Σύμφωνα με μια αποκλειστική έκθεση που δημοσίευσε αυτή την εβδομάδα η ηλεκτρονική έκδοση του Ριζοσπάστη, στο πλαίσιο της «Συμφωνίας Αλληλεγγύης Ελλάδα-ΗΠΑ», η Ουάσινγκτον και η Αθήνα συμφώνησαν να επεκτείνουν και να αυξήσουν τις στρατιωτικές εγκαταστάσεις των ΗΠΑ στη μεσογειακή χώρα. Αυτό προκύπτει και από την πρόσφατη ανακοίνωση των ΗΠΑ ότι θέλει να ιδιωτικοποιήσει το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης κοντά στα στρατηγικά στενά των Δαρδανελίων.
Παρουσίαση Freepen.gr
Οι αμερικανο-τουρκικές σχέσεις είναι παραδοσιακά ισχυρές λόγω της ανταπόκρισης της Άγκυρας στα αιτήματα της Ουάσινγκτον στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ, αλλά έχουν αποδυναμωθεί τα τελευταία χρόνια λόγω της υποστήριξης των Μονάδων Προστασίας των Λαών (YPG) από την Αμερική, συριακού βραχίονα του ΡΚΚ που η Άγκυρα και η υποκριτική Ουάσινγκτον θεωρούν ως τρομοκρατική οργάνωση. Λόγω της υποστήριξης της Ουάσινγκτον σε ό,τι θεωρεί η Τουρκία ως τρομοκρατική οργάνωση, έχει ωθήσει τον Τούρκο Πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν πιο κοντά στον κύριο αντίπαλο του ΝΑΤΟ, τη Ρωσία όπου οι δύο χώρες συνεργάζονται σήμερα σε επιτροπές με σκοπό την επίτευξη ειρήνης στη Συρία ενώ έχουν αυξήσει σημαντικά τις οικονομικές και στρατιωτικές σχέσεις.
Ωστόσο, η Ελλάδα έχει επανειλημμένα αποστασιοποιηθεί από το ΝΑΤΟ, ιδιαίτερα κατά τη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας, όπου τρόφιμα, πετρέλαιο και όπλα μεταφέρθηκαν από την Ελλάδα στη Σερβία, παραβιάζοντας το εμπάργκο των Ηνωμένων Εθνών. Η Ελλάδα ήταν το μόνο κράτος της Ευρωπαϊκής Ένωσης που υποστήριξε τη θέση του Βελιγραδίου ότι οι σερβικές δυνάμεις είχαν εισέλθει μόνο στην περιοχή της Βοσνίας ως απάντηση στις προκλήσεις. Η Ελλάδα ψήφισε εναντίον των αεροπορικών επιθέσεων του ΝΑΤΟ στις σερβικές θέσεις. Η χώρα του Αιγαίου αρνήθηκε να χρησιμοποιηθεί η αεροπορική βάση του ΝΑΤΟ στην Πρέβεζα στο Ιόνιο Πέλαγος και η Αθήνα αρνήθηκε να στείλει ελληνικά στρατεύματα στην ειρηνευτική αποστολή του ΟΗΕ στη Βοσνία. Τα σχέδια του ΝΑΤΟ διέρρεαν επίσης άμεσα στον Σερβοβόσνιο στρατηγό Ratko Μladić τόσο συχνά που οι σύμμαχοι του ΝΑΤΟ σταμάτησαν να μοιράζονται τα στρατιωτικά σχέδια του ΝΑΤΟ με τις ελληνικές αρχές, σύμφωνα με την έκθεση του καθηγητή κ. Wiebes προς την ολλανδική κυβέρνηση με τίτλο Intelligence en de oorlog στη Βοσνία 1992-1995. Υπήρξε επίσης η περίφημη περίπτωση του Έλληνα κυβερνήτη του πολεμικού πλοίου ΘΕΜΙΣΤΟΚΛΗΣ, Μαρίνου Ριτσούδη, ο οποίος τιμήθηκε από την Σερβική Ορθόδοξη Εκκλησία με το παράσημο του Τάγματος του αυτοκράτορα Αγίου Κωνσταντίνου για την άρνηση των εντολών του να ενταχθεί στον πόλεμο του ΝΑΤΟ κατά της Σερβίας το 1999 και με την υποστήριξη από όλους τους ναυτικούς του επέστρεψε το πλοίο πίσω στο λιμάνι του.
Η Ελλάδα ήταν η μόνη ευρωπαϊκή χώρα σε έρευνα της PΕW το 2013 όπου επικράτησαν ευνοϊκές απόψεις για τη Ρωσία (63% ευνοϊκές έναντι 33% δυσμενείς), αποδεικνύοντας ότι η Μόσχα θα μπορούσε να έχει έναν πραγματικό σύμμαχο στο μπλοκ του ΝΑΤΟ όπου η πλειοψηφία των αμάχων βλέπει τη Ρωσία ευνοϊκά και όπου τα πολιτικά, στρατιωτικά και μυστικά όργανα του κράτους έχουν αντιταχθεί σημαντικά στο ΝΑΤΟ κατά το παρελθόν. Ωστόσο, σε μια περίεργη συγκυρία, η Ελλάδα στρέφεται έντονα προς τις ΗΠΑ, ενώ η Τουρκία στρέφεται έντονα προς τη Ρωσία. Αυτό συμβαίνει παρά το γεγονός ότι, σύμφωνα με δημοσκόπηση της INR του Νοεμβρίου του 2018, λιγότεροι Τούρκοι βλέπουν τη Ρωσία ευνοϊκά σε σύγκριση με τους Έλληνες (51%) και περισσότεροι Τούρκοι βλέπουν τη Ρωσία δυσμενώς σε σύγκριση με τους Έλληνες (43%), καθώς και το γεγονός ότι η Τουρκία είναι άμεσα και έμμεσα υπεύθυνη για το θάνατο δεκάδων Ρώσων στρατιωτών στη Συρία.
Επειδή η Τουρκία παραβιάζει καθημερινά τον θαλάσσιο και εναέριο χώρο της Ελλάδας ενώ προχωρά σε συνεχείς απειλές για να εισβάλει στην υπόλοιπη Κύπρο. Ο Ερντογάν πριν από μερικές εβδομάδες μίλησε μπροστά σε έναν χάρτη που δείχνει τα ανατολικά μεσογειακά νησιά της Ελλάδας να καταλαμβάνονται από την Τουρκία. Η τουρκική κυβέρνηση πρακτικά εξαφάνισε το κατοικημένο ελληνικό νησί του Καστελορίζου από ηλεκτρονικούς χάρτες για να διεκδικήσει κυριαρχία επί των αποθεμάτων πετρελαίου και φυσικού αερίου. Επίσης συνεχίζει να απειλεί να πλημμυρίσει εκ νέου την Ελλάδα με παράνομους μετανάστες, ενώη Ελλάδα έχει σημαντικές ανησυχίες για την ασφάλεια που αγνοήθηκαν μέχρι στιγμής τόσο από την Ουάσινγκτον όσο και από τη Μόσχα.
Είναι μια περίεργη επιλογή για την Ελλάδα να στρέφεται προς τις ΗΠΑ για να αντιμετωπίσει τις ανησυχίες της για την ασφάλεια, αφού μόνο το 36% των Ελλήνων βλέπει τις Η.Π.Α. ευνοϊκά, αλλά μόνο οι Η.Π.Α. προσέφεραν ενισχυμένη ασφάλεια. Με τη Ρωσία να αυξάνει τις σχέσεις της με την Τουρκία, η Ελλάδα παραμένει στο έλεος των Η.Π.Α. για να εγγυηθούν την ασφάλειά της από την εξωτερική επιθετικότητα κι εν προκειμένω της Τουρκίας, ακόμη και αν αυτή η εξωτερική απειλή προέρχεται από κάποιο μέλος του ΝΑΤΟ. Ήταν αναπόφευκτο ότι με την επιτυχημένη πρόσφατη εκλογή του νεοφιλελεύθερου πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, η Ελλάδα θα έφτανε πιο κοντά στην Ουάσινγκτον, η οποία βρήκε αντίσταση μέχρι ενός σημείου κυρίως από την προηγούμενη αριστερή κυβέρνηση του Σύριζα. Η περίοδος διαχείρισης του Σύριζα αντιπροσωπεύει επίσης μια χαμένη ευκαιρία για τη Μόσχα να αυξήσει τους στρατιωτικούς δεσμούς με την Ελλάδα για να εξασφαλίσει τη μεσογειακή της πρόσβαση.
Ο υπουργός άμυνας των ΗΠΑ Μάρκ Έσπερ παρουσίασε στο Κογκρέσο την περασμένη εβδομάδα κατάλογο 127 σχεδίων επέκτασης, ανακαίνισης ή οικοδόμησης νέων στρατιωτικών υποδομών και βάσεων των ΗΠΑ, πολλές από τις οποίες βρίσκονται στην Ελλάδα. Αυτό υποδηλώνει ότι οι Η.Π.Α. ενισχύουν την Ελλάδα ως μέσο για να μπλοκάρει [για λογαριασμό] τη Ρωσία στη Μαύρη Θάλασσα, τη θέση των μοναδικών λιμανιών της Ρωσίας χωρίς πάγους, αν ποτέ θα έπρεπε να το κάνει. Με τις σχέσεις ΗΠΑ-Τουρκίας σε κρίση, και την τελευταία να ελέγχει τα Δαρδανέλια που συνδέουν τη Μαύρη Θάλασσα με τις θάλασσες του Αιγαίου / Μεσογείου, οι ΗΠΑ στρέφονται τώρα στην Ελλάδα ως Σχέδιο Β για τη συγκράτηση της Ρωσίας στη Μαύρη Θάλασσα, εάν ποτέ χρειαζόταν.
Παρόλο που τα Στενά καταλήγουν στο βόρειο Αιγαίο, όταν σκεπτόμαστε ότι υπάρχουν χιλιάδες νησιά σε αυτό, τότε έχουμε μια θάλασσα ναυτικό λαβύρινθο με περιορισμένη δυνατότητα ελιγμών. Το Ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό όμως έχει χιλιάδες χρόνια εμπειρίας στην πλοήγηση σε αυτά τα νερά, κερδίζοντας διάσημες μάχες όπως η Σαλαμίνα το 480 π.Χ., παρά το γεγονός ότι είχε κατώτερους αριθμούς από τους Πέρσες αλλά γνώση των νησιών και των ρευμάτων. Αυτό δεν πρέπει να μας κάνει να αγνοούμε τις προφανείς διαφορές ανάμεσα στον αρχαίο και το σύγχρονο πολεμικό πόλεμο, αλλά πρέπει να υπογραμμίσουμε ότι το τοπίο και το περιβάλλον επηρεάζουν πάντα τις μάχες, ακόμη και στην εποχή του ρομποτικού πολέμου και του πολέμου με τροχούς.
Με την Ελλάδα να κατέχει το δεύτερο υψηλότερο ποσοστό επί του ΑΕΠ από όλα τα κράτη του ΝΑΤΟ στη συμμετοχή της στη Συμμαχία, καθιστώντας τη Μικρή Δύναμη στην Ανατολική Μεσόγειο και τις Βαλκανικές περιοχές, η χώρα έχει ένα τρομερό Πολεμικό Ναυτικό και Πολεμική Αεροπορία ανώτερο από την Τουρκία και ίσως αρκετά ικανό να είναι σε θέση να εμποδίσει τη Ρωσία με αμερικανική βοήθεια σε ένα υποθετικό σενάριο. Παρά τις ευνοϊκές απόψεις που έχει η πλειοψηφία των Ελλήνων απέναντι στη Ρωσία, η νέα ελληνική κυβέρνηση όχι μόνο ανέχεται τα σχέδια των ΗΠΑ αλλά τα ενθαρρύνει. Ως εκ τούτου, η Ελλάδα στις ατέλειωτες προσπάθειές της να εξασφαλίσει πλήρως την ασφάλειά της από την τουρκική επιθετικότητα, γίνεται επίσης μια Μικρή Ισχύς που υποστηρίζεται από τις ΗΠΑ, η οποία θα μπορούσε να οπλιστεί ενάντια στη Ρωσία. Ωστόσο, υπάρχουν και λίγες ενδείξεις ότι η νέα ελληνική κυβέρνηση είναι αντιρωσική ή θα υποστηρίξει πρόθυμα την αμερικανική επιθετικότητα εναντίον της Ρωσίας, παρά την αυξημένη αμερικανική στρατιωτική παρουσία στην Ελλάδα, η οποία, κατά την Αθήνα έχει ως στόχο την Τουρκία, αλλά έχει επίσης τα μάτια της στη Ρωσία.