«Ασύμμετρο φαινόμενο» αποκάλεσε κάποιος τις μεγάλες πυρκαγιές στην Αττική, τη Δευτέρα 23 Ιουλίου 2018. Ένας άλλος κρύφτηκε πίσω από τη δήλωση ότι «αυτό ήταν κάτι που ξεπερνάει τις ανθρώπινες δυνατότητες». Ένας τρίτος, συναγωνιζόμενος τους δύο πρώτους σε ανευθυνότητα, τόνιζε πως «η καταστροφή ήταν αναπόφευκτη, καθώς η περιοχή παραδόθηκε στις φλόγες μέσα σε ελάχιστο χρόνο».
Του Παναγιώτη Μήλα
Από: catisart.gr
***
Όλα αυτά μου θύμισαν ένα θλιβερό περιστατικό που συνέβη πριν από 30 χρόνια στις 21 Οκτωβρίου 1988 και δεν εξελίχθηκε σε ναυτική τραγωδία χάρη σε έναν άνθρωπο: Τον Κεντρικό Λιμενάρχη Πειραιά Πλοίαρχο Μανώλη Πελοποννήσιο. Να υπογραμμίσω ότι τότε δεν είχαμε ακόμη κινητά τηλέφωνα, τότε υπήρχε ακόμη κάποια αξιοκρατία, υπήρχε σχέδιο για πιθανά δυστυχήματα, υπήρχε ψυχή και φυσικά μυαλό.
***
… «τον Οκτώβριο του 1988 -δεν είχε γίνει ακόμη αρχηγός εκείνη την εποχή- ήταν λιμενάρχης Πειραιά. Τότε ένα ιταλικό φορτηγό πλοίο, το «Αντιντζέ» (της Grimaldi Siosa), πήγε και εμβόλισε το ελληνικό «Γιούπιτερ» (της Epirotiki Lines) που μόλις είχε ξεκινήσει για μια κρουαζιέρα με 412 μαθητές και μαθήτριες από την Αγγλία, 60 δασκάλους και 106 μέλη του πληρώματος. Θυμάμαι ότι ήταν η εποχή που ο πρωθυπουργός Ανδρέας Παπανδρέου ήταν στο νοσοκομείο για εγχείρηση ανοιχτής καρδιάς. Ήταν Παρασκευή 21 Οκτωβρίου 1988. Είχε πέσει ο ήλιος 6:30 – 7:00 το απόγευμα όταν έγινε η σύγκρουση λίγο έξω από τον Πειραιά. Ο πατέρας μου ήταν στο γραφείο του. Το πλοίο βυθίστηκε μόλις μέσα σε είκοσι πέντε λεπτά, για να καταλάβετε τα χρονικά περιθώρια που είχε. Ακόμη δεν μπορώ να καταλάβω πότε πρόλαβε!
Μέσα σε αυτό το 25λεπτο, έφυγε από το γραφείο του, μπήκε σε μια βάρκα, τότε δεν υπήρχαν κινητά τηλέφωνα, με τον ασύρματο δεν ξέρω τι έκανε, πώς κατάφερε και τα σώσανε όλα τα παιδιά εκτός από ένα, το οποίο το καημένο πρέπει να ήταν μέσα σε ένα ασανσέρ. Ήταν η μικρούλα Vivienne Barley. Επίσης χάθηκε κι ένας δάσκαλος, o Bernard Butt. Δύο μέλη του πληρώματος, οι Βασίλης Ψωμάς και Θανάσης Γολεμάτης, δεν τα κατάφεραν. Τον πρώτο τον πρόδωσε η καρδιά του, ενώ είχε πέσει στη θάλασσα. Ο δεύτερος μπήκε σώος στο ρυμουλκό, αλλά, βρεγμένος όπως ήταν, γλίστρησε και σκοτώθηκε»…
Ο μπαμπάς είχε κάνει το εξής:
-Είχε εκπαιδεύσει τους ψαράδες και τους ανθρώπους του λιμανιού σε υποθετικά σενάρια, ούτως ώστε σε περίπτωση που συμβεί κάτι να μπορέσει να τους πει ότι «θα εφαρμόσουμε το σχέδιο τάδε» και να ξέρουν τι θα κάνουν. Το ίδιο συμβαίνει και με μας τους Έλληνες. Αν δεν έχουμε οδηγίες, δεν ξέρουμε τι να κάνουμε.
-Λοιπόν καταφέρανε μόνο μέσα σε 25 λεπτά να σώσουν 411 παιδάκια 9-11 ετών, 59 δασκάλους και 104 μέλη του πληρώματος. Το διανοείστε; Η διάσωση των 574 ναυαγών θεωρήθηκε ως η επιτυχέστερη επιχείρηση διάσωσης στα παγκόσμια ναυτικά χρονικά. Αυτό δεν έχει ξαναγίνει και δεν ξανάγινε δυστυχώς ποτέ μέχρι σήμερα. Οι αγγλικές εφημερίδες βγήκαν την επόμενη μέρα χαρακτηρίζοντας ήρωες τους Έλληνες που πήραν μέρος σε αυτή την επιχείρηση. Η Βασίλισσα της Αγγλίας έστειλε πολεμικό πλοίο στην Ελλάδα. Σε τελετή έδωσαν τίτλο στον πατέρα μου και τον έκαναν Member of the British Empire»…
***
Τα παραπάνω λόγια ανήκουν στην κυρία Σοφία Πελοποννησίου – Βασιλάκου (κόρη του Μανώλη Πελοποννήσιου), από θέμα που δημοσιεύθηκε στο catisart.gr με τον τίτλο: «Μανώλης Πελοποννήσιος. Στάθηκε όρθιος…Έσωσε εκατοντάδες ψυχές»…
***
Όλα όσα έγιναν εκείνο το σούρουπο του Οκτωβρίου του 1988 αποδεικνύουν πως ΑΝ υπάρχει σχέδιο, ΑΝ υπάρχει μυαλό, ΑΝ υπάρχει ψυχή, τότε και μόνο τότε είναι δυνατόν να δοθούν λύσεις ακόμη και στα πιο δύσκολα προβλήματα. Αν όμως ακολουθούμε το σχέδιο «βλέποντας και κάνοντας» τότε το μόνο που μας μένει είναι να κλαίμε κατόπιν συντριβής…
***
Βέβαια, με αυτό το σχόλιο και μ’ αυτή την εξιστόρηση δεν θέλουμε να υποτιμήσουμε την τωρινή κοπιώδη προσπάθεια του Λιμενικού στη φωτιά που κατέκαψε την Αττική και άφησε πίσω της εκατόμβη θυμάτων.
Ωστόσο από τη στιγμή της εκτίμησης του κινδύνου μέχρι και την πρώτη επιχείρηση διάσωσης, μεσολάβησαν κάποιες κρίσιμες ώρες, στις οποίες το Μάτι και το Κόκκινο Λιμανάκι ισοπεδώνονται από τις φλόγες και πολίτες σε κατάσταση πανικού πέφτουν από γκρεμούς στη θάλασσα, είτε παίρνουν σκάφη και φεύγουν στα ανοικτά. Σύμφωνα με στελέχη του Λιμενικού, οι περίπου δύο ώρες μέχρι την πρώτη επιχείρηση δικαιολογούνται και χαρακτηρίζονται και ελάχιστες, καθώς έπρεπε να προετοιμαστούν οι ομάδες της Μονάδας Υποβρύχιων Αποστολών σε χρόνο – ρεκόρ αλλά και να φτάσουν στη Ραφήνα σε αντίξοες καιρικές συνθήκες. Κι εδώ ερχόμαστε στην περίπτωση του Μανώλη Πελοποννήσιου που κατάφερε μέσα σε μόνο 25 λεπτά να φέρει εις πέρας μια δυσκολότατη επιχείρηση διάσωσης και να σώσει τόσες ψυχές. Ας τη μελετήσουμε, ίσως μάθουμε κάτι περισσότερο.
Δεν τρέφουμε ψευδαισθήσεις για το παρελθόν ούτε έχουμε αυταπάτες. Η εξιδανίκευση του παρελθόντος όμως είναι αποτέλεσμα του φτωχού παρόντος. Σίγουρα, ούτε η απόρριψη ούτε η αποθέωση του παρελθόντος αποτελούν λύσεις. Ας σκεφτόμαστε, εν τούτοις, τις γενναίες πράξεις ανθρώπων που έπραξαν το καλό, κι ας φωτίζουν τον δρόμο μας στο παρόν και το μέλλον αυτές οι αναμνήσεις προς παραδειγματισμό…