ πιο σταθερή από πριν και περιλαμβάνει κυρίως θεσμικούς επενδυτές, συμπεριλαμβανομένων των κεντρικών τραπεζών.
Όλα αυτά υποδηλώνουν ότι η Ιταλία είναι σε θέση να διαχειριστεί το χρέος της, χωρίς να υπακούει στις Βρυξέλλες. Γι’ αυτό και έχει κόψει κρύος ιδρώτας τα ευρωπαράσιτα που στελεχώνουν τον μηχανισμό του ευρωκαρτέλ. Η άρνησή τους δεν είναι σε θέση να σταματήσει την κυβέρνηση της Ιταλίας, αν τελικά θελήσει να προχωρήσει σε μέτρα όπως το «εισόδημα πολιτών» με 780 ανά μήνα, τη μείωση των συνταξιοδοτικών ορίων και την ελάφρυνση της φορολογικής επιβάρυνσης των πολλών.
Ακόμη κι αν ο πρόεδρος Mattarella τολμήσει να αντιταχθεί στα μέτρα αυτά ως «αντισυνταγματικά» επειδή παραβιάζουν τις δεσμεύσεις του ευρωσυμφώνου δημοσιονομικής σταθερότητας, γνωρίζει πολύ καλά ότι το μόνο που θα καταφέρει είναι να προκαλέσει μια τόσο βαθιά συνταγματική κρίση από την οποία η Ιταλία μπορεί να βγει μόνο με δυο τρόπους: με στρατιωτική χούντα υπέρ της «Ευρώπης», ή με παλλαϊκό δημοψήφισμα που θα οδηγήσει τον ίδιο τον πρόεδρο και τους γύρω του στο σκαμνί για εσχάτη.
Κι αυτό ακριβώς θέλουν να αποφύγουν οι ευρωκράτες πάση θυσία. Δεν θέλουν με κανένα τρόπο δημοψήφισμα στην Ιταλία. Όχι μόνο γιατί ξέρουν ότι θα το χάσουν, αλλά γιατί επίσης ξέρουν ότι η Ιταλία δεν είναι Ελλάδα. Κι επομένως το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος θα προκαλέσει μια βαθύτερη ριζοσπαστικοποίηση του ιταλικού λαού εναντίον της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Γι’ αυτό και αρκούνται στην επίσημη σιωπή των αμνών. Δεν θέλουν με τίποτε να προκαλέσουν το λαϊκό συναίσθημα, ούτε να προσβάλουν την αξιοπρέπεια του Ιταλού πολίτη, που ξέρει πολύ καλύτερα από τους Έλληνες ότι αυτό που θέλει και για το οποίο δίνει εντολή στα κόμματά του είναι απόλυτα εφικτό. Κι επομένως αυτό που λείπει είναι οι πολιτικοί του εκπρόσωποι να κόψουν το λαιμό τους να το εφαρμόσουν.
Οι ευρωκράτες γνωρίζουν ότι τυχόν επίσημες απειλές, εκβιασμοί ή έστω αυστηρές νουθετήσεις, όχι μόνο δεν θα εκφοβίσουν τους Ιταλούς πολίτες, αλλά αντίθετα θα τους πεισμώσουν ακόμη περισσότερο. Κι αν γίνει κάτι τέτοιο, τότε θα πιέσουν για ένα ακόμη πιο ριζοσπαστικό πρόγραμμα κυβερνητικής πολιτικής εναντίον της ευρωζώνης και της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Κι έτσι ποιούν τη νήσσα. Καμώνονται ότι δεν είμαστε στα πρόθυρα της πιο ριζικής ανατροπής από την εποχή ίδρυσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τη συνθήκη του Μάαστριχτ το 1992. Ελπίζουν ότι θα μπορέσουν τελικά να τα βρουν με τη συγκυβέρνηση της Ιταλίας, αρκεί να την συγκρατήσουν παρασκηνιακά και να μην υπερβεί η πολιτική της τα άνωθεν δοσμένα όρια. Δηλαδή να μην επιμείνει στην ανατροπή των δεσμεύσεων και μηχανισμών του δημοσιονομικού συμφώνου, ούτε θα θέσει θέμα εξόδου από την ευρωζώνη.
Σ’ όλα τα άλλα οι ευρωκράτες είναι έτοιμοι να συμβιβαστούν. Έστω προσωρινά. Μέχρις ότου μεθοδεύσουν μια διάδοχη κατάσταση στην Ιταλία, έτσι ώστε οι ευρωφιλικές δυνάμεις να ξαναπάρουν τα ινία.
Πάντως, μην ανησυχείτε. Ακόμη κι αν η Ιταλία φύγει από ευρώ και ΕΕ. Ακόμη κι αν ολόκληρη η ευρωζώνη όπως την ξέρουμε σήμερα καταρρεύσει. Η Ελλάδα θα παραμείνει πιστή. Η Ελλάδα θα είναι η τελευταία που θα φύγει όταν, αν και μόνο όποτε το αποφασίσουν οι Βρυξέλλες και το Βερολίνο.
Μόνο αν αποκτήσουμε την απαραίτητη αξιοπρέπεια, ευθιξία και φιλότιμο ως λαός, θα γλυτώσουμε από την ολοκληρωτική καταστροφή, την κλιμακούμενη γενοκτονία και τον εξανδραποδισμό μας. Ας πάρουμε παράδειγμα από τους Ιταλούς κι ας δούμε πόσο εύκολο είναι να το πάρουμε απόφαση, αλλά και να το επιβάλλουμε.
Ο Δημήτρης Καζάκης είναι Πρόεδρος του Ε.ΠΑ.Μ.