Και στην περίπτωση τούτων των πολιτικών συνειδήσεων, τον λόγο παίρνει η ψυχολογία του βάθους. Οχι εμείς. Συνειδήσεις στοιχειωμένες, που δημιουργούν το αίσθημα και την πρόγευση της "αμαρτίας", χωρίς ωστόσο την παραμικρή αίσθηση της ενοχής.
Του Στέλιου Συρμόγλου
Αξίζει να αναρωτηθεί κανείς αν δίχως αυτή τη μαγνητική έλξη του αμαρτήματος, την εσωτερική παχυδερμία, θα μπορούσε ένας πολιτικός πρώτης γραμμής να επιβιώσει σε τούτο τον τόπο. Κι αν υπήρχε, αν είχε το φόβο της συνείδησής του, τον ίλιγγο του κινδύνου, οι υπόλοιποι δεν θα είχαν παραλείψει να τον θεωρήσουν προδότη (...) . Προδότη του θεού του, δηλαδή της πολιτικής, γιατί ξεσκέπασε κάποια είδωλα (...)
Σε τούτο τον τόπο τέτοιοι πολιτικοί, αν τελικά βρουν διόδευση και βρεθούν στο πολιτικό προσκήνιο, μοιάζουν καταδικασμένοι να μη σταθούν πρωταγωνιστές μήτε της ίδιας τους της ζωής.
Ο πολιτικός πρέπει να διαλέξει, κατά την προσυνειδητή διαδικασία που περιγράφει ο Φρόυντ, τα είδη δομής , τα πιο σύμφωνα με τον ψυχισμό του. Ομως είναι ο λόγος του που πληροφορεί τον ψυχισμό του κι όχι ο ψυχισμός του που βρίσκει έκφραση μέσα από τον πολιτικό του λόγο.
Φτάνουμε μήπως έτσι στην κάπως απλουστευτική ελληνική μας παροιμία για την προτεραιότητα του αυγού ή της κότας; Για την ώρα περιορίζομαι στη σύνοψη των παραπάνω σκέψεων, που ίσως εκλαμβάνονται ως τετριμμένες, αλλά αποτελούν το έναυσμα για προβληματισμό για όσους με ανυπόκριτη σκέψη βλέπουν τη ζωή τους να "κουρελιάζεται" στα χέρια ανίκανων και ασυνείδητων πολιτικών.