Η Μεγάλη «Μπλόφα» της Σωτηρίας της Ελλάδος από τη Χρεοκοπία

ptra / pixabay

Το PSI [1] αποτελεί τη μεγαλύτερη αναδιάρθρωση κρατικού χρέους [2] παγκοσμίως και απέκτησε ιστορική βαρύτητα, διότι απέτρεψε την πρώτη μείζονος σημασίας αθέτηση δημοσίου χρέους ευρωπαϊκής χώρας μετά το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. [3]

Του Σπύρου Λαβδιώτη

Εντούτοις, όπως θα τεκμηριώσουμε στη συνέχεια, η αναδιάρθρωση του χρέους κατέληξε σε μια παγκόσμια αποτυχία που σκλάβωσε την Ελλάδα για τα επόμενα τριάντα χρόνια στα δεσμά δυσβάστακτων όρων λιτότητας και στην τυραννία της αποπληρωμής ενός αθέμιτου χρέους, διότι προέβλεπε τη λήψη νέων δανείων 130 δις ευρώ (63 % του ΑΕΠ2011). Η παταγώδης αποτυχία του PSI είχε ως αποτέλεσμα, την υπερχρέωση, την κατεδάφιση του ΑΕΠ της χώρας στο μείον 28 % και την απώλεια 70 δις ευρώ αγοραστικής δύναμης από την αγορά. Ως απόρροια, η χώρα να οδηγηθεί στη φτωχοποίηση και οι νέοι στη μετανάστευση.

Ουδέποτε διανοήθηκαν οι Έλληνες πολίτες ότι οι αντιπρόσωποι τους στη Βουλή θα αθετούσαν την εντολή της λαϊκής ετυμηγορίας και θα εγκατέλειπαν τη χώρα και αυτούς μαζί στο έλεος των διεθνών δανειστών. Ποτέ οι Έλληνες δεν πίστεψαν ότι μια μέρα θα αποτελούσαν το εξιλαστήριο θύμα ενός ανεξέλεγκτου τραπεζικού συστήματος το οποίο θα μεταβίβαζε στις πλάτες τους κερδοσκοπικές ζημιές δισεκατομμυρίων ευρώ. Ήταν αδιανόητο ότι οι υπουργοί μιας δημοκρατικά εκλεγόμενης κυβέρνησης θα στρέφονταν κατά των συμφερόντων του ίδιου του ελληνικού λαού και θα αποφάσιζαν να διασώσουν τους υπαίτιους ενός τεράστιου οικονομικού εγκλήματος και να χρεοκοπήσουν τον λαό.

Η πολιτική ηγεσία δεν αντιλήφθηκε τις συνέπειες της αποδοχής του PSI και της δανειακής σύμβασης των130 δις ευρώ η οποία θα το συνόδευε. Ούτε κατανόησε, πως τα επίσημα δάνεια της τρόικα που χορηγούντο με επιβάρυνση τόκου στην Ελλάδα, θα κατέληγαν στα χέρια των αρχικών πιστωτών, εκτός του μεριδίου για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών. Το πιο επώδυνο, οι ανακεφαλαιοποιήσεις δεν αφορούσαν μόνο τις ‘ελληνικές’ τράπεζες, άλλα και ευρωπαϊκές. Ωστόσο, το «φέσι» το πλήρωναν μόνο οι έλληνες πολίτες. Κι ως αντάλλαγμα, η Ελλάδα έπαιρνε την ανεργία, την πενία και την κοινωνική εξαθλίωση.

Ατυχώς, οι πολιτικοί μας δεν είχαν ανοίξει ορθάνοικτα τα μάτια για να δουν τη σκληρή πραγματικότητα. Με το περιβόητο PSI, οι έλληνες θα πλήρωναν μόνο φόρους, χαράτσια, θα έχαναν τις δουλειές και τις περιουσίες τους για να αποπληρώνουν δάνεια που δεν πήγαιναν για την ανόρθωση του βιοτικού επιπέδου των ελλήνων, αλλά στις τσέπες των δανειστών. Δεν είχαν αντιληφθεί ότι οι «αλληλέγγυοι» εταίροι μας, που είναι οι ίδιοι οι πιστωτές μας, μήπως υπό μορφή αλληλεγγύης επιζητούν, όπως στο έργο του Σαίξπηρ, ο Έμπορος της Βενετίας, μια λίβρα σάρκας δίπλα από την καρδιά του ελληνικού λαού.

Το απροσδόκητο όμως πάντοτε συμβαίνει. Η Ελληνική Βουλή, σε μια «επεισοδιακή» συνεδρίαση - εν μέσω πολλαπλών διαγραφών διαφωνούντων βουλευτών- υπερψήφισε (199 βουλευτές ‘ναι’ και 74 ‘όχι’ ) το νομοσχέδιο της έγκρισης του PSI και της Δανειακής Σύμβασης των 130 δις ευρώ. Ήταν βράδυ της 13ης Φεβρουαρίου 2012, όταν ο κόσμος έμαθε τα μαύρα μαντάτα και ξαφνικά το κέντρο της Αθήνας μετατράπηκε σε πεδίο μάχης και ορισμένα κτίρια τυλίχθηκαν στις φλόγες, καθώς η οργή του κόσμου υπερέβη τα όρια της. 

Η ξέφρενη αντίδραση του κόσμου υπήρξε απόρροια της διαίσθησης της ελληνικής ψυχής ότι κάτι κακό διέπραξαν οι αντιπρόσωποί του εις βάρος των παραδόσεων και της συνείδησης του έθνους - εξάλλου πως ήταν δυνατόν να γνωρίζει την εσκεμμένη πολυπλοκότητα του PSI που με ραδιουργία η τρόικα έθετε τη χώρα σε μακροχρόνια υποτέλεια, μαρασμό και, στην σταδιακή εκποίηση των περιουσιακών της στοιχείων.

Η ημέρα της 13ης Φεβρουαρίου 2012 θα αποτελέσει την κορύφωση της δημόσιας κατακραυγής, το τελευταίο ξέσπασμα, για την αποδοχή των όρων υποτέλειας που επέβαλαν οι ευρωπαίοι εταίροι μέσω του PSI. Και θα αποδείξει ότι η συλλογική διαίσθηση του απλού πολίτη που τόσο υποτίμησαν τελευταία οι πολιτικοί ταγοί, δεν ήταν διόλου λανθασμένη.

Ακολούθως, εν μέσω κοινωνικού αναβρασμού, στις 24 Φεβρουαρίου το Υπουργείο Οικονομικών θα ανοίξει την αυλαία της διαδικασίας ανταλλαγής των ελληνικών ομολόγων με τη δημοσιοποίηση των όρων του PSI,[4] ήτοι της συμμετοχής των ιδιωτών επενδυτών (πλην των Ηνωμένων Πολιτειών) στο «κούρεμα» των ομολόγων του ελληνικού δημοσίου.

Στο πρόγραμμα του PSI, το οποίο εγκρίθηκε στο πλαίσιο των αποφάσεων της Συνόδου Κορυφής της 26ης Οκτωβρίου 2011, προτείνεται η ανταλλαγή ομολόγων του ελληνικού δημοσίου συνολικού ύψους 206 δις ευρώ που ανήκουν σε ιδιώτες επενδυτές. Τα ομόλογα θα ανταλλαγούν με τους κάτωθι όρους : α) τα νέα ομόλογα του ελληνικού δημοσίου θα έχουν ονομαστική αξία ίση με το 31.5% της ονομαστικής αξίας των παλαιών ομολόγων που ανταλλάσσονται, β) με ομόλογα του EFSF [5], ως sweetener, διάρκειας μέχρι δύο έτη, ονομαστικής αξίας ίσης με το 15% των τίτλων που ανταλλάσσονται, και γ) ένα δικαίωμα πληρωμής (warrant) συνδεδεμένο με τον ρυθμό ανάπτυξης του ελληνικού ΑΕΠ, που το ετήσιο ποσό δεν θα ξεπερνά το 1 % της ονομαστικής αξίας των νέων ομολόγων.

Όμως, το PSI δεν θα καλύψει την ανταλλαγή όλων των ελληνικών ομολογιών σε κυκλοφορία. Θα εξαιρεθούν ελληνικά ομόλογα αξίας 13.5 δις ευρώ που είχαν στην κατοχή τους οι εθνικές κεντρικές της ευρωζώνης και ομόλογα ύψους 42.7 δις ευρώ, που αγόρασε με αδιαφάνεια, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα στην κρίσιμη περίοδο Μαΐου – Σεπτεμβρίου 2010.[6] Ήταν το περίφημο «μαξιλάρι» που έβαλε η ΕΚΤ για να ξεφορτώσουν οι ιδιώτες πιστωτές, που δεν ήταν άλλοι από τις τράπεζες του πυρήνα της ζώνης του ευρώ. Η ελληνική κυβέρνηση δεν ωφελήθηκε από το πρόγραμμα αγοράς ομολόγων της ΕΚΤ, διότι δεν εξέδωσε νέο χρέος, αφού ήταν ήδη αποκλεισμένη από τις διεθνείς χρηματαγορές. Αυτές οι ομολογίες που αγοράστηκαν από την ΕΚΤ και εθνικές κεντρικές τράπεζες σε τιμές 30 %-40 % της ονομαστικής αξίας, κρατήθηκαν μέχρι τη λήξη. Με το PSI αμείβονται στο 100% της αξίας, χωρίς να προσφερθεί καθαρή χρηματοοικονομική ελάφρυνση στην Ελλάδα.

Τώρα θα κλείσουμε το Α’ μέρος του PSI, πριν το μυαλό αρχίσει να μυρμηγκιάζει. Όχι μόνο του απλού πολίτη αλλά και του αναλυτή, από την περιπλοκότητα του πάζλ του PSI που επινόησαν οι επιτελείς της τρόικα: με διαλαλητή τη σωτηρία της Ελλάδος, να σώσουν, παροδικά, ένα ασθενές τραπεζικό σύστημα. Έτσι, θα τεθεί η χώρα σε πολυετή ομηρία των δανειστών και θα μετατραπεί σε δουλοπαροικία χρέους, με φόρο υποτέλειας τον τόκο.

¹ PSI, ακρωνύμιο του Private Sector Involvement: Συμμετοχή Ιδιωτικού Τομέα. Ήτοι, συμμετοχή στο κούρεμα (haircut) της ονομαστικής αξίας των ελληνικών ομολόγων που κατέχουν ιδιώτες επενδυτές.

² Αναδιάρθρωση του χρέους (debt restructuring), συνιστά την τροποποίηση των όρων του χρέους με σκοπό την ελάφρυνση του οφειλέτη ο οποίος διαφορετικά ενδέχετο να αθετούσε. Η αναδιάρθρωση γίνεται λόγω ανάληψης υπερβολικού χρέους και συνεπάγεται την παράταση του χρονοδιαγράμματος αποπληρωμής, τη μείωση (κούρεμα) του χρέους ή/και τη μείωση ή αναβολή του κόστους δανεισμού. ³ Τον Φεβρουάριο του 1953, υπεγράφη η Συμφωνία του Λονδίνου του αποφάσισε την ακύρωση του χρέους της Γερμανίας (τότε Δυτικής Γερμανίας) κατά 50%, 15 δις από τα 30 δις μάρκα που όφειλε. Οι χώρες που ακύρωσαν το χρέος της περιελάμβαναν, τις Ηνωμένες Πολιτείες, την Αγγλία και Γαλλία, μαζί και η Ελλάδα και Ισπανία, οι οποίες είναι σημαντικοί χρεώστες σήμερα. Το εξωτερικό χρέος της Γερμανίας ανήρχετο στο 25 % ως προς το ΑΕΠ, και όχι άνω του 150 % που ήταν της Ελλάδος το 2011. Είναι αξιοσημείωτο ότι συμφωνήθηκε οι πληρωμές του χρέους να γίνονται μόνο εάν η Γερμανία είχε διεθνές εμπορικό πλεόνασμα, εάν είχε έλλειμμα δεν υπήρχε υποχρέωση να γίνουν. Οι καιροί και οι ρόλοι όμως άλλαξαν, και το τι ήταν καλό τότε για την Γερμάνια, δεν είναι τώρα καλό για την Ελλάδα!

⁴ Δελτίο Τύπου της 24^ης Φεβρουαρίου 2012, Hellenic Republic, Ministry of Finance.

⁵ EFSF - European Financial Stability Fund (Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας- ΕΤΧΣ). Είναι φορέας ειδικού σκοπού που δημιούργησε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή τον Μάιο του 2010 για την αντιμετώπιση της κρίσης και ο προπάτορας του ESM (ΕΜΣ), του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Στήριξης.

⁶ The Greek Debt Restructuring: An Autopsy, Zettelmeyer, J., C., Trebesch. M., Gulati, July 3, 2013