Το πόσο μεγάλη ήταν η προδοσία της Κύπρου το 1974, φάνηκε μετά από χρόνια από τις ομολογίες των κύριων Τούρκων πρωταγωνιστών της εισβολής οι οποίοι ομολόγησαν δημόσια τον μεγάλο τους φόβο ότι η εισβολή θα κατέληγε σε πανωλεθρία.
Από: nikosxeiladakis.gr - Γράφει ο Νίκος Χειλαδάκης
Την μεγάλη ανησυχία του μόλις έμαθε ότι επρόκειτο να γίνει εισβολή των τουρκικών στρατευμάτων στο νησί ομολόγησε και ο τότε αξιωματικός της εισβολής, Νετζατί Μπαγιάρ, παραδεχόμενος πως υπήρχε μεγάλη αβεβαιότητα για την έκβαση της επιχείρησης. Μια ανησυχία, η οποία όπως ανέφερε χαρακτηριστικά, υποχώρησε όταν τα πρώτα τουρκικά στρατεύματα αποβιβάστηκαν στο νησί.
«Φοβόμασταν, αλλά τον φόβο δεν θέλαμε να τον αναγνωρίσουμε και να τον παραδεχτούμε. Θα μπορούσαμε να τελειώναμε πολύ πιο γρήγορα από ότι έγινε, αν ο καθένας από μας έπαιρνε πιο σοβαρά τον ρόλο του. Αντιμετωπίσαμε πρόβλημα στην τροφοδοσία μας και αναγκαστήκαμε να επιτάσσουμε ότι βρίσκαμε, ακόμα και τις ντομάτες και τις πιπεριές στα χωριά που μπαίναμε και που είχαν εγκαταλειφθεί από τους κατοίκους». Αλλα το μεγαλύτερο πρόβλημα, όπως αναφέρει χαρακτηριστικά ο Τούρκος αξιωματικός, ηταν τα κουνούπια που επιτίθονταν σμήνη ολόκληρα και ενοχλούσαν τα τουρκικά στρατεύματα σε μεγάλο βαθμό στις κινήσεις και στην προέλαση τους.
Στο ίδιο μήκος κύματος ηταν και οι μαρτυρίες του τότε υποστράτηγου, διοικητή των τεθωρακισμένων, Ζικρί Ζιμπέλ, ο οποίος περιγράφει την αφόρητη ζέστη με την οποία γίνονται οι πολεμικές επιχειρήσεις το καλοκαίρι του 1974.
Το μεγαλύτερο πρόβλημα μας τότε ήταν η αφόρητη ζεστή που μας ταλαιπωρούσε αφάνταστα. Μέσα σε 18 ώρες είχαμε προωθηθεί στις θέσεις που έπρεπε να πάμε».
«Όταν καταλάβαμε την Λεύκα, η πρώτη μου επιθυμία ήταν να κάνω ένα δροσερό μπάνιο, αλλά για μεγάλη μου δυσαρέσκεια ο πόλεμος είχε καταστρέψει το μοναδικό τουρκικό χαμάμ στην περιοχή».
Ο στρατηγό Σαμπρί Εβρέν, ήταν ο πρώτος Τούρκος στρατηγός που πάτησε το πόδι του στην Κυρήνεια, όταν έγινε η τουρκική εισβολή του 1974.
Πολλα χρόνια μετά, θυμάται τα γεγονότα και σε ομολογία του στο τουρκικό κανάλι NTV, σε μια πολύωρη συζήτηση για την τουρκική επέμβαση, αποκαλύπτει ότι όταν είχε φτάσει στην Κύπρο διαπίστωσε πως μεγάλο μέρος του τουρκοκυπριακού πληθυσμού αντιμέτωπιζε αρνητικά την απόβαση των τουρκικών στρατευμάτων στο νησί.
«Μέγα μερος του λαού δεν ηταν ευχαριστημένοι από αυτή την εξέλιξη. Οι Τουρκοκύπριοι ζούσαν μαζί με τους Ελληνοκύπριους, είχαν κοινές δουλειές, έκαναν και μεικτούς γάμους. Την πρώτη νύχτα που φτάσαμε δεν μπορούσαμε να καταλάβουμε ποιοι είναι οι Τουρκοκύπριοι και ποιοι είναι οι Ελληνοκύπριοι. Μην πυροβολείται φώναζαν στα τουρκικά και σήκωναν ψηλά τα χέρια, μπερδεύοντας μας ακόμα περισσότερο».
Ο Τούρκος στρατηγός αναφέρει πως τις διαταγές τις έπαιρνε από τον τότε αρχηγό του επιτελείου στρατού της Τουρκίας, στρατηγό Κεναν Εβρεν, μετέπειτα αρχηγό του Γενικού Επιτελείου της Τουρκίας.
Την πρώτη νύχτα της εισβολής, όπως αναφέρει, υπήρχε αντίσταση στο όρος του Πενταδάκτυλου.
Ο Σαμπρί πασά ομολογεί πως αν και έχουν περάσει τόσα χρόνια από τότε, ακόμα δεν έχει καταλήξει αν θα έπρεπε να γίνει αυτή η επιχείρηση. «Πέρασαν τόσα χρόνια και ακόμα το Κυπριακό δεν έχει διευθετηθεί», τονίζει χαρακτηριστικά.
Αντίθετος όμως στις απόψεις του για την χρησιμότητα της εισβολής είναι ο τότε αρχηγός το τουρκικού στρατού, Κεναν Εβρέν μετέπειτα αρχηγός του πραξηκοπήματος του 1981.
Ο Εβρέν υπερασπίζεται την τουρκική επέμβαση που την κρίνει σαν απαραίτητη. «Παντού υπήρχαν φωτιές και καίγονταν τα πάντα. Τότε είχαν εμφανιστεί πολεμικά αεροπλάνα τα οποία τα περάσαμε για ελληνικά και αρχίσαμε να τα χτυπάμε. Αλλα τα αεροπλάνα ήταν δικά μας». Σε ένα πόλεμο, όπως παραδέχεται ο πρώην αρχηγός της χούντας του πραξικοπήματος του 1980, γίνονται πάντα τέτοια λάθη που είναι αναπόφευκτα.
Το 1974, τονίζει ο Κενάν Εβρέν, «οι Τουρκοκύπριοι ήξεραν σχεδόν όλοι ελληνικά γιατί ήταν υποχρεωμένοι να τα μιλάνε. Σήμερα δεν τα μιλάει σχεδόν κανένας. Ένα παιδί που γεννήθηκε τότε είναι σήμερα 27 χρονών. Αν τότε ηταν 10 χρόνων σήμερα είναι 37 χρονών. Αυτούς δεν μπορείς τώρα να τους υποχρεώσεις να μάθουν ελληνικά».
Την τουρκική εισβολή δικαιολόγησε και ο τότε Τούρκος στρατηγός, Τζεμάλ Ερούτς, ενώ ομολόγησε πως τις πρώτες μέρες είχαν να αντιμετωπίσουν φοβερές δυσκολίες καθως γίνονταν μάχες οχυρωμάτων και έπρεπε να βγάλουν του αντιστεκόμενους από τα ταμπούρια τους, όπως δήλωσε με έμφαση.
Με αυτό τον χαρακτηριστικό τρόπο, οι Τούρκοι στρατιωτικοί και χωρίς να πούνε λέξη για τις βιαιότητες που έγινα κατά του πληθυσμού, περιέγραψαν την εισβολή, 27 χρόνια μετά από το 1974.
Την μεγάλη ανησυχία του μόλις έμαθε ότι επρόκειτο να γίνει εισβολή των τουρκικών στρατευμάτων στο νησί ομολόγησε και ο τότε αξιωματικός της εισβολής, Νετζατί Μπαγιάρ, παραδεχόμενος πως υπήρχε μεγάλη αβεβαιότητα για την έκβαση της επιχείρησης. Μια ανησυχία, η οποία όπως ανέφερε χαρακτηριστικά, υποχώρησε όταν τα πρώτα τουρκικά στρατεύματα αποβιβάστηκαν στο νησί.
«Φοβόμασταν, αλλά τον φόβο δεν θέλαμε να τον αναγνωρίσουμε και να τον παραδεχτούμε. Θα μπορούσαμε να τελειώναμε πολύ πιο γρήγορα από ότι έγινε, αν ο καθένας από μας έπαιρνε πιο σοβαρά τον ρόλο του. Αντιμετωπίσαμε πρόβλημα στην τροφοδοσία μας και αναγκαστήκαμε να επιτάσσουμε ότι βρίσκαμε, ακόμα και τις ντομάτες και τις πιπεριές στα χωριά που μπαίναμε και που είχαν εγκαταλειφθεί από τους κατοίκους». Αλλα το μεγαλύτερο πρόβλημα, όπως αναφέρει χαρακτηριστικά ο Τούρκος αξιωματικός, ηταν τα κουνούπια που επιτίθονταν σμήνη ολόκληρα και ενοχλούσαν τα τουρκικά στρατεύματα σε μεγάλο βαθμό στις κινήσεις και στην προέλαση τους.
Στο ίδιο μήκος κύματος ηταν και οι μαρτυρίες του τότε υποστράτηγου, διοικητή των τεθωρακισμένων, Ζικρί Ζιμπέλ, ο οποίος περιγράφει την αφόρητη ζέστη με την οποία γίνονται οι πολεμικές επιχειρήσεις το καλοκαίρι του 1974.
Το μεγαλύτερο πρόβλημα μας τότε ήταν η αφόρητη ζεστή που μας ταλαιπωρούσε αφάνταστα. Μέσα σε 18 ώρες είχαμε προωθηθεί στις θέσεις που έπρεπε να πάμε».
«Όταν καταλάβαμε την Λεύκα, η πρώτη μου επιθυμία ήταν να κάνω ένα δροσερό μπάνιο, αλλά για μεγάλη μου δυσαρέσκεια ο πόλεμος είχε καταστρέψει το μοναδικό τουρκικό χαμάμ στην περιοχή».
Ο στρατηγό Σαμπρί Εβρέν, ήταν ο πρώτος Τούρκος στρατηγός που πάτησε το πόδι του στην Κυρήνεια, όταν έγινε η τουρκική εισβολή του 1974.
Πολλα χρόνια μετά, θυμάται τα γεγονότα και σε ομολογία του στο τουρκικό κανάλι NTV, σε μια πολύωρη συζήτηση για την τουρκική επέμβαση, αποκαλύπτει ότι όταν είχε φτάσει στην Κύπρο διαπίστωσε πως μεγάλο μέρος του τουρκοκυπριακού πληθυσμού αντιμέτωπιζε αρνητικά την απόβαση των τουρκικών στρατευμάτων στο νησί.
«Μέγα μερος του λαού δεν ηταν ευχαριστημένοι από αυτή την εξέλιξη. Οι Τουρκοκύπριοι ζούσαν μαζί με τους Ελληνοκύπριους, είχαν κοινές δουλειές, έκαναν και μεικτούς γάμους. Την πρώτη νύχτα που φτάσαμε δεν μπορούσαμε να καταλάβουμε ποιοι είναι οι Τουρκοκύπριοι και ποιοι είναι οι Ελληνοκύπριοι. Μην πυροβολείται φώναζαν στα τουρκικά και σήκωναν ψηλά τα χέρια, μπερδεύοντας μας ακόμα περισσότερο».
Ο Τούρκος στρατηγός αναφέρει πως τις διαταγές τις έπαιρνε από τον τότε αρχηγό του επιτελείου στρατού της Τουρκίας, στρατηγό Κεναν Εβρεν, μετέπειτα αρχηγό του Γενικού Επιτελείου της Τουρκίας.
Την πρώτη νύχτα της εισβολής, όπως αναφέρει, υπήρχε αντίσταση στο όρος του Πενταδάκτυλου.
Ο Σαμπρί πασά ομολογεί πως αν και έχουν περάσει τόσα χρόνια από τότε, ακόμα δεν έχει καταλήξει αν θα έπρεπε να γίνει αυτή η επιχείρηση. «Πέρασαν τόσα χρόνια και ακόμα το Κυπριακό δεν έχει διευθετηθεί», τονίζει χαρακτηριστικά.
Αντίθετος όμως στις απόψεις του για την χρησιμότητα της εισβολής είναι ο τότε αρχηγός το τουρκικού στρατού, Κεναν Εβρέν μετέπειτα αρχηγός του πραξηκοπήματος του 1981.
Ο Εβρέν υπερασπίζεται την τουρκική επέμβαση που την κρίνει σαν απαραίτητη. «Παντού υπήρχαν φωτιές και καίγονταν τα πάντα. Τότε είχαν εμφανιστεί πολεμικά αεροπλάνα τα οποία τα περάσαμε για ελληνικά και αρχίσαμε να τα χτυπάμε. Αλλα τα αεροπλάνα ήταν δικά μας». Σε ένα πόλεμο, όπως παραδέχεται ο πρώην αρχηγός της χούντας του πραξικοπήματος του 1980, γίνονται πάντα τέτοια λάθη που είναι αναπόφευκτα.
Το 1974, τονίζει ο Κενάν Εβρέν, «οι Τουρκοκύπριοι ήξεραν σχεδόν όλοι ελληνικά γιατί ήταν υποχρεωμένοι να τα μιλάνε. Σήμερα δεν τα μιλάει σχεδόν κανένας. Ένα παιδί που γεννήθηκε τότε είναι σήμερα 27 χρονών. Αν τότε ηταν 10 χρόνων σήμερα είναι 37 χρονών. Αυτούς δεν μπορείς τώρα να τους υποχρεώσεις να μάθουν ελληνικά».
Την τουρκική εισβολή δικαιολόγησε και ο τότε Τούρκος στρατηγός, Τζεμάλ Ερούτς, ενώ ομολόγησε πως τις πρώτες μέρες είχαν να αντιμετωπίσουν φοβερές δυσκολίες καθως γίνονταν μάχες οχυρωμάτων και έπρεπε να βγάλουν του αντιστεκόμενους από τα ταμπούρια τους, όπως δήλωσε με έμφαση.
Με αυτό τον χαρακτηριστικό τρόπο, οι Τούρκοι στρατιωτικοί και χωρίς να πούνε λέξη για τις βιαιότητες που έγινα κατά του πληθυσμού, περιέγραψαν την εισβολή, 27 χρόνια μετά από το 1974.