 |
| Foto-Rabe / pixabay |
Η κατάρρευση των μετοχών των τραπεζών και της ΔΕΗ αποκαλύπτουν τους φόβους της αγοράς για την κατάσταση της οικονομίας και την πιθανότητα η χώρα σύντομα να αντιμετωπίσει συνθήκες σαν εκείνες του 2010 και του πρώτου εξαμήνου του 2015.
Από: capital.gr
Του Κώστα Στούπα
Για τις τράπεζες η αγορά φοβάται το ενδεχόμενο νέας ανακεφαλαιοποίησης, κρατικοποίησης των τραπεζών αν δεν βρεθούν ιδιώτες να βάλουν κεφάλαια και "κουρέματος" καταθέσεων.
Οι τράπεζες καθυστέρησαν πολύ στην αρχή της κρίσης, όταν τα "κόκκινα" δάνεια ήταν υπό έλεγχο, να καθαρίσουν τα χαρτοφυλάκιά τους. Ο νόμος Κατσέλη και οι "σεισάχθειες" που υπόσχονταν οι ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ ως αντιπολίτευση έκαναν τη στάση πληρωμών μόδα και μεταξύ εκείνων που είχαν να πληρώσουν τα δάνεια...
Το πρώτο εξάμηνο του 2015 αποτέλεσε τη χαριστική βολή για τις τράπεζες.
Το 2018 η κυβέρνηση εμφάνισε "πρεμούρα" να μην ζητήσει προληπτική πιστωτική γραμμή προκειμένου να έχει μεγαλύτερη ελευθερία κινήσεων για να κάνει επικοινωνιακά παιγνίδια με την αναβολή των προγραμματισμένων περικοπών στις συντάξεις για τους παλιούς συνταξιούχους. Η τακτική αυτή εκτός από άδικη για τους νέους συνταξιούχους παγίδευσε την οικονομία και τις τράπεζες, καθώς έστειλε παντού το μήνυμα πως η Ελλάδα επέστρεψε στις παλιές συνήθειες που την οδήγησαν στη χρεοκοπία.
Η κυβέρνηση πόνταρε στην υπόθεση πως ένα "μαξιλάρι" περί τα 20-25 δισ. που κάλυπτε τις δανειακές ανάγκες για την επόμενη διετία και τα δημοσιονομικά υπερπλεονάσματα θα αποτελούσαν πειστικό επιχείρημα απέναντι στις αγορές.
Τα υπερπελεονάσματα όπως και το "μαξιλάρι" ήταν αποτέλεσμα υπερφορολόγησης μιας κατηγορίας φορολογουμένων με μειούμενη συνεχώς φοροδοτική ικανότητα και στάσης πληρωμών του Δημοσίου. Επί της ουσίας ήταν χρήματα που αφαιρούνταν βίαια από την πραγματική οικονομία, η καρδιά της οποίας είναι οι τράπεζες.
Τα τελευταία χρόνια οι κυβερνήσεις είχαν καταστήσει τα δίκτυα των τραπεζών επέκταση των δικτύων της εφορίας. Αυτό σε συνδυασμό με την υψηλή φορολογία καταδίκασε τις τράπεζες και έδωσε ώθηση της παραοικονομίας μέσω μετρητών.
Την κατάληξη των τραπεζών στο αδιέξοδο που βρίσκονται σήμερα θα έπρεπε κάποιος να την προβλέψει με μαθηματική ακρίβεια.
Η αποτυχία της οικονομίας το 2017 να πιάσει τους αρχικούς στόχους για ανάπτυξη πάνω από 2,5% αποτέλεσε ένα ηχηρό μήνυμα. Το 2017 όπως και το 2016 ήταν δυο χρονιές με ιδανικές τις διεθνείς συνθήκες για την οικονομία. Το πετρέλαιο είχε κατρακυλήσει κάτω από τα 50 δολάρια και η ΕΚΤ τρόμπαρε τις ευρωπαϊκές οικονομίες με τρισεκατομμύρια. Ένα μέρος αυτών έγιναν δαπάνες διακοπών σε χώρες όπως η Ελλάδα και ζήτηση για εξαγωγές μεταξύ άλλων και την Ελλάδα.
Οι οικονομικά αναλφάβητοι που μας κυβερνούν εξέλαβαν τα ασθενικά θετικά σημάδια στην οικονομία σαν σημάδια δυναμισμού και επιτυχίας της οικονομικής πολιτικής τους, κατά μια στρεβλή και όψιμη εντύπωση που διαθέτουν για το σουηδικό οικονομικό μοντέλο.
Το αποτέλεσμα όλων αυτών είναι πως τώρα οι αγορές πιστεύουν πως οι τράπεζες θα χρειαστούν νέα κεφάλαια. Αποτελεί ερώτημα αν θα βρεθούν πρόθυμοι επενδυτές καθώς όσοι το τόλμησαν στο παρελθόν έχουν χάσει τα λεφτά τους.
Αν δεν βρεθούν ιδιώτες, οι λύσεις που απομένουν είναι να καλυφθούν οι ανάγκες από "κούρεμα" καταθέσεων ή να βάλει το κράτος τα χρήματα αποκτώντας τον έλεγχο των τραπεζών. Τούτο όμως δεν είναι πλέον εύκολο καθώς το κράτος μας παρά τα υπερπλεονάσματα δεν έχει χαρτομάντιλο να κλάψει...
Υπάρχει βέβαια το "μαξιλάρι" για τις δανειακές ανάγκες της επόμενης διετίας, αλλά κάτι τέτοιο θα έστελνε στις αγορές το μήνυμα πως το επόμενο 2010 έρχεται πιο κοντά...
Η περίπτωση της ΔΕΗ...
Όπως έχουμε ξαναγράψει το άλλοτε κραταιό κρατικό μονοπώλιο έχει καταληστευθεί καθώς για δεκαετίες διοικείται από μια διεφθαρμένη συνδικαλιστοκρατία. Οι κατά καιρούς διοικήσεις αποτελούσαν διακοσμητικές παρουσίες με εξαίρεση ίσως τη διοίκηση Αθανασόπουλου, αυτό μαρτυρούν οι επιδρομές δίκην "μπράβων της νύχτας" στο γραφείο του από συνδικαλιστές.
Η τελευταία ευκαιρία να σωθεί η ΔΕΗ ήταν όταν μπορούσε να σπάσει στα δυο και να πουληθεί η "μικρή ΔΕΗ" σε ιδιώτες. Η λύση που επέλεξε η κυβέρνηση ήταν η υπερχρεωμένη εταιρεία να παραδώσει το μισό της μερίδιο και να συνεχίσει να αποπληρώνει με τον μισό τζίρο τα παλιά χρέη. Δεν υπάρχει σοβαρός άνθρωπος που να γνωρίζει να διαβάζει ισολογισμό (ακόμη και αν είναι μαγειρεμένος) και να πιστεύει πως η ΔΕΗ είναι βιώσιμη επιχείρηση.
Φυσικά και στην περίπτωση της ΔΕΗ όπως και των τραπεζών για τις υψηλές ληξιπρόθεσμες οφειλές σχεδόν το 50% του τζίρου της ευθύνης έχει και το κίνημα "δεν πληρώνω" του οποίου ηγούνταν ο κ. Τσίπρας.
Οι σταγόνες που έκαναν το ποτήρι να ξεχειλίσει και ώθησαν τους επενδυτές να τραβήξουν τη σκανδάλη, ήταν τα "μαγειρέματα" που αποκαλύφθηκαν στις λογιστικές καταστάσεις την περασμένη εβδομάδα αλλά και δυο τρεις άλλες εξελίξεις.
Επιπλέον:
Τα στοιχεία για το οικονομικό κλίμα του Σεπτεμβρίου έδειξαν καθίζηση. Καθίζηση σημαίνει αύξηση των νοικοκυριών που αδυνατούν να πληρώσουν.
Η τιμή του πετρελαίου Brent είναι φέτος περί τα 85 δολ. το βαρέλι έναντι 50 δολ. περίπου τη διετία 2016-17. Η αύξηση της τιμής του πετρελαίου τραβάει προς τα πάνω και την τιμή του φυσικού αερίου. Το 2017 η ΔΕΗ είχε πληρώσει για υγρά καύσιμα 662 εκατ. και για φυσικό αέριο περί τα 400 εκατ. Το 2018 η δαπάνη αυτή θα είναι αυξημένη...
Επιπλέον από τις αρχές του 2019 αυξάνεται το κόστος των ρύπων. Το 2017 είχε καταβάλει κόστος ρύπων περί τα 180 εκατ. και του χρόνου υπολογίζεται πως το κόστος αυτό θα υπερτριπλασιαστεί.
Μια εταιρεία που είναι ήδη ζημιογόνα και έχει υπερβολικό χρέος, αν χάσει το μισό μερίδιο της αγοράς και αντιμετωπίζει αύξηση δαπανών μόνο από κάποιο θαύμα μπορεί να σωθεί...
Οι τράπεζες και η ΔΕΗ αποδεικνύονται η "Αχίλλειος πτέρνα" της οικονομίας και κατά συνέπεια και της χώρας. Η κατάσταση που αντιμετωπίζουν σε μεγάλο βαθμό είναι αποτέλεσμα της συμπεριφοράς της κυβέρνησης όταν ήταν στην αντιπολίτευση κατά την περίοδο της αντιμνημονιακής δημαγωγίας. Βέβαια ούτε όταν έγινε κυβέρνηση αντελήφθη τα προβλήματα που αντιμετώπιζαν...
Τα επικοινωνιακά τερτίπια με τις συντάξεις και η "καθαρή" έξοδος στις αγορές κόντρα στις νουθεσίες του κ. Στουρνάρα, σε συνδυασμό με τις διεθνείς εξελίξεις πυροδότησαν τη βόμβα που πολύ καιρό μετρούσε το χρόνο ανάποδα... τικ-τακ, τικ-τακ...