Ζω και κατανοώ δεν είναι το ίδιο πράγμα. Κάποτε μάλιστα συμβαίνει να είναι και το αντίθετο. Ζω την αγάπη τόσο πιο εντατικά όσο λιγότερο γυρεύω να την "κατανοήσω". Η αγάπη είναι κατάσταση οριακή. Ποιος ποτέ κατανόησε την απόλυτη στιγμή του θανάτου; Αλλη οριακή κατάσταση αυτή.
Του Στέλιου Συρμόγλου
Μια εξ' υποκειμένου αδυναμία της νόησης για την ολοκληρωμένη γνώση είναι ότι αυτή στηρίζεται στις πέντε αισθήσεις μας. Τα στενά όρια των αισθήσεων μας την περιορίζουν. Τις πέραν των αισθητών ορίων κυμάνσεις τις συλλαμβάνουμε ως εικόνες που τις δίνουν οι πέντε αισθήσεις.
Είμαστε ικανοί να έχουμε λιγότερο ή περισσότερο ολοκληρωμένη εικόνα του περιβάλλοντός μας, κατά το μέτρο των αισθητηρίων που διαθέτουμε; Οτι η εικόνα αυτή, αν ήταν πληρέστερη, θα ήταν και διαφορετική, μοιάζει μια λογική συνέπεια. Κατά ποιον τρόπο όμως διαφορετική; Ποσοτικά;
Εδώ είναι το θέμα. Μας αποκαλύπτεται μια μικρή γωνιά ενός ομοειδούς όλου; Ή μήπως μια πλευρά του παραπλανητική, εφοδιασμένη με τόση πειστικότητα, όση χρειάζεται για να μας ξεγελάει σ' ό,τι αφορά το όλον; Η κοινή, πρακτική εμπειρία, συνηγορεί για την πρώτη άποψη. Την υπερασπίζει κι ένα ολόκληρο φιλοσοφικό ρεύμα, που δεν θεωρεί εκ προοιμίου τον άνθρωπο αποκλεισμένο από την κατανόηση του κόσμου.
Την αμφισβητεί όμως μια άλλη πλευρά του στοχασμού, προπάντων μια εσωτερική, φευγαλέα και διαλείπουσα ανησυχία μας, που αναρωτιέται αν έχουμε γεννηθεί για να συνειδητοποιούμε τη βαθύτερη φύση του κόσμου, ή μήπως για να τον ζούμε μονάχα.
Και σ' ότι αφορά το λογικό; Μήπως το λογικό μας έκανε να φτάσουμε μπροστά στην άβυσσο; Μάλλον όχι το λογικό, αλλά η αντίφαση μεταξύ συναισθηματικών πεποιθήσεων και ορθολογούντος λογισμού. Υπάρχει μια αδιάκοπη αντίφαση ανάμεσα στο λογισμό μας και στα συναισθήματά μας, Εκεί βρίσκεται η ουσία του προβλήματος, όπως με οξυδέρκεια ισχυρίζεται ο Αρθουρ Καίσλερ.
Τέτοια ώρα, τέτοιες αυθαίρετες σκέψεις. Ισως πιο γόνιμες από την ανάλυση της πολιτικής γελοιότητας και της πολιτικής αυθαιρεσίας...